Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.ozmconsultancy.com

Kurumlar Vergisi Beyan Dönemi Başlıyor. 10 Kritik Konu

Kurumlar beyannamesi ne zaman verilir?

Kurumlar vergisi beyan dönemi bildiğiniz üzere her yıl Nisan ayının 1'inde başlıyor ve 30'unda sona eriyor. Şirketler tarafından her yıl Nisan ayında bir önceki yıla ait kurumlar vergisi beyannamesi beyan ediliyor ve ödeniyor.

Şirketler için kurumlar vergisi beyannamesinin zamanında sunulması yasal sorumlulukların yerine getirmeleri anlamında gelirken aynı zamanda doğru ve ekleri ile beraber eksiksiz hazırlanmış kurumlar vergisi beyannamesi şirketlerin gelecekte söz konusu olabilecek muhtemel vergi denetimlerine karşı önceden hazırlıklı olmasını da sağlıyor.

1-2023 Yılı Kurumlar Vergisi Ne Zaman Beyan Edilecek?

• 2023 Yılına İlişkin Kurumlar Vergisinin Beyanı ve Ödemesi için son tarih 30 Nisan Salı.
• Kurumlar vergisinin ödemesi ise, gelir vergisinden farklı olarak iki taksitte değil tek seferde yapılıyor.
• Kurumlar vergisinin son ödeme tarihi de 30 Nisan 2024 Salı günü.
• Uzun bayram tatili sonrası enflasyon düzeltmesi işlemleri de göze alınınca Nisan ayı şirketler ve mali müşavirlik firmaları için kolay geçecek gibi gözükmüyor.

2-Kimler Kurumlar Vergisi Mükellefi, Kimler Gelir Vergisi Mükellefi?

• Limited-Anonim şirketler ile muafiyet şartlarını kaybeden kooperatifler kurumlar vergisi mükellefi olarak kabul ediliyor.
• Kurumlar vergisi oranı ülkemizde hali hazırda %25. 
• Ancak faaliyet gösterilen alana göre çok farklı oranlar söz konusu. Aşağıda detaylı bir tablo mevcut.
• Şahıs firması ve serbest meslek erbabı olanların ise gelir ve giderleri arasındaki fark üzerinden ödediği vergi ise bildiğiniz üzere mart ayında beyan edilen gelir vergisi.
• Gelir vergisi oranı %15 ila %40 arasında değişiyor. 5 farklı gelir vergisi dilimimiz var.

3-Kim Yüzde Kaç Kurumlar Vergisi Ödeyecek?

• Kurumlar Vergisi Mükellefi (Aşağıdaki mükellefler haricindeki TÜM Kurumlar vergisi Mükellefleri için) %25
• Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri %30
• Payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumlar %23
• İhracat yapan Kurumlar %20
• Sanayi sicil belgesine haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlar %24

4-Şirketler Kurumlar Vergisi Beyan Dönemine Nasıl Hazırlanmalı?

A-) Enflasyon Muhasebesi: 2023 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde enflasyon düzeltmesi işlemini yapmanız zorunlu.

• Kurumlar vergisi beyannamenizde; enflasyon düzeltmesinden önceki ve sonraki olarak 2 ayrı tablo olacak.
• 2023 yılı mali tablolarınız nedeni ile enflasyon düzeltmesi sonucunda vergi ödenmesi söz konusu değil.
• Ancak 2024 yılında 3 ayda bir yapılacak enflasyon düzeltmelerinde vergi ödemeniz gerekebilir.
• İlgili mevzuat: Tebliğ kapsamında enflasyon düzeltmesi yapan mükelleflerce, 2023 hesap dönemine ait gelir/kurumlar vergisi beyannamesi ekinde, 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançonun düzeltmeden önceki hali ile düzeltme sonrasında oluşan haline birlikte yer verilecek.

B-) 5 Puan Uyumlu Mükellef İndirimi:

• Yıllardır ardı arkası kesilmeyen vergi affı veya barışı (aynı şey) düzenlemeleri beraberinde vergisini düzenli ödeyenler kendisini “saf” hissetmesin diye çıkarılmış olduğunu düşündüğüm uyumlu mükellef indiriminizi kontrol etmeyin unutmayın.
• Interaktif vergi dairesi üzerinden sorgulama yapılarak bahsedilen uyumlu mükellef indiriminden faydalanabiliyor musunuz kontrol edebiliyorsunuz.

Uyumlu Mükellef İndirim Şartları Neler?

• Firmanızın en az 3 Yıldır Açık/Faal Olması gerekli. Limited veya anonim şirketiniz 2021 Yılında kurulmuş ise diğer şartları da yerine getiriyor iseniz uyumlu mükellef indiriminden faydalanabiliyorsunuz.
• Firmanızın Vergi Borcu Olmaması gerekli. Interaktif vergi dairesi şifreniz var ise oradan girip bakabilirsiniz. 1000 TL’ye kadar borcunuz var ise problem arz etmiyor.
• Beyannamelerinizin zamanında ve eksiksiz verilmiş olması gerekiyor. Müşavirlik firmanızın beyannameleri zamanında beyan etmiş olması önemli.
• Bu noktada muhtasara tabii ödemem yoktur dilekçesi nedeni ile sistemde uyarı çıkıyor ise yine de uyumlu mükellef indiriminden faydalanabilirsiniz.
• Bu sorgulama sonucunda, merkezi veri tabanı kayıtlarına göre kanuni süresinde verilmeyen beyanname kontrolünde muhtasar (0003) ve / veya damga vergisi (0040) beyannamelerinin zamanında verilmediği ortaya çıkmış ancak o döneme ilişkin herhangi bir kesinti olmadığından dolayı beyanname verilmemişse uyarıya rağmen %5 vergi indirimden faydalanabilirsiniz.

