Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.ozmconsultancy.com

Kripto Para Vergisi ve Kripto Para Kanun Taslağında Dikkat Çeken 8 Konu

Kripto Para Kanun Taslağı TBMM’ye geçen hafta sunuldu. İlk izlenim olarak taslak kripto para/varlık piyasasının ve finansal enstrümanlarının düzenlenerek yatırımcıyı korumaya yönelik, yenilikçi ve dünya örneklerini de dikkate alan bir yapısı olan kanun taslağı hazırlandığını görüyoruz.

1- Yatırımcı Korunacak ve Yeni Thodexler yaşanmayacak.

• Yatırımcı Korunacak: Kripto varlık kanun tasarısı yasalaştığında ülkemizde daha önce yaşanmış ve birçok kişiyi mağdur etmiş Thodex vakaları gibi başka vakaları yaşanmasının proaktif olarak önüne geçilmesi mümkün olacak.
• Güven artırıcı ortam sermaye girişinin önünü açacak: Bu sayede de kripto piyasasının çok daha güvenli bir şekilde daha çok sermayeye kavuşarak daha hızlı ilerlemesinin önü açılmış olacak.

Yatırımcıyı koruma noktasında sorumluluk ve denetim Sermaye Piyasası kuruluna verilirken, teknolojik tarafta TÜBİTAK söz sahibi olacak. 

2- Kripto Borsalarında zimmet suçu noktasında finansal kuruluşlardan daha ağır yaptırımlar söz konusu oluyor.

• Sorumluluk daha yüksek: Bankacılık kanununda basit zimmetin hukuki ve cezai sorumluluğu 6 ila 12 yıl iken kripto varlık hizmet sağlayıcıları için bu sorumluluk 8 ila 14 yıl öngörülmüş 
• Yönetim Kurulu Sorumlu: Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının zimmet suçunu işlemeleri durumunda ise ağır cezalar öngörülmektedir. İlgili suçları işleyen yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer mensuplar, sekiz yıldan on dört yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak olup suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamak amacıyla hileli davranışlarla işlenmesi durumunda ise, ceza on dört yıldan yirmi yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezasına hükmedilebileceği düzenlenmiştir.
• Koşullu salıverme mümkün değil:İlgili suçlardan dolayı mahkum olanların, Hazineye olan borçları ve tazminatları ödemediği veya bu borçlar ve tazminatlar malvarlıklarından tahsil olunamadığı sürece, hakkında koşullu salıverilme hükümleri uygulanmayacağı düzenlenmiştir. 

3- Yatırımcı Zarar Tazmini Konusunda taslakta eksiklik mi var?

• Taslakta “Kripto varlıklar sermaye piyasası aracı tanımı dışında tutulduğundan, kripto varlıkların Yatırımcı Tazmin Merkezi tarafından yürütülen tazmin hükümleri kapsamı dışında olduğu düzenlenmektedir” denilmiş.
• Kripto Borsaları Gelirleri üzerinden her yıl %2 ödeyecek: Kripto Varlık Sağlayıcılarının yani kamuoyunda kullanılan şekli ile kripto para borsalarının gelirleri üzerinden her yıl %1 SPK’ya ve %1 TUBİTAK’a aktarım yapılması önerilmekte. 
• Başka yatırım araçlarında yatırım kuruluşu nedeni ile söz konusu olan zararınız karşılanırken kripto varlıklarda bu durum söz konusu şimdilik değil: Konvansiyonel yatırım araçlarına yatırım yaptığınızda yatırım kuruluşu paranızı ödeyemeyecek duruma gelmesi söz konusu olduğunda tazmin kararı alınır ise yatırımınızın 2024 yılı için 1.143.379 TL kadarı tazmin edilirken kripto varlıklar için bu durumun söz konusu olmaması şu an için taslakta eksiklik olarak yorumlanıyor.

4- Yurt Dışında Bulunan Kripto Para Borsalarında İşlem Yapmak yasaklanmıyor

• Taslakta böyle bir kısıtlama söz konusu değildir. 
• Yasak Yok: Kripto para kanun tasarısında Türk vatandaşlarının yurt dışı platformlarda işlem yapmasının yasaklanması söz konusu değil. 
• Türkiye’de yerleşiklerin kendi inisiyatifleri ile yurt dışı platformlarda hesap açarak işlem yapmasında herhangi bir engel bulunmuyor.
• Yabancı platformlar Türkiye’yi hedefler ise SPK lisansına tabi olmak zorunda: Ancak, yurt dışı kripto varlık sağlayıcılar/platformlar Türkçe internet sitesi açarsa, Türkiye’de yerleşiklere yönelik reklam yaparlarsa SPK lisansına tabi olmaları gerekiyor.
• Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik faaliyette bulunulması ya da Kurulca yapılacak düzenlemeler kapsamında kripto varlıklara ilişkin yasaklanmış bir faaliyetin Türkiye’de yerleşik kişilere sunulması da izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı sayılır. 
• Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye’de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin olarak doğrudan ve/veya Türkiye’de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından herhangi birinin varlığı hâlinde faaliyetlerin Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik olduğu kabul edilir.

5- Kripto Para ATM’leri Yasaklandı mı?

• Evet ATM’lerin kapatılması için 3 aylık süre öngörüldü: Müşterilerin kripto varlıkları nakde veya nakdi kripto varlığa çevirebilmelerine ve kripto varlıkların transferinin gerçekleştirilmesine imkân veren Türkiye’de yerleşik ATM ve benzeri elektronik işlem cihazlarımn faaliyetleri Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üç ay içerisinde sonlandırılır.
• Faaliyetini sonlandırmayan ATM’ler mahallin en büyük mülkî idare amirinin bildirimi üzerine işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin mevzuatta belirlenen yetkili idareler tarafından kapatılır. 

6- Kripto Varlıklar Ödemelerde Artık Kullanılabilecek mi?

• Hayır, kripto varlıkların alışverişlerde kullanılması mümkün değil.
• Ancak bazı görüşlere göre Merkez Bankası ileride stable coin ihraç eden şirketlere yönelik ayrı bir lisans türü çıkarır ise bu durum söz konusu belki olabilir.

7- Kripto Para Vergisi Geldi mi? 

• TBMM Sunulan Kanun Teklifine Göre Sermaye Piyasası Kanununun 3. maddesine eklenecek bent ile Kripto Varlıklar ilk defa gayri maddi varlık olarak tanımlandı.
• Ancak Kripto varlıklarının alım ve satımından elde edilen kazançlardan şu an için herhangi bir vergilendirme henüz söz konusu değil.

8- İkincil Düzenlemelere Kadar Yeni Borsa Açılması Mümkün Olacak mı?

• Evet. Taslağın ilk halinde olmayan bu düzenleme sonradan eklendi.
• Yeni açılacak kripto borsası ikinci düzenlemelere uyacağını taahhüt eden basit bir beyanda bulunması yeterli olacak. 
• Türkiye’de faaliyet göstermek isteyen kripto varlık sağlayıcısı kurum SPK bir beyanda bulunacak ve işlemlerine başlayabilecek.

20.05.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.