Fatih Akkuş
Sosyal Güvenlik Denetmeni
fthaks35@gmail.com

İşverenler Açısından Sosyal Sigorta İşlemleri İle İlgili Son Değişiklikler

I. GİRİŞ

Sosyal sigorta işlemleri ile ilgili olarak, uygulama boşluk oluşan durumları ve bazı olumsuzlukları ortadan kaldırmak için zaman zaman değişiklikler ve yenilikler yapılmaktadır. En son 5/12/2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan değişiklikler ve yeni düzenlemeler işverenlerimiz açısından oldukça önem arz etmektedir.Makalemizde bu değişikleri aşağıda maddeler halinde açıklayarak anlaşılabilir kılmaya çalışacağız.

II.SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

1) SGK siteminde arıza olmasa dahi işverenin işyeri dosyasının bulunduğu bölge, il, ilçe veya mahalde;

- Kurumun hizmet satın aldığı internet servis sağlayıcılarında meydana gelen arızalar,

- Elektrik ve iletişim alt yapısında meydana gelen arızalar,

- Yangın, yıldırım, infilak ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen ve işlem yapmayı engelleyici durumlar,

- Sel veya su baskını, fırtına, yer kayması, deprem gibi tabi afetler ile grev, lokavt, sabotaj, terör saldırıları nedeniyle,

 Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gereken her türlü bilgi, belge, bildirge ve beyannamelerin, yapılması gereken prim ödemelerinin veya Kuruma yapılması gereken başvuruların yapılamaması ve söz konusu durumların Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce tespit edilmesi ve bu hususun da Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlık Makamınca uygun görülmesi halinde bu yükümlülükler sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden 5. iş gününün sonuna kadar yerine getirilirse yasal süresinde yerine getirilmiş sayılacak.

2) İşverenlerin talebi üzerine;  aynı işverene, aynı iş kolunda olmak üzere işin bitiminden itibaren 1 ay içerisinde tekraren verilen veya ihale edilen güvenlik, temizlik, taşıma ve benzeri nitelikteki hizmet alımı işlerinde yeni bir işyeri bildirgesi verilmeksizin söz konusu işlerin yürütüldüğü işyeri dosyası üzerinden işlemler yürütülebilecek.

3) İşverenler tarafından yazılı olarak talep edilmek ve aynı ilde olmak kaydıyla, devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı işverene ait iş kolu kodu aynı olan ve 4/a’ lı sigortalı çalıştıran tüm işyerlerinin, birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine izin verilebilecek; birden fazla ünite bölgesinde işyeri bulunması halinde ise tek dosyanın işlem göreceği ünite, Sosyal Güvenlik Kurumunca belirlenecek.

4) Önceden işyeri bildirgesi ekinde verilmesi gereken işyeri adresini gösterir yerleşim belgesi ve imza sirkülerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilme süresi 1 ay iken yeni düzenleme ile bu süre kısaltılarak 7 işgünü olarak düzenlenmiştir.

5)  Ay içinde 30 günden az çalışan veya eksik ücret ödenen sigortalılara ilişkin belgelerin neler olduğu daha kapsamlı olarak düzenlenmiş olup bu belgeler aşağıda belirtilmiştir:

a)  Kurumca elektronik ortamda alınabilenler hariç istirahatli olduğunu gösteren rapor.

b) Sigortalı ve işverenin imzasını taşıyan ücretsiz veya aylıksız izinli olduğunu kanıtlayan izin belgesi.

c) Sigortalıya tebliğ edilen disiplin cezası uygulamasına ilişkin belge.

ç) Gözaltına alınma ile tutukluluk hâline ilişkin belgeler.

d) Kısmi süreli çalışmalara ait yazılı iş sözleşmesi.

e) Sigortalının imzasını taşıyan puantaj kayıtları.

f) Grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, doğal afetler nedeniyle işyerinde faaliyetin durdurulduğunu veya işe ara verildiğini gösteren ilgili resmî makamlardan alınan yazı örneği.

g) İşe devamsızlığa ilişkin belgeler.

ğ) İş sözleşmesinin fesih edildiği tarihte çalışılmadığına dair belge.

h) Kısa çalışma ödeneği alındığına dair ilgili resmî makamlardan alınan belge.

ı) 5434 sayılı Kanunun ek 76 ve geçici 192 nci maddesine tabi olunduğunu gösterir belge.

i) Yarım çalışma ödeneği alındığına dair ilgili resmî makamlardan alınan belge.

j) İş Sağlığı ve Güvenliği Kayıt, Takip ve İzleme Programı İSG-KATİP üzerinden alınan sözleşmeler.

k) Sonradan düzenlenebilir niteliğinde olmayan benzer nitelikteki belgeler.

Bunlardan (a), (c), (ç), (f), (h), (ı), (i), (j) ve (k) bentlerinde sayılan belgeler Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmeyecek ancak söz konusu belgeler 5510 sayılı Kanunun 86 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Kurumca istenilmesi halinde ibraz edilmek üzere işverence saklanacak.

İlgili belgelerin Kurumca talep edilmesine rağmen ibraz edilmemesi halinde Kanunun 86 ncı maddesinin beşinci fıkrasına göre otuz günden az bildirilen bu sürelere ait aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi Sosyal Güvenlik Kurumunca re’sen düzenlenecek ve muhteviyatı primler 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil olunacak.

Önceki düzenlemede 10 ve üzerinde sigortalının çalıştırıldığı aylara ilişkin özel sektör işyerlerinde  eksik gün bildirim nedenlerinin aylık prim ve hizmet belgesinde belirtilmesi yeterli görülmüş iken yapılan son değişiklik sonrası söz konusu belgelerin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından istenilmesi halinde ibraz edilmek üzere saklanması gerektiği hususunda zorunluluk getirilmiştir.

6) 5510 sayılı Kanuna göre Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gereken belge, bildirge ve beyannamelerin;

-Daha az prim ödemek,

-Yararlanamayacağı sigorta prim teşvik, destek veya indirimlerinden yararlanmak veya daha fazla yararlanmak,

-Özel nitelikteki inşaat işleri ve ihale konusu işlerde asgari işçilik tutarını tamamlamak,

-İş kazası ve meslek hastalığı, hastalık, analık, genel sağlık, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından  haksız menfaat sağlamak,

gibi amaçlarla kasten gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin tespit edilmesi halinde 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 204 üncü, 206 ncı ve 207 nci maddeleri kapsamında Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulabilecek.

Bu bildirimler sonucunda prim ödenmiş olduğunun tespiti halinde primler Sosyal Güvenlik Kurumunca irat kaydedilecek ancak primlerin ödenmemiş ise tahsil cihetine gidilmeyecek.

III.SONUÇ

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yapılan son değişiklikler çerçevesinde genel manada sosyal güvenlik mevzuatı yönünden işverenlere kolaylıklar sağlandığı gibi bu kolayların karşılığında ise işverenlerin yapacakları işlemlerde verdikleri bilgilerin güvenilirliği artırmaya çalışılmış, kısacası “nimet-külfet” dengesi sağlanarak işveren-devlet ilişkisinde daha sağlıklı bir sisteme doğru gidildiği gözlemlenmiştir.

06.12.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.