EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ
YAZARLARIMIZ
Fahri Hikmet Köker
Yeminli Mali Müşavir
Köker YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Yönetim Kurulu Başkanı
hkoker@isbank.net.tr



Teknopark Faaliyetlerinin Beyanı-1

Teknoparklarda Faaliyette Bulunan Mükellefler Beyannamelerini Nasıl Düzenlemelidirler ?  

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde faaliyette bulunan Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin beyannamelerini hazırlarken dikkat etmesi gereken hususlar!!!!!!!!! 

26.06.2001 Tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren “4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu”  kapsamında “ teknokent ” lerde faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu bölgelerde elde ettikleri ar-ge ve yazılım faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar  ile yine bu bölgelerde ar-ge ve yazılım faaliyetlerinde fiilen çalışan personele ödenen ücretlerin gelir vergileri 2013 yılına kadar istisna kapsamına alınmıştır. Ayrıca, KDV Kanunu’nun Geçici 20. Maddesi hükmü uyarınca 1.1.2004 tarihinden itibaren kazanç istisnası süresince KDV istisnası getirilmiştir. 

Teknoparklarda faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin verecekleri beyannameler bu açıdan çok önemli olup düzenlenirken azami dikkat edilmesi gerekmektedir.

Verilecek 3 aylık Geçici Vergi Beyannamesi, aylık Kdv ve Muhtasar Beyanname ile ve yine yıllık verilecek Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyannameleri önem arz etmektedir. 

Bu yazımızda 3 aylık Geçici Vergi Beyannamesinin düzenlenmesinde dikkat edilmesi gereken hususlardan, gelecek yazılarımızda ise aylık KDV Beyannamesi, Muhtasar Beyanname, Yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyannamesi düzenlenirken dikkat edilmesi gereken hususlardan bahsedilecektir. 

1-  Teknoparklarda Geçici Vergi Beyannamesinin düzenlenmesinde dikkat edilmesi gereken hususlar; 

Teknoparklar da gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri iki farklı şekilde faaliyette bulunabilirler. Bunlardan birincisi,  sadece faaliyetleri ar-ge ve yazılım faaliyeti olup teknopark sınırları içinde faaliyette olanlar, ikincisi ise teknopark sınırları içinde ve/veya dışında ar-ge ve/veya yazılım faaliyeti yanında diğer faaliyetlerde bulunanlar. Dikkat edilmesi gereken ilk nokta, her iki faaliyette de bulunan mükelleflerin istisna kapsamına giren ve girmeyen gelir ve giderleri olabilir.  

Bahsettiğimiz her iki konuyu da örnekler yoluyla izah etmeye çalışalım;

a)     Sadece teknopark sınırları içinde faaliyette bulunan ve yazılım faaliyetinden başka  faaliyeti olmayan  ltd.şti. olduğunu düşünelim,  

31.03.2008 TARİHLİ GELİR TABLOSUNA GÖRE,

  AYRINTILI GELİR TABLOSU 

31.03.2008

A-BRÜT SATIŞLAR

8.100.099,33

   1- Yurt İçi Satışlar

8.100.099,33

   2- Yurt Dışı Satışlar

-

   3- Diğer Gelirler

-

B-SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)

-

   1- Satıştan İndirimler (-)

-

   2- Satıştan İskontolar (-)

-

C-NET SATIŞLAR

8.100.099,33

D-SATIŞLARIN MALİYETİ (-)

6.755.853,32

   1-Satılan Mamuller Maliyeti (-)

-

   2- Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)

-

   3- Satılan Hizmet Maliyeti (-)

6.755.853,32

      BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI

1.344.246,01

E-FAALİYET GİDERLERİ

122.270,43

   1- Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri (-)

-

   2- Genel Yönetim Giderleri (-)

122.270,43

     FAALİYET KARI VEYA ZARARI

1.221.975,58

F-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR

103.758,29

   1- İştiraklerden Temettü Gelirleri

-

   2- Faiz Gelirleri

68.943,78

   3- Konusu Kalmayan Karşılıklar

-

   4- Kambiyo Karları

34.814,51

   5- Faaliyetle İlgili Diğer Olağan Gelir ve Karlar

-

G-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR

15.610,61

   1- Komisyon Giderleri (-)

-

   2- Karşılık Giderleri (-)

-

   3- Kambiyo Zararları (-)

15.610,61

   4- Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)

-

H-FİNANSMAN GİDERLERİ (-)

9.039,78

   1- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)

9.039,78

     OLAĞAN KAR VEYA ZARAR

1.301.083,48

I-OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR

38.383,53

   1- Önceki Dönem Gelir ve Karları

-

   2- Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar

38.383,53

J-OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR

7.008,17

   1- Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)

-

   2- Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar (-)

7.008,17

     DÖNEM KARI VEYA ZARARI

1.332.458,84

K-VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)

22.096,65

     DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI

1.310.362,18  

 

Yukarıdaki örnek gelir tablosunun geçici vergi matrahının hesaplanabilmesi için önce istisna kapsamına giren ve girmeyen gelir ve giderlerin tespitinin yapılması gerekir.

