Fatih Genç
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
fatih.genc@ismmmo.org.tr

Limited Şirketlerde Hisse (Pay) Devri

13.01.2011 Kabul Tarihli 14.02.2011 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğü girmiş olan ve meslek camiamızda “Yeni TTK” olarak bilinen “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu” hükümlerine göre ; limited şirketlerde pay devrini ve şekil şartlarını ele alacağız.

Limited şirketlerde pay (hisse) devri ; anonim şirketlerin aksine tescil ve ilanı zorunlu bir işlemdir. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu, Madde 616 ‘da şirket organları arasında yer alan “Genel Kurul”un devredilemez yetkileri arasında ‘           Esas sermaye paylarının devirlerinin onaylanması’ İfadesi yer aldığından pay devri işleminin ortaklar genel kurulunda alınmış olması gerekmektedir.

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 594. Maddesinde Pay Defteri tanımlanmıştır. Bu maddeye göre , Şirket, esas sermaye paylarını içeren bir pay defteri tutar. Ortakların, adları, adresleri, her ortağın sahip olduğu esas sermaye payının sayısı, esas sermaye paylarının devirleri ve geçişleri itibarî değerleri, grupları ve esas sermaye payları üzerindeki intifa ve rehin hakları, sahiplerinin adları ve adresleri bu deftere yazılır. 

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 595. Maddesinde ise ; sermaye paylarının devir şekilleri tanımlanmıştır. Bu maddeye göre aşağıda yer alan durumlar ile limited şirketlerde pay devrinden söz etmek mümkün olacaktır.

1. Devir
2. Miras , Eşler Arasındaki Mal Rejimi ve İcra Yolu ile Devir

1-DEVİR

Esas sermaye payının devri ve devir borcunu doğuran işlemler yazılı şekilde yapılır ve tarafların imzaları noterce onanır. Ayrıca devir sözleşmesinde, ek ödeme ve yan edim yükümlülükleri; rekabet yasağı ağırlaştırılmış veya tüm ortakları kapsayacak biçimde genişletilmiş ise, bu husus, önerilmeye muhatap olma, önalım, geri alım ve alım hakları ile sözleşme cezasına ilişkin koşullara da belirtilir.

 Şirket sözleşmesinde aksi öngörülmemişse, esas sermaye payının devri için, ortaklar genel kurulunun onayı şarttır. Devir bu onayla geçerli olur.

Şirket sözleşmesinde başka türlü düzenlenmemişse, ortaklar genel kurulu sebep göstermeksizin onayı reddedebilir.

Şirket sözleşmesiyle sermaye payının devri yasaklanabilir.

 Şirket sözleşmesi devri yasaklamış veya genel kurul onay vermeyi reddetmişse, ortağın haklı sebeple şirketten çıkma hakkı saklı kalır.

 Şirket sözleşmesinde ek ödeme veya yan edim yükümlülükleri öngörüldüğü takdirde, devralanın ödeme gücü şüpheli görüldüğü için ondan istenen teminat verilmemişse, genel kurul şirket sözleşmesinde hüküm bulunmasa bile, onayı reddedebilir.

 Başvurudan itibaren üç ay içinde genel kurul reddetmediği takdirde onayı vermiş sayılır.

2-MİRAS , EŞLER ARASINDAKİ MAL REJİMİ VE İCRA

Esas sermaye payının, miras, eşler arasındaki mal rejimine ilişkin hükümler veya icra yoluyla geçmesi hâllerinde, tüm haklar ve borçlar, genel kurulun onayına gerek olmaksızın, esas sermaye payını iktisap eden kişiye geçer.

Şirket, iktisabın öğrenilmesinden itibaren üç ay içinde esas sermaye payının geçtiği kişiyi onaylamayı reddedebilir. Bunun için, şirketin, payları kendi veya ortağı ya da kendisi tarafından gösterilen üçüncü bir kişi hesabına, gerçek değeri üzerinden devralmayı, payın geçtiği kişiye önermesi şarttır.

Red kararı, devrin gerçekleştiği günden itibaren geçerli olmak üzere geriye etkilidir. Red, bu konudaki kararın verilmesine kadar geçen süre içinde alınan genel kurul kararlarının geçerliliğini etkilemez.

Şirket, üç ay içinde esas sermaye payının geçişini açıkça ve yazılı olarak reddetmemişse onayını vermiş sayılır.

GERÇEK DEĞERİN BELİRLENMESİ

Kanunda veya şirket sözleşmesinde esas sermaye payının bedeli olarak gerçek değerin öngörüldüğü durumlarda, taraflar anlaşamamışlarsa bu değer, taraflardan birinin istemi üzerine, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesince belirlenir.