C-) Kurumlar Vergisi Beyanından Önce Yurtdışına verilen yazılım-tasarım-veri analizi-mühendislik gibi faaliyetlerden elde edilen gelirlerin Türkiye’ye transfer edilmesi konusu

• Bilindiği üzere daha önce yurtdışına verilen yazılım-tasarım-veri analizi-mühendislik-mimarlık-tıbbi raporlama gibi hizmetlerde kazanç istisnası oranı % 50'ydi.
• 2023 yılı içinde yapılan düzenleme ile 2023 yılı gelirlerini de kapsayacak şekilde kazanç istisnası oranı % 80'e çıkarıldı.
• Ancak düzenlemeden faydalanabilmek için ek bir şart getirildi.
• Kapsamda olan yurtdışına verilen ve orada faydalanılan hizmetlerden elde edilen kazançlara indirim uygulanabilmesi için, kazancın tamamının, elde edildiği döneme ait yıllık beyannamenin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi gerekiyor.

D-) Kurumlar vergisi beyanından önce geçmiş yıl zararlarını düşmeden önce matrah artırımı yapılmış mı kontrol edilmesi gerekli, yoksa ileride başınız ağrıyabilir.

• Bilindiği üzere geçmiş yıllarda zarar etmiş iseniz kar ettiğiniz yıl bu geçmiş yıl zararlarını kullanarak daha az vergi ödeyebiliyorsunuz. Bu süre 5 yıl. Ancak bu durumun bazı istisnaları var.
• Eğer matrah artırımından faydalanmış iseniz geçmiş yıl zararlarınızı feda etmeniz gerekiyor.
• Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları 2018, 2019 2020 ve 2021 yıllara ait zararların %50’si, 2022 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilmez. (7440 Sy Kanun Md 5-g)
• Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları 2022 yılına ait zararlarının tamamı 2023 yılından itibaren izleyen yıl kârlarından mahsup edilmez. (7440 Sy Kanun Geçici Md 1-ç)

E-) Ar-ge indiriminden veya Teknokent istisnasından yararlanıyorsanız, fon ayırma konusunu unutmamak gerekiyor.

• 2023 yılı kurumlar vergisi beyannamenizde Ar-Ge indiriminden veya Teknokent istisnasından yararlanıyorsanız, indirim veya istisna tutarı üzerinden %3 oranında fon ayırmayı ve beyanname verme süresi içinde fon ayırmayı ve buna ilişkin muhasebe kayıtlarını yapmayı unutmamanız gerekiyor.
• Oran 2023 yılı içinde %’2'den %3'e çıkarıldı.
• Teknokentte yer alan bu firmalar bu konuyu unutmamalı. Yoksa Teknokentte bulunulması dolayısı ile sağlanan vergi avantajlarının bir kısmı kaybedilebiliyor.

F-) Faiz indirimi avantajından faydalananlar, paranın bankaya yattığını gösteren dekontu vergi dairesine vermeyi unutmayın.

• Bildiğiniz üzere şirketinize nakdi sermaye koyduğunuzda veya eksik sermayenizi ödediğinizde önemli bir vergi avantajınız söz konusu
• 2023 yılı için nakit sermaye artırımı üzerinden hesaplanan faiz İndirimi uygulamasında %52,73 oranı kullanıldığı için güzel vergi avantajı imkanı sağlanmıştı.
• Ancak bu avantaj ile ilgili bir problem olmaması için nakdin banka hesabına yatırıldığına ilişkin banka dekontunu vergi dairesine göndermeyi unutmayın.

G-) Şirketinizin Kur Korumalı Mevduatları nedeni ile kazancı olmuş ise bu hesaplara sağlanan vergi avantajlarını (istisnalarını) kurumlar vergisi beyannamesinde hatalı yazmamak gerekiyor.

Şüphesiz ki kurumlar vergisi beyannamesi hazırlanırken yukarıdaki konular dışında dikkate alınacak onlarca konu var ama ben son dönemde dikkat çeken konuları özetlemek istedim.

Sonuç olarak; Kurumlar vergisi beyannamesi hazırlıkları, her şirket için önemli bir süreçtir.

Bu süreçte doğru ve zamanında çalışma kağıtları ve ekleri ile beraber özenli beyanname hazırlanması sadece yasal bir gereklilik değil, aynı zamanda gelecekte söz konusu olabilecek muhtemel vergi denetimlerine karşı önceden hazırlıklı olmanızı sağlayacak bir adım olduğunu düşünüyorum.

27.03.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.