Gelir Tablomuzda 8.100.099,33 ytl lik istisna kapsamında gelirimiz ve bu geliri elde etmek için yaptığımız 6.755.853,32 ytl lik hizmet maliyetimiz mevcuttur. Bunun sonucunda 1.344.246,1 ytl lik brüt satış karımız çıkmaktadır. Yine şirket faaliyetlerinin yürütülebilmesi için 122.270,43 ytl lik genel yönetim gideri yapmış ve 1.221.975,58 ytl faaliyet karına ulaşmıştır. Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve karlar ile gider ve zararlar, (eğer finansman gideri borçlanma ile ilgili ise) finansman giderleri, olağan dışı gelir ve karlar ile gider ve zararlar da istisna kapsamına girmez. Çünkü istisna ar-ge ve yazılım faaliyeti içindir. Gelir tablosunun bu bölümlerinin ar-ge ve yazılım faaliyeti ile ilgisi yoktur. Örneğin demirbaş satış gelirleri, tazminat gelir ve giderleri, önceki dönem gelir ve giderleri istisna konusuna girmez.

Bu açıklama ışığında toplam 1.332.458,84 ytl lik karın 1.221.975,58 ytl si istisna kapsamında değerlendirilecek kalan 110.483,26 ytl için %20 geçici vergi (22.096,65 ytl) hesaplanacaktır.  

Burada dikkat edilmesi gereken bir konu daha, istisna kapsamında gelir ve giderler için Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerin ayrıca takip edilmesine ve matraha ilave edilmesine gerek yoktur. Ancak diğer faaliyet gelirleri için yapılan harcamalar için KKEG bulunması halinde kayıtlarda ayrıca gösterilmelidir.

 

Geçici Vergi Beyannamesi de aşağıdaki gibi düzenlenmelidir.

01.01.2008/31.03.2008 dönemi

 

 

 

ZARAR

KAR

7

Ticari Kazanç (Kurum Kazancı)

-

1.332.458,84

8

Serbest Meslek Kazancı

 -

 -

9

KKEG

 -

-

10

Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisnalar

 1.221.975,58

 -

11

Kar ve İlaveler Toplamı (7+8+9)

 -

1.332.458,84

12

Zarar ve İndirimler Toplamı (7+8+10)

 1.221.975,58

 -

13

Zarar (12-11)

 -

 -

14

Kar (11-12)

 -

110.483,26

15

Mahsup Edilecek Geçmiş Yıl Zararları

-

 -

16

İndirime Esas Tutar (14-15)

- 

110.483,26

17

 

Risturnlar

 -

 -

18

 

Yatırım İndirimi

 -

 -

19

 

İştirak Kazançları (KVK Mad. 8/1)

 -

 -

20

 

Bağış ve Yardımlar

 -

 -

21

 

Diğer İndirimler

 -

 -

22

TOPLAM (17+18+19+20)

 -

-

23

Dönem Zararı (22=13)

 -

 -

24

Geçici Vergi Matrahı (16-21)

 -

110.483,26

 

                                   VERGİ BİLDİRİMİ

 -

 -

25

Geçici Vergi Matrahı (24=23)

 -

110.483,26

26

Hesaplanan Geçici Vergi (24*0,20)

 -

22.096,65

27

Önceki Dönemlerde Hesaplanan Geçici Vergi

-

 -

28

Ödenmesi Gereken Geçici Vergi (25-26)

- 

22.096,65

29

Mahsup Edilecek Tevkifat Tutarı

 -

 -

30

Mahsup Edilecek Geçici Vergi ve Tevkifat

 -

 -

 

Tutarı Toplamı (26+28)

- 

 -

31

Ödenecek Geçici Vergi (25-29)

- 

22.096,65

32

Sonraki Döneme Devreden Tevkifat Tutarı (28-27)

 -

 -

 

 b)    Teknopark sınırları içinde ve/veya dışında, ar-ge ve/veya yazılım faaliyeti yanında diğer faaliyetlerde bulunanlar   

31.03.2008 TARİHLİ FÜZYON GELİR TABLOSUNA GÖRE,

 AYRINTILI GELİR TABLOSU 

TEKNOKENT ŞB.