Mahkeme,  yargılama ve değer belirleme giderlerini kendi takdirine göre paylaştırır. Mahkemenin kararı kesindir.

598'inci madde uyarınca da, esas sermaye paylarının geçişlerinin tescil edilmesi için, şirket müdürleri tarafından ticaret siciline başvurulur. Başvurunun otuz (30) gün içinde yapılmaması hâlinde, ayrılan ortak, adının bu paylarla ilgili olarak silinmesi için ticaret siciline başvurabilir. Bunun üzerine sicil müdürü, şirkete, iktisap edenin adının bildirilmesi için süre verir. Sicil kaydına güvenen iyiniyetli kişinin güveni korunur.

TİCARET SİCİLİNE BAŞVURU VE SİCİLDEKİ İŞLEMLER

1. Ticaret Odasına hitaben Dilekçe (Şirket kaşesi ile yetkili tarafından imzalanmalı, vekaleten imzalanmış ise vekaletin aslı veya onaylı sureti eklenmeli, ekindeki evrak dökümünü içermelidir)
2. Genel Kurul kararı (Noter onaylı 1 nüsha) Ayrıca düzenlenmiş ise hazirun cetveli

Hisse Devri Kararında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Hissesini devredip şirketten ayrılan ortak da hisse devir kararına katılmalı ve ortaklar kurul kararını imzalamalıdır.

Hissesini devredip şirketten ayrılan ortak müdür ise görevine devam edip etmeyeceği kararda belirtilmelidir.

TTK 623 gereğince şirket ortaklarından en az birinin şirketi yönetim hakkına ve temsil yetkisine haiz müdür olması gerekmektedir.

Hisse devrinin kabulü kararı, hisse devir sözleşmesi tarihi ile veya sonrasında ki bir tarihte  alınmalıdır.

Anasözleşmenin sermaye başlıklı maddesinde hisse adedi bulunması halinde, hisse devir kararında yer alan vaki devir neticesinde hisse adedi anasözleşmedeki hisse adedi değerine göre belirtilmelidir.

Gümrük Müşavirlik şirketlerinde ortak ve yetkililerin gümrük müşavirliği veya müşavir yardımcılığı belgeleri noter onaylı olması gerekmektedir.

1. Noterde düzenlenen hisse devir temlik sözleşmesi
2. Reşit olmayan şirket ortağının anne ve babasının ya da anne/babadan herhangi birisinin şirkete ortak olması halinde reşit olmayan ortak için mahkemeden alınmış kayyum atama kararı

“Yeni ortak girişi var ise kararda; ortağın ad ve soyadı yanında yerleşim yeri, vatandaşlıkları ve Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı ise kimlik numaraları T.C. kimlik numarası, yabancı uyruklu ise, vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numarası belirtilmelidir.

Yeni ortağın yabancı uyruklu olması halinde tercümesi noter onaylı pasaport sureti,

Yabancı uyruklu ortağın noter onaylı ikamet adresi Türkiye’de ise ikamet tezkeresi eklenmelidir.

Yeni giren ortağın yabancı uyruklu tüzel kişi olması halinde tüzel kişinin güncel sicil kayıtlarını içeren belge ( Bu belge, şirketin tabi bulunduğu ülkedeki noterler tarafından ve o ülkedeki Türk Konsolosluğu veya Türkiye’deki Dışişleri Bakanlığı tarafından ya da Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış ve bunların noterden onaylı Türkçe çevirilerinin de yaptırılmış olması gerekir.)

Yabancı uyruklu tüzel ortak / tüzel yetkili girişi var ise kararda/tadil mukavelesinde vergi numarası belirtilmelidir.

 Yeni giren tüzel ortak Türk uyruklu fakat ticari ikametgahı İstanbul dışında ise tüzel ortağın kayıtlı bulunduğu Ticaret Sicil Müdürlüğü ve Ticaret sicil numarası /  vergi kimlik numarası ile Mersis numarası kararda/tadil mukavelesinde belirtilmelidir

Limited şirket hisse devir kararlarında sermayenin kısmen veya tamamen ödendiğinin beyan edilmesi zorunlu değildir; ancak kararda belirtilmesi durumunda sermayenin ödendiğinin ve öz varlık içinde sermayenin korunduğunun tespit edildiği SMMM/YMM raporunun ve faaliyet belgesinin ibrazı gerekmektedir

Müdür seçimi var ise, aşağıda yer alan "Müdür Ataması" başlığına göre istenen belgeler eklenmelidir.

