1- GİRİŞ
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 86 ncı maddesinin dördüncü fıkrasında, Kurumca belirlenen işyerleri hariç olmak üzere, işverenler, ay içinde bazı işgünlerinde çalıştırılmayan ve ücret ödenmeyen sigortalıların, otuz günden az çalıştıklarını ispatlayan belgeleri, aylık prim ve hizmet belgelerinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma vermekle yükümlü tutulmuşlardır.
Sözkonusu belgelerin Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 10 nolu ekinde yer alan Sigortalıların Eksik Gün Bildirim Formu ile birlikte verilmemesi veya verilmesine rağmen Kurumca geçerli sayılmaması halinde ise, eksik bildirilen sürelere ilişkin sigorta primi ve işsizlik sigortası primi, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilmektedir. Ayrıca yasal süresi dışında Kuruma verilen her bir ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesine;
-Belgenin işverenlerce düzenlenerek Kuruma verilmiş olması halinde, aylık asgari ücretin iki katı aşılmamak kaydıyla, belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin 1/8’i tutarında,
-Belgenin Kurumca re’sen düzenlenmesi halinde ise, aylık asgari ücretin iki katı aşılmamak kaydıyla, belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin 1/2’si tutarında,
idari para cezası uygulanmaktadır.
Bu yazımızda, eksik gün nedeni “06-Kısmi İstihdam” seçeneği işaretlenmiş sigortalılara ilişkin kısmi süreli iş sözleşmelerinin bir defa Kuruma verilmesinin ardından takip eden aylarda tekrar verilmesine ilişkin uygulamanın yürürlükten kaldırılmış olmasına rağmen, sözkonusu sigortalılarla ilgili sözleşmelerin Sosyal Güvenlik Kurumuna bir defa verilmesine rağmen takip eden aylarda verilmemiş olduğu durumlarda, eksik sürelerin 30 güne tamamlatılmasına gerek olup olmadığı hususları irdelenecektir.
2- KONUYLA İLGİLİ DÜZENLEMELER
Aylık prim ve hizmet belgelerinde eksik gün nedeni olarak “06- Kısmi İstihdam” seçeneği işaretlenmiş sigortalılara ilişkin olarak 16/318 Ek sayılı Genelgede, işyerlerinde kısmi zamanlı (part-time) olarak çalışan sigortalılar için düzenlenmiş olan yazılı sözleşmelerin noterden tasdikli olmasının zorunlu olmadığı, bu sözleşmelerin “Eksik Gün Bildirim Formu” ekinde ve aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken yasal süre içinde Kuruma verilmiş olması kaydıyla, işverenlerden her ay tekrar istenilmeyeceği, ancak bu sözleşmelerin noterden onaysız ve yasal süresi dışında verilmiş olması halinde, verildiği ay ve sonrası için hüküm ifade edeceği, başka bir deyişle verildiği ayı takip eden aylarda her ay istenilmeyeceği belirtilmiştir.
16/318 Ek sayılı Genelgedeki bu düzenlemeler doğrultusunda, kısmi süreli iş sözleşmelerine istinaden ay içinde bazı günlerde çalışmayan sigortalılarla yapılan iş sözleşmeleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bir defa verilmekte, takip eden aylarda ise tekrar verilmesine gerek bulunmamakta idi.
Ancak, 2011/13 sayılı Genelge ile 16/318 Ek sayılı Genelgenin yürürlükten kaldırılması ile birlikte, kısmi süreli iş sözleşmelerinin bir defa verilmesi halinde takip eden aylarda tekrar verilmemesi durumu da ortadan kalkmış bulunmaktadır.
Dolayısıyla, Kurumca istisna tutulan işyeri işverenleri hariç olmak üzere 4/2/2011 tarihinden itibaren, eksik gün nedeni olarak “06- Kısmi İstihdam” seçeneği işaretlenmiş sigortalılara ilişkin kısmi süreli iş sözleşmelerinin noter tasdikli olup olmadığı üzerinde durulmaksızın, her ay Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 10 nolu ekinde yer alan Sigortalıların Eksik Gün Bildirim Formu ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gerekmektedir.
3- KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMELERİNİ KURUMA BİR DEFA VERMELERİNE RAĞMEN TAKİP EDEN AYLARDA VERMEYEN İŞVERENLERİN DURUMU
16/318 Ek sayılı Genelgede yer alan, kısmi süreli iş sözleşmelerinin Kuruma bir defa verilmesi halinde takip eden aylarda tekrar verilmesine gerek olmadığına ilişkin uygulamanın yürürlükten kalktığını fark edememiş bir çok işveren ve meslek mensubu, kısmi süreli iş sözleşmelerini bir defa Kuruma verdikten sonra, takip eden aylarda tekrar vermemişlerdir.
Sözkonusu uygulamanın yürürlükten kaldırılmış olmasına rağmen, noterden tasdikli olan kısmi süreli iş sözleşmelerini her ay Kuruma vermemiş olan işverenlerden Sosyal Güvenlik Kurumunca eksik sürelerin 30 güne tamamlatılması istenildiği durumlarda, bu belgelerin her zaman düzenlenebilir nitelikte bir belge olmadığı dikkate alındığında, noterden tasdikli olan bu sözleşmeler, işverenlerce Kuruma ibraz edildiği takdirde, eksik sürelerin 30 güne tamamlatılmasına gerek olmayacaktır.
Ancak bu durumda, eksik sürelere ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma verilmesine ilişkin yazının tebliğinden itibaren en geç bir ay içinde işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkezine, kısmi süreli iş sözleşmesini de ibraz etmek suretiyle itiraz edilmesi gerekecektir.
Noterden tasdikli olmayan kısmi süreli iş sözleşmelerine gelince; bu sözleşmeler, her ne kadar, her zaman düzenlenebilir nitelikte bir belge olsa da, bu sözleşmelerin daha önce Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmiş olduğu dikkate alındığında, daha önce Kuruma verilmiş olan bir belge üzerinde işverenler tarafından değişiklik yapılmasının mümkün olamayacağı ve bu durumun daha önce Kuruma verilmiş olan belgenin her zaman düzenlenebilir bir belge olma durumunu da ortadan kaldıracağı aşikârdır.
Bu çerçevede, daha önce Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmiş olmak kaydıyla, sonraki aylarda Kuruma aylık prim ve hizmet belgelerinin verilme süresi geçtikten sonra verilen ve noter tasdikli olmayan kısmi süreli iş sözleşmelerinin daha önce Kuruma verilen kısmi süreli iş sözleşmeleri ile aynı olması halinde, bahse konu aylara ilişkin eksik sürelerin de 30 güne tamamlatılmasına gerek olmadığı düşünülmektedir.
Ancak noter tasdikli olan kısmi süreli iş sözleşmelerinin daha önce Kuruma hiç verilmemiş olduğu durumlarda, sözkonusu sözleşme tasdik tarihinden itibaren hüküm ihtiva etmesine rağmen, noter tasdikli olmayan iş sözleşmeleri Kuruma verildiği tarihten itibaren hüküm ihtiva edecektir. Dolayısıyla, daha önce Kuruma hiç verilmemiş olan kısmi süreli iş sözleşmelerinin ilk defa, yasal süresi geçirildikten sonra Kuruma verilmesi halinde, sözkonusu sözleşmeler verildiği tarih ve sonrası için hüküm ihtiva edecektir.
4-SONUÇ
Eksik gün nedenlerine ilişkin kısmi süreli iş sözleşmelerinin Kuruma bir defa verilmesi halinde takip eden aylarda tekrar verilmesine gerek olmadığına ilişkin 16/318 Ek sayılı Genelgede yapılan düzenleme, 4/2/2011 tarihinden itibaren 2011/13 sayılı Genelge ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu nedenle, Kurumca istisna tutulan işyerleri hariç olmak üzere, ay içinde 30 günden eksik çalıştığı belirtilen sigortalılara ilişkin eksik gün nedeninin 06-Kısmi İstihdam olması halinde, kısmi süreli iş sözleşmelerinin noterden tasdikli olup olmadığına bakılmaksızın her ay Kuruma verilmesi gerekmektedir.
Hal böyle olmakla birlikte, noterden tasdikli olmayan kısmi süreli iş sözleşmeleri her ne kadar her zaman düzenlenebilir nitelikte bir belge olsa da, bu sözleşmelerin daha önce Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmiş olması halinde, takip eden aylarda Kuruma verilmemiş olduğu durumlarda, daha önce Kuruma verilmiş olan belgenin esas alınarak her zaman düzenlenemeyen belge olarak kabul edilmesi gerektiği düşünülmektedir.
04.04.2012
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.