MERKEZ

TOPLAM

 

31.03.2008

31.03.2008

31.03.2008

A-BRÜT SATIŞLAR

8.100.099,33

4.250.740,00

12.350.839,33

   1- Yurt İçi Satışlar

8.100.099,33

4.250.740,00

12.350.839,33

   2- Yurt Dışı Satışlar

-

-

-

   3- Diğer Gelirler

-

-

-

B-SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)

-

-

-

   1- Satıştan İndirimler (-)

-

-

-

   2- Satıştan İskontolar (-)

-

-

-

C-NET SATIŞLAR

8.100.099,33

4.250.740,00

12.350.839,33

D-SATIŞLARIN MALİYETİ (-)

6.755.853,32

3.282.467,33

10.038.320,65

   1-Satılan Mamuller Maliyeti (-)

-

-

-

   2- Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)

-

-

-

   3- Satılan Hizmet Maliyeti (-)

6.755.853,32

3.282.467,33

10.038.320,65

      BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI

1.344.246,01

968.272,67

2.312.518,68

E-FAALİYET GİDERLERİ

122.270,43

342.835,66

465.106,09

   1- Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri (-)

-

-

-

   2- Genel Yönetim Giderleri (-)

122.270,43

342.835,66

465.106,09

     FAALİYET KARI VEYA ZARARI

1.221.975,58

625.437,01

1.847.412,59

F-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR

103.758,29

56.717,12

160.475,41

   1- İştiraklerden Temettü Gelirleri

-

-

-

   2- Faiz Gelirleri

68.943,78

44.372,12

113.315,90

   3- Konusu Kalmayan Karşılıklar

-

-

-

   4- Kambiyo Karları

34.814,51

12.345,00

47.159,51

   5- Faaliyetle İlgili Diğer Olağan Gelir ve Karlar

-

-

-

G-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR

15.610,61

 11.916,64

27.527,25

   1- Komisyon Giderleri (-)

-

-

-

   2- Karşılık Giderleri (-)

-

-

-

   3- Kambiyo Zararları (-)

15.610,61

8.456,88

24.067,49

   4- Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)

-

3.459,76

3.459,76

H-FİNANSMAN GİDERLERİ (-)

9.039,78

12.747,89

21.878,67

   1- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)

9.039,78

12.747,89

 21.787,67

     OLAĞAN KAR VEYA ZARAR

1.301.083,48

657.489,60

1.958.573,08

I-OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR

38.383,53

-

38.383,53

   1- Önceki Dönem Gelir ve Karları

-

-

-

   2- Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar

38.383,53

-

38.383,53

J-OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR

7.008,17

-

7.008,17

   1- Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)

-

-

-

   2- Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar (-)

7.008,17

-

7.008,17

     DÖNEM KARI VEYA ZARARI

1.332.458,84

657.489,60

1.989.948,44

K-VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)

22.096,65

134.573,52

156.670,17

     DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI

1.310.362,18 

522.916,08   

1.883.278,27   

  

Füzyon Geçici Vergi Beyannamesi aşağıdaki gibi düzenlenmelidir.

01.01.2008/31.03.2008 dönemi

 

 

 

ZARAR

KAR

7

Ticari Kazanç (Kurum Kazancı)

 

1.989.948,44

8

Serbest Meslek Kazancı

 -

 -

9

KKEG

 

15.378,00

10

Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisnalar

 1.221.975,58

- 

11

Kar ve İlaveler Toplamı (7+8+9)

 -

2.005.326,44

12

Zarar ve İndirimler Toplamı (7+8+10)

 1.221.975,58

- 

13

Zarar (12-11)

 -

- 

14

Kar (11-12)

 -

783.350,86

15

Mahsup Edilecek Geçmiş Yıl Zararları

-

- 

16

İndirime Esas Tutar (14-15)

- 

783.350,86

17

 

Risturnlar

 -

- 

18

 

Yatırım İndirimi

 -

 -

19

 

İştirak Kazançları (KVK Mad. 8/1)

 -

 -

20

 

Bağış ve Yardımlar

 -

 -

21

 

Diğer İndirimler

 -

 -

22

TOPLAM (17+18+19+20)

-

-

23

Dönem Zararı (22=13)

 - 

 -

24

Geçici Vergi Matrahı (16-21)

 -

783.350,86

 

TABLO II                           VERGİ BİLDİRİMİ

 -

 -

25

Geçici Vergi Matrahı (24=23)

 -

753.350,86

26

Hesaplanan Geçici Vergi (24*0,20)

 -

156.670,17

27

Önceki Dönemlerde Hesaplanan Geçici Vergi

 

 -

28

Ödenmesi Gereken Geçici Vergi (25-26)

