5510 sayılı Kanunun kendi içinde ve başka kanunlara yaptığı atıfların fazlaca bulunması ve ayrıntılarının ikincil mevzuat ile düzenlenmesi nedenleriyle kanunun uygulanması bakımından yükümlü olan sigortalılar, işverenler, ilgili kurumlar, mali müşavirler ve diğer ilgililer tarafından takibinin kolaylaştırılması ve belirli konuların bütün halinde toplanması hem idari yaptırımların hemde hak kayıplarının önüne geçilmesi açısından önem arz etmektedir.
Bu bağlamda 5510 sayılı Kanunun 4/1(b) maddesinin 3 numaralı alt bendi kapsamında sigortalılıkları sağlanan şirket ortaklarının sigortalılığına dair bilgiler aşağıdaki tabloda özet halde sunulmuştur.
Sigorta Bilgileri Şirket Türü |
Sigorta Başlangıcı |
Sigorta Başlangıç Bildirim Süresi |
Sigorta Sona Ermesi |
Sigorta Sona Erme Bildirim Süresi |
Kollektif Şirket Ortakları |
Vergi mükellefiyetinin başladığı tarihte
|
Mükellefiyet işlemlerinin vergi dairesince tamamlandığı tarihten itibaren (tamamlama 2 ayı geçmemeli) en geç 15 gün içinde |
Vergi mükellefiyetinin sona erdiği tarihte |
Vergi terk işleminin vergi dairesince tamamlandığı tarihten itibaren en geç 10 gün içinde |
Adi Komandit Şirketin Komandite ve Komanditer Ortakları |
||||
Donatma İştiraki Ortakları |
||||
Limited Şirket Ortakları |
1) Ticaret sicil memurluğunca tescil edildiği tarihte, 2) Hisse devri alan yeni ortağın, ortaklar kurulunca devrin yapılmasına karar verildiği tarihte |
1) Ticaret sicil memurluğunca tescil edildiği tarihten, 2) Hisse devri alan yeni ortağın, ortaklar kurulunca devrin yapılmasına karar verildiği tarihten itibaren en geç 15 gün içinde |
Hisse devrinin yapılmasına ortaklar kurulunca karar verildiği tarihte |
Hisse devrinin yapılmasına ortaklar kurulunca karar verildiği tarihten itibaren en geç 10 gün içinde |
Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerin Komandite Ortakları |
||||
Anonim Şirketlerin Yönetim Kurulu Üyesi Ortakları |
Yönetim Kuruluna seçildikleri tarihte |
Yönetim Kuruluna seçildikleri tarihten itibaren en geç 15 gün içinde |
Yönetim kurulu üyeliklerinin sona erdiği tarihte |
Yönetim kurulu üyeliklerinin sona erdiği tarihten itibaren en geç 10 gün içinde |
4/1(b) kapsamındaki şirket ortaklarının sigortalılığı açısından bazı ayrıntılı durumlardan bahsetmek yerinde olacaktır.
5510 sayılı Kanunun Geçici 22.maddesine göre mülga 1479 sayılı Kanunun(Bağ-Kur) 24.maddesi kapsamındaki sigortalılıklarını devam ettiren anonim şirketlerin KURUCU ORTAKLARININ 5510 sayılı Kanunun 4/1(a) maddesi kapsamında çalışmaya başlamaları halinde bu kapsamda çalışmaya başlamadan 1 gün önce 4/1(b) sigortalılığı sona erer ve daha sonra 4/1(a) kapsamındaki sigortalılığı sona erse dahi tekrar 4/1(b) sigortalılığı başlamaz.
Örneğin; 2004 yılında anonim şirket kurucu ortaklığı nedeniyle mülga 1479 sayılı Kanunun 24.maddesi kapsamında sigortalılığı devam ederken 03/08/2015 tarihinde bir işveren yanında hizmet akdiyle 4/1(a) kapsamında çalışmaya başlayan kurucu ortağın 4/1(b) kapsamındaki sigortası 02/08/2015 tarihinde sona erer. Bu kişinin 4/1(a) kapsamındaki sigortalılığı 18/07/2017 tarihinde sona erdiği kabul edildiğinde ise bir daha kurucu ortaklığı nedeniyle 4/1(b) kapsamında sigortalı olması mümkün olmayacaktır.
5510 sayılı Kanunun Geçici 8.maddesine göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde 1479 sayılı Kanun (Bağ-Kur) gereğince 01/10/2008 tarihine kadar kayıt ve tescillerini yaptırmayan şirket ortaklarının sigortalılıkları 01/10/2008 tarihinden itibaren başlar.
Örneğin; Şirket ortaklığı nedeniyle 01/01/2001 tarihinde vergi mükellefi olup 01/10/2008 tarihine kadar 1479 sayılı Kanun (Bağ-Kur) gereği sigorta tescil işlemini yaptırmayan kişinin sigortalılığı 01/10/2008 tarihinde başlayacaktır.
Son olarak 4/1(b) lilerin sigorta başlangıç ve sona ermesine dair idari para cezalarının özellikli durumuna değineceğiz.
4/1(b) kapsamındaki şirket ortaklarından anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi ortaklarının, limited şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarının hisse devri işlemleri ile iflas, tasfiye ve münfesih durumdaki şirketlerin ortaklarının sigorta başlangıç ve sona ermesi ile ilgili yasal süreler içinde bildirimde bulunulmaması halinde 5510 sayılı Kanunun idari para cezalarının düzenlendiği 102.maddesinde açık bir hüküm bulunmaması nedeniyle ŞİRKET YETKİLİLERİ ve SİGORTALILAR hakkında idari para cezası uygulanmayacaktır.
Şirket yetklileri ve sigortalılar her ne kadar Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde bildirimle yükümlü tutulmuş ise de “Kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesi gereği haklarında idari para cezası uygulanması mümkün olmamaktadır. Burada idari para cezası Kanunda açıkca bildirim yapmakla yükümlü tutulan vergi daireleri, esnaf ve sanatkar sicil müdürlükleri ve ticaret sicil müdürlüklerine uygulanacaktır.
Kaynaklar
-5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
-Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği
-2013/11 sayılı Genelge
26.07.2017
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.