Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.ozmconsultancy.com

İmar Hakkı Aktarımı Nasıl Yapılır? En Çok Sorulan 7 Soru ve Cevap

İmar hakkı aktarımı düzenlemesi” (imar haklarının transferi) ile kamu hizmet alanları içinde kalan parsellerde yapılaşma hakkı verilememesi nedeniyle yaşanan hukuki anlaşmazlıkların önüne geçilmesi için 7534 Sayılı Köy Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun ile getirilmiş bir düzenlemedir.

Eğer, “İmar Hakkı Aktarımı nasıl oluyor?” ya da “Benim bölgemde uygulanabilir mi?” gibi sorular aklınıza takılıyor ise bu yazıda en çok merak edilen 7 Soruya cevap vermeye çalıştım.

1. İmar Hakkı Aktarımı (İHT) Nedir?

İmar Hakkı Aktarımı, bir bölgedeki yapılaşma hakkının, başka bir bölgeye taşınmasına olanak sağlayan bir sistemdir. 

• İmar Hakkı Aktarımı daha detaylı ifade edersem; bir mülk sahibinin bir bölgedeki yapılaşma hakkını başka bir bölgeye transfer etmesini sağlayan bir şehir planlama yöntemidir. 
• İmar hakkı aktarımı ile yoğun yapılaşmayı azaltılırken, korunması gereken bölgelerde yapılaşma baskısı da engellenir.

İmar Hakkı Aktarımı; 

• 1/1000 ölçekli uygulama imar planının bulunduğu, arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış ya da yapılması mümkün olmayan alanlarda,
• Parselin tamamının ya da bir kısmının umumi ve kamu hizmet alanlarında kalması sebebiyle 
• Parsel üzerinde özel mülkiyete konu yapılaşma hakkının verilememesi durumunda, 
• Verilemeyen emsale esas inşaat hakkının 
• Başka parsel ya da parsellere imar planı kararı ile taşınması işlemidir.

2. İmar Hakkı Aktarım Sürecinde Hangi Bölgeler Tanımlanmıştır?

İmar Hakkı Aktarım sürecinde iki ana bölge tanımlanmıştır:

• Verici Parsel: 2019 öncesinde kamu hizmet alanlarına (okul, hastane, belediye hizmet alanı, resmi kurum alanı gibi) ayrılan ancak vatandaş mülkiyetinde bulunan ve kamulaştırılmayan parseller
• Alıcı Parsel: Yoğun yapılaşmanın desteklenebileceği, gelişen bölgelerdir. Gönderen bölgeden alınan imar hakları burada kullanılır.

İmar hakkı aktarımı, verici parseldeki yapılaşma hakkının alıcı parsele taşınması işlemidir. 

Bu yöntemle:

• Verici parselde yapılaşma kısıtlanır ya da tamamen kaldırılır.
• Alıcı parselde ek yapılaşma hakkı sağlanır, ancak bu hakkın belirli sınırları vardır.

3-Alıcı ve Verici Parselde Yoğunluk Artışı Ne Kadar Olabilir?

İmar hakkı aktarımı yapılırken alıcı parselde inşaat alanı:

• İmar planında belirlenen oranlar kadar arttırılabilir.
• Her durumda parsel alanının %30’unu geçemez.

Örnek: Eğer bir alıcı parselin imar planında izin verilen yapılaşma oranı %20 ise, imar hakkı aktarımı sonrası bu oran en fazla %30 olabilir.

Verici parselde ise inşaat hakları ise en yakın komşu imar parselinin inşaat hakkını geçemez.

4-Alıcı ve Verici Parsellerin Değerleri Nasıl Hesaplanır?

İmar hakkı aktarımı yapılırken, alıcı ve verici parsellerin değerleri şu şekilde tespit edilir:

• Yetkili Gayrimenkul Değerleme Kuruluşları: En az iki lisanslı gayrimenkul değerleme şirketi tarafından değerler belirlenir.
• Ortalama Değer: Belirlenen değerlerin ortalaması esas alınır.
• Kıymet Takdir Komisyonu: 2942 sayılı Kanunun 11. maddesine göre, nihai değer idarece belirlenir.

5-Hangi Arsalar İmar Hakkı Aktarımı Kapsamındadır?

İmar Hakkı Aktarımı, 2019 yılından önce kamu hizmet alanları (okul, hastane, resmi kurum alanı vb.) olarak planlanan ancak uzun yıllardır kamulaştırılamamış vatandaş mülkiyetindeki parselleri kapsamaktadır.

6-İmar Hakkı Aktarımı İçin Hangi Şartlar Gereklidir?

İmar hakkı aktarımının gerçekleştirilebilmesi için:

Verici Parselin

• Aynı il sınırları içinde olmalıdır.
• İlgili idare veya kuruma bedelsiz olarak devredilmelidir.

Alıcı Parselin

• İmar planı kararıyla belirlenmiş olması gerekmektedir.
• Metrekare birim değeri, verici parselin değerinden daha fazla olmamalıdır.

7-İmar Hakkı Aktarımında Süreç Nasıl İşler?

1. Değer Tespiti: Alıcı ve verici parsellerin değerleri, lisanslı kuruluşlar ve kıymet takdir komisyonu tarafından hesaplanır.
2. Aktarım Onayı: Değer farkı varsa mahsuplaşma yapılır ve aktarım işlemi onaylanır.
3. Devredilme: Verici parsel, ilgili idare lehine bedelsiz olarak devredilir.
4. Ek Yoğunluk Artışı: Alıcı parselde, imar planı sınırlarına uygun olarak ek inşaat hakkı sağlanır.

16.12.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.