- 

156.670,17

29

Mahsup Edilecek Tevkifat Tutarı

 -

 -

30

Mahsup Edilecek Geçici Vergi ve Tevkifat

 -

 -

 

Tutarı Toplamı (26+28)

 -

 -

31

Ödenecek Geçici Vergi (25-29)

 -

156.670,17

32

Sonraki Döneme Devreden Tevkifat Tutarı (28-27)

 -

 -

 

Yukarıdaki ikinci örneğimizde; hem istisna kapsamında hemde normal ticari faaliyette bulunan bir şirketin gelir tablosu ve geçici vergi hesaplama tablosunu verdim. İlk gelir tablosunu  “teknokent şube gelir tablosunu”  kabul ederek merkez gelir tablosu ile birleştirerek toplam gelir tablosu ortaya çıktı. Daha sonra geçici vergi beyannamesi hesaplama tablosu doldurulurken  1.221.975,58 ytl istisna düşüldü ve 15.378.- ytl KKEG ilave edilerek geçici vergi matrahına ulaşıldı.
 

Sonuç olarak; Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri verecekleri beyannameleri düzenlerken azami dikkat etmeleri gerekir.

Muhasebe kayıtları yapılırken ve hesap planı düzenlenirken detaylı bir planlama yapılmalı kayıtlar istisna kapsamına giren ve girmeyen faaliyet gelir ve giderleri  ayrıntısı ile takip edilmelidir. Bu iyi planlama beyannamelerin düzenlenmesi, kar zarar hesaplanması, şirketin kendi mali ve muhasebe durumunu kontrol etme ve iç ve dış denetim aşamalarında büyük yararlar sağlayacaktır.

Daha önceki yazılarımda da ifade ettiğim gibi teknoparklardaki faaliyetlerin bir çoğu vergi istisnaları kapsamına girdiği düşünülerek istisnalar uygulanmaktadır. Ancak yapılan işlemlerin istisna konusuna girip girmediği iyice araştırılmalı gerekli belge ve bilgiler temin edilmelidir. Aksi halde karşılaşılabilecek Ek mali durum yükü çok  üzücü olur.

Bu bakımdan meslek mensubu arkadaşların istisna uygulamaları aşamalarında konuya hakim ve yapılan işlerden emin olmaları gerekir. Firma sahiplerinden gerekli bilgi ve belgeleri almadan, gerekli teknik araştırmaları yapmadan  istisna işlemlerini yapmamalıdırlar. Bu konuya titizlikle yaklaşmalarının önce mükellefler açısından sonra kendi açılarından büyük yararı olur.

Türkiye’de her geçen gün bir üniversite bünyesinde yeni teknokent açılmakta ve mevcut teknokentlerinde iş hacimleri yükselmektedir.

Bu nedenle istisna uygulamaları konusu gittikçe önem kazanmaktadır.  

Ayrıca, 13.03.2008 tarih ve 26814 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 3. Maddesinde yine bu bölgelerde faaliyette bulunan mükelleflerin çalıştıracakları Ar-Ge personeline ödenen ücretler için SSK kurumuna ödenmesi gereken SSK priminin işveren hissesinin yarısı 5 yıl süre ile Maliye Bakanlığı tarafından karşılanacağı hükmü vardır. Ancak yürürlük 01,04,2008 tarihinde başlamış olmasına rağmen uygulama yönetmeliği henüz yayınlanmamıştır. Yönetmeliğin kısa zamanda yayınlanmasında büyük yarar vardır. Ayrıca kanunun uygulama süresi  2023 yılına kadardır. Kanaatime göre, “4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu” da 2013 yılından sonra 10 yıl uzayacağını tahmin ediyoruz. Çünkü bunlar birbirini tamamlayan kanunlardır.

Bir not olarak ta bu konuyu aktarmak istedim.  

Gelecek yazımızda Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin KDV beyanname düzenlemeleriyle ilgili örnek verilecektir.
 

27.05.2008

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


BORDRO UYGULAMA REHBERİ KİTABI ÇIKTI!
(Açıklamalı - Uygulamalı - Örnekli)
Asgari Ücret 2025 - Asgari Ücret Ne Kadar?
Vergi Dilimleri 2024
GÜNDEM
MuhasebeTR; 2005 yılından günümüze seçkin yazar kadrosu ile A’dan - Z’ye muhasebeye ilişkin içeriklerin paylaşıldığı Türkiye'nin bir numaralı muhasebe sitesi.
Mobil Uygulamalar
Son dakika gelişmelerinden anında haberdar olmak için uygulamalarımızı indirebilirsiniz.
Muhasebe TR © 2005-2025. Tüm hakları saklıdır.