Fatih Akkuş
Sosyal Güvenlik Denetmeni
fthaks35@gmail.com

5510 S.K-4/1(a) Kapsamında Sigortalı Çalıştıran Tüzel Kişi İşverenlerin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre Borcu Yoktur Yazısı Alabilmesine Esas Borç Türleri ve Tutarları Nelerdir?

KAPSAMDA OLAN BORÇ TÜRLERİ

Bilindiği üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun "İhaleye Katılımda Yeterlilik Kuralları" başlıklı 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde, Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan isteklilerin ihale dışında bırakılacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm gereği 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre Sosyal Güvenlik Kurumundan ihale tarihi itibariyle işverenin Türkiye genelindeki yasal ödeme süresi geçmiş borcunun olup olmadığının bildirilmesi talep edilmektedir.

Bu kapsamda değerlendirmeye alınacak borç türleri aşağıda maddeler ve tablolar halinde düzenlenmiştir.

1)  

2)

1/5/2004 tarihinden sonra biten;   İhale Konusu İşler Özel Bina İnşaatı işyerlerinden dolayı,

Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan araştırma, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce yapılan inceleme sonucunda,

Fark işçilik matrahı üzerinden bulunan ve isteklilerce ödenmesi kabul edilen,   Prim, Gecikme Cezası Gecikme Zammı tutarları,

3)

İşin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespiti hususunda Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişleri/Denetmenleri tarafından düzenlenen raporlarda önerilen asgari işçilik miktarı üzerinden hesaplanan;

Prim, Gecikme Cezası, Gecikme Zammı    tutarlarının idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,

4)

1-Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişleri/Denetmenleri tarafından, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden,	Çalıştığı tespit edildiği halde bu çalışmaları veya Prime Esas Kazancı	Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeyen veya eksik bildirilen, sigortalılardan dolayı tahakkuk ettirilen;   Sigorta Primi, Sosyal Güvenlik Destek Primi, İşsizlik Sigortası Primi,   borçları ile bunlara ilişkin;   Gecikme Cezası, Gecikme Zammı, Diğer Fer’ilerin,    idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,
2-Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde,
3-Kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden;

5)

Kesinleşmiş mahkeme kararları uyarınca geriye doğru verilen prim belgelerine istinaden oluşan ve muaccel hale gelmiş ;

Sigorta Primi, Sosyal Güvenlik Destek Primi, İşsizlik Sigortası Primi,    borçları  ile bunlara ilişkin,   Gecikme Cezası, Gecikme Zamları, Diğer Fer’ileri,

6)

Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmadığına veya eksik ücret ödendiğine dair belgeleri Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmeyen veya verilen belgeleri anılan Kurumca geçerli sayılmaması nedeniyle tahakkuk ettirilen,

Sigorta Primi, Sosyal Güvenlik Destek Primi, İşsizlik Sigortası Primi,   borçları ile bunlara ilişkin;   Gecikme Cezası, Gecikme Zammı, Diğer Fer’ilerin,    idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,

7)

Bir işverenin işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran alt işverenin,

Bu işyerlerinde çalıştırdıkları sigortalılardan dolayı tahakkuk eden ve ödenmeyen;   Sigorta Primi, Sosyal Güvenlik Destek Primi, İşsizlik Sigortası Primi,    ile bunlara ilişkin;   Gecikme Cezası, Gecikme Zammı, Diğer Fer’ileri,

8)

Ortağı olduğu şirketin,

Sigorta Primi, Sosyal Güvenlik Destek Primi, İşsizlik Sigortası Primi,   ile bunlara ait;   Gecikme Cezası, Gecikme Zamları, Diğer Fer'ileri

BORÇ TUTARININ HESAPLANMASI

İşverenleri yukarıda tablolar halinde belirtilen borçlarından ötürü, (şirketin nevi dikkate alınarak) sorumlu olduğu tutarları toplamının, ihale tarihi itibariyle geçerli sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını, alt işvereni bulunan işyerlerinde alt işverenlerinin sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşan tutarı kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak kabul edilecektir. Hesaplamada alt işvereni bulunan işyerlerinde işverenin 3 kata kadar olan borcu ile alt işverenlerin 6 katı kadar olan borcu ayrı değerlendirilecek bu tutarların altında borç olması durumunda işverene borcu yoktur belgesi verilecektir.

Konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse; Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 s.K-4/1(a)  kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan (A) Ltd. Şti.’nin, 5/9/2017 tarihinde Konak SGM' ye müracaat ederek, ihale tarihi olarak belirttiği 28/8/2017 tarihi itibariyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca borcu yoktur belgesi talep ettiğini ve adı geçen Ünitece Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda bu işverenin, Tekirdağ Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde adına tescilli işyerinden dolayı 2017/Ocak ayından 9.000,00 TL sigorta prim aslı ile 1.710,06 TL gecikme cezası ve gecikme zammı, 1.890,00 TL işsizlik sigortası prim aslı ile 359,10 TL gecikme cezası ve gecikme zammı olmak üzere toplam 12.959,16 TL muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım.

Bu durumda işverenin, Sosyal Güvenlik Kurumuna toplam 12.959,16 TL muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borcu olması ve bu tutarın ihale tarihindeki sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TL x 3=39.993,75 TL) aşmaması nedeniyle, Konak SGM tarafından söz konusu işverene 28/8/2017 tarihi itibariyle borcunun bulunmadığına dair yazı verilecektir.

Asıl işveren alt işveren ilişki bulunduğu durumlarda borcu yoktur yazısı alınabilmesine dair hususu da bir örnekle açıklamak yerinde olacaktır. Buna göre Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 s.K-4/1(a) kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan (C) Ltd. Şti.’nin, İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne 18/8/2017 tarihinde müracaat ederek borcu yoktur belgesi talep ettiğini ve adı geçen Ünitece Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda, işverenin anılan Müdürlükte tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş anapara ve fer’ileri toplamı 15.750,00 TL, Manisa Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş anapara ve fer’ileri toplamı 18.300,00 TL olmak üzere muaccel hale gelmiş toplam borç tutarının 34.050,00 TL, Konya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli işyerindeki aracılarının ise muaccel hale gelmiş anapara ve bunların fer’ileri toplamı 48.000,00 TL borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım. Bu durumda, söz konusu isteklinin ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçlarının işveren (aracı hariç) ve aracılar yönünden ayrı ayrı değerlendirilmesi sonucunda;

• İşverenin (aracıları dışındaki) borçları toplamının 34.050,00 TL olması ve söz konusu tutarın da sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TLx3=39.993,75 TL) aşmaması,
• Yine bu işverenin aracılarının borçlarının toplamının 48.000,00 TL olması ve bu

tutarın da sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını (13.331,25 TLx6=79.987,50 TL) aşmaması,

nedeniyle bu istekliye ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair borcu yoktur belgesi verilecektir.

*Bu çalışmada belirtilen görüşler yazarına ait olup, çalıştığı Kurumu bağlamaz.

Kaynak:

1. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
2. 2020/5 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgesi

17.03.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.