Tüzel ortak adına kararı imzalayan kişinin (tüzel ortak adına şahıs kararı imzaladığında karar altında tüzel ortak ünvanı yazılmalı altına temsilen / vekaleten yazılıp imzalayanın ismi soyismi yazılmalıdır) tüzel ortak adına kararı imzalama, karara katılma, oy kullanma, kararları kabule veya  redde yetkili olduğunu gösteren güncel (Düzenleme tarihi üzerinden 1 yılı geçmemiş ) apostilli Türkçe tercümeli sicil özeti”

Hisse Devri Karar Örneği

KARAR NO:
KARAR TARİHİ:
TOPLANTIYA KATILANLAR:

Şirket ortakları şirket merkezinde toplanarak aşağıdaki hususları karar altına almışlardır.

1. Şirket hissedarlarından ________________________________ şirkette mevcut _______________________ TL’si hissesini __________________ Noterliğinden ___/___/________ tarih  ve ___________ sayı ile tasdikli hisse devir ve temlik sözleşme ile şirket dışından / şirket ortaklarından ________________________ adresinde ikamet eden T.C. uyruklu; ______________________T.C. kimlik nolu _________________________________ ‘na devrederek ortaklıktan ayrılmıştır.
2. Yukarıda bahsi geçen devrin kabulüne ve devir hususunun şirket pay defterine işlenmesine;

Hisse devri sonucunda şirket ortakları, sermaye payları ile hisse tutarları aşağıda belirtildiği şekildedir 

.......................... Türk Lirası ............................. ‘na

.......................... Türk Lirası ............................. ‘na

aittir.

1. Ayrılan şirket ortağımızın müdürlüğü de sona ermiştir./ Ayrılan ortağımızın şirket müdürlüğü ortaklık dışından devam edecektir.

İş bu kararın ticaret sicil müdürlüğüne bildirilmesine karar verilmiştir.

PAY DEVİR  ve TEMLİK SÖZLEŞMESİ

Bir tarafta ......................... adresinde mukim ..............................ile diğer tarafta .............................. adresinde mukim ............................. arasında Limited Şirketteki pay devir ve temliki hususunda aşağıdaki şartlarla bir sözleşme imzalanmıştır.

            1- ............................................................... adresinde bulunan ………….. Ticaret Sicil Müdürlüğünün ....../...... sayısında kayıtlı .............................. Limited Şirketteki sahibi bulunduğu, şirket sermayesinin % ……….’ine tekabül eden………..-TL nominal değerdeki paylarının tamamını ……………….-TL (……..) bedelle .........................’a devir ve temlik etmeyi ve ..............................’da bu payların tamamını aynı bedelle devir ve temlik almayı kabul ve taahhüt eder.

            2- Pay devrine ilişkin ödemeler .../.../200.. tarihinde başlamak üzere ve müteakip her ayın aynı günü ödeme tarihli …….. adet ……………….-TL (……………….)’lik emre muharrer senetlere bağlı olarak yapılacaktır.

            3- Adı geçen şirketin diğer ortağı .................. bu pay devrine muvafakat ve bu sebeple işbu sözleşmeyi ve bonoları imza edecektir.

            4- İşbu sözleşme, Limited Şirketteki ..............................’in paylarının ..............................’a devir ve temliki ile ilgili sözleşmenin noter tasdiki tarihi ile aynı anda ve haricen yapılacak olup bonoların ..............................’e tevdii ile ...................’in şirket ile hiç bir ilişkisi kalmayacaktır. Şirket bu suretle yeni ortağı pay defterine işlemekte, ortaklar kurulu kararı almakta, yeni imza beyannamesi tanzimi ve Ticaret Sicili Müdürlüğünde tescil ve ilan ettirmekte serbesttir.

            5- Şirkette bulunan kişisel eşyaları olan klima, çalışma masası, iki adet tablo ve kitaplar .............................. tarafından alınacaktır.

            6- ..............................’in şirketin ortağı sıfatı ile müştereken imzalayıp (keşide ettiği) ..................... şubesinin ……., ……. nolu çekleri lehdar veya hamilinden geri alınarak yerine yeni çekler verilerek borç tecdit edilecektir. Bu çeklerden dolayı .....................’in hiç bir hukuki sorumluluğu kalmadığını taraflar kabul eder.

            7- İşbu sözleşmeden doğacak ihtilafların hallinde ……………. mahkeme ve icra daireleri yetkilidir.

            8- İşbu sözleşme 3 nüsha olarak  ../../200..  tarihinde imza edilmiştir.

23.11.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.