Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.ozmconsultancy.com
2021 Yılından Aklımızda Kalanlar
2021 bizim için çekinerek de olsa tekrar kalabalıklara karışmaya başladığımız, sevdiklerimiz ile daha çok görüşebildiğimiz, özlediğimiz alışkanlıklarımız kısmen geri dönebildiğimiz bir yıl oldu.
Metaverse ile tanışmamızdan, turistik uzay seyahatlerine, uzaktan çalışmaya devam mı yoksa ofise mi dönelim tartışmalarından, büyük istifa dalgasına, hepimizi derinden üzen orman yangınlarından, Türk lirasının dünyada en fazla değer kaybeden para birimi olmasına, İstanbul sözleşmesinden, Paris İklim Anlaşmasına kadar birçok farklı gündem ile geçirdiğimiz yılı bitirirken, ben de geçtiğimiz yılın öne çıkan bazı konularını tekrar hatırlatmak istedim.
Ocak 2021
- -Çin merkezli Sinovac şirketinin geliştirdiği Covid-19 aşısının ilk uygulaması, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya yapıldı.
- -Bilim insanları Ocak ayında Dünya üzerinde insan eliyle yapılmış ve bir olay örgüsünü anlatan en eski sanat eserini Endonezya’da keşfetti. Eserin 45.000 yaşında olduğu düşünülüyor.
- -Game stop hisselerinin Melvin Capital isimli yatırım şirketi tarafından düşeceği öngörülerek yapılan açığa/ödünç alım işlemlerinin adil olmadığına yönelik bir tepki olarak küçük yatırımcıların Reddit üzerinden örgütlenmesi ve Wallstreet’e “kafa tutabilmesi” ile devamında yaşanan “finansal başkaldırı” Ocak ayının en çok dikkat çeken konularındandı.
- -Brexit sonrası İngiltere’nin ilk ayı son derece zorlu geçti, 1 Ocak 2021 tarihinden sadece bir hafta önce Avrupa Birliği ile imzalanan 1246 sayfalık Serbest Ticaret Antlaşmasının kurallarının henüz İngiliz şirketleri tarafından tam anlaşılamaması, bürokratik işlemler ve çok fazla evrak yükü ile karşı karşıya kalınması Brexit’in daha ilk ayında tedarik zincirlerinde önemli gecikmelere sebep oldu.
- İngiltere bir taraftan Avrupa Birliği ile Gümrük Süreçlerini rayına oturtmaya çalışırken bir taraftan da bizim de içinde olduğumuz 62 ülkeyi kapsayan 31 anlaşmaya Ocak ayında imza attı.
- -Ayrıca yine ocak ayında hızlı teslimat firması Getir, 128 milyon dolarlık yeni yatırım aldığını duyurdu. Firma 2020 yılında ise 38 milyon dolarlık yatırım almıştı
Şubat 2021
- -19 kamera ve 2 mikrofona sahip SUV büyüklüğünde bir araç ile küçük helikoptere sahip Mars keşif aracı 30 Temmuz 2020 tarihinde çıktığı Mars yolculuğunu 18 Şubat 2021 tarihinde tamamladı. Mars keşif aracı Perseverance’ın şu ana kadar göndermiş olduğu fotoğraflara buradan ulaşabilirsiniz.
- -Türkiye’nin kredi notu Şubat ayında düzelmeye başladı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunu BB- olarak teyit ederken kredi notu görünümünü negatiften durağana çevirdi.
- Fitch tarafından yapılan açıklamada Türkiye’nin Naci Ağbal ve Lütfü Elvan’lı yeni ekonomi yönetimiyle daha tutarlı ve Ortodoks bir politikaya dönüşünün 2020'de düşen uluslararası rezervlerden, yüksek cari açık ve kötüleşen yatırımcı güveninden kaynaklanan kısa vadeli dış finansman risklerini hafifletmeye yardımcı olduğuna işaret edildi.
- -Koç Holding’den sonra Sabancı Grubu şirketlerinden Akbank da şubat ayında evden/uzaktan çalışmayı kalıcı hale getirdi.
- -Myanmar’da 10 yıllık demokrasi süreci 1 Şubat tarihinde yapılan Askeri darbe ile sona erdi.
Mart 2021
- -Mart Ayında küresel ekonomi hareketinin %12'sinin meydana geldiği Süveyş Kanalı EverGiven isimli gemi nedeni ile tıkandı. Kanal bir hafta boyunca kapalı kalmasının ardından yeniden trafiğe açıldı. Küresel ticarete verilen toplam zararın 10 milyar doların üzerinde olduğu ve Mısır’ın krizden yaklaşık 95 milyon dolar zarar ettiği belirtildi.
- -Twitter, bant daraltma cezası söz konusu olmasına az bir süre kala Türkiye’ye temsilci atamayı kabul etti.
- -Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanlığı görevine Şahap Kavcıoğlu getirildi. Değişiklik sonucunda bir önceki başkan Naci Ağbal’ın başkanlık süreci sadece 5 buçuk ay sürebilmiş oldu. Naci Ağbal’ın görev süresi içinde kısmi bir toparlama yaşayan Türk Lirası için Şahap Kavcıoğlu’nun göreve gelmesi, hızla değer kaybı yaşanacak sürecin ilk adımı oldu.
- -Yale Üniversitesinin 317 yıllık tarihindeki “Psychology and the Good Life” isimli en popüler dersi Coursera üzerinden ücretsiz olarak sunulmaya başlandı.
- -Resmi Gazete’de yayımlanan karar ile İstanbul Sözleşmesinden çıkıldı. 2021 yılında gördüğü şiddet nedeni ile vefat eden kadın sayısı 378 oldu…
- -Uzun süredir beklenen uzaktan çalışma yönetmeliği Mart ayında Resmi Gazete’de yayımlandı. Tebliğde Pandemi sürecinde iş yaşam dengesini kaybetmeye başlamış çalışanlar için bağlantı kesme hakkına ilişkin bir düzenleme kendine yer bulamadı. Portekiz ise Kasım ayında yaptığı düzenlemede mesai saatleri dışında çalışanlar ile iletişim kurma konusuna kısıtlama getirdi.
Nisan 2021
- -Nisan ayında Avrupa Futbolunda Süper Lig krizi yaşandı. İngiltere’den altı İtalya ve İspanya’dan üçer takım ile kuruluşu ilan edilen Avrupa Süper Ligi taraftarlardan gelen yoğun tepki ve Uefa’nın yaptırım tehditleri nedeni ile başlamadan sona erdi. Süper lig Avrupa’nın en iyi 15 veya 20 takımının kendi aralarında rekabet edeceği farklı bir model öngörüyordu.
- -Tam kapanma geldi.29 Nisan Perşembe gününden 17 Mayıs Pazartesi gününe kadar kesintisiz sokağa çıkma kısıtlaması uygulandı.
- -Birleşik Krallık Kraliçesi II. Elizabeth’in eşi Prens Philip hayatını kaybetti.
- -Nisan ayında Nomadland filmi 3 dalda Oscar aldı. En İyi Film Ödülü, Nomadland’e, En İyi Yönetmen Ödülü de Nomadland filminin yönetmeni Chloé Zhao’ya verildi. Chloé Zhao, bu kategoride Oscar alan ilk Asyalı kadın oldu.
- -Kurumlar vergisi oranında artırıldı: 15 Nisan tarihinde yapılan düzenleme ile kurumlar vergisi oranı % 25'e çıkarıldı.
- -Coinbase halka açıldı. ABD’nin en büyük kripto para borsası Coinbase hisseleri Nisan ayında Nasdaq’da halka arz edildi.
- -Nisan ayı içinde Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan görevden alınarak yerine Mehmet Muş atandı.
- -Eski ismi Koineks olan Kripto para borsası Thodex işlemlerini durdurdu. Ne internet sitesine ne de uygulamasına ulaşılabilen Thodex’te yaklaşık 400 bine yakın kullanıcı kripto yatırımcısı haklarını aramak için savcılığa koştu. Konu ile ilgili şu ana kadar herhangi bir müspet gelişme olmadı.
Mayıs 2021
- -Mayıs ayında ABD’den sonra Mars’ın yüzeyine çalışma yapmak üzere uzay aracı indiren ikinci ülke Çin Halk Cumhuriyeti oldu. Araç 21 Mayıs tarihinde ilk Mars görüntüsünü gönderdi.
- -Ticaret Bakanlığından influencerlara düzenleme geldi. Ticaret bakanlığı tarafından Ticari reklam ve ticari uygulamalar hakkında reklam veren, reklam ajansları, sosyal mecra kuruluşları ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi, kurum ve kuruluşlara yol göstermek için bir kılavuz yayınlandı.
- Aşı en sonunda; Mayıs ayında Pfizer/BioNTech ile Türkiye Covid-19 aşısı alımına yönelik sözleşme imzaladı. Türkiye olarak 30 milyon dozu opsiyonlu olmak üzere toplam 90 milyon doz aşı satın aldık.
Haziran 2021
- -Haziran ayında El Salvador Bitcoin’i resmî para birimi olarak tanıyan ilk ülke oldu.
- -Vergi Yapılandırması Yasalaştı.Kamuoyunda vergi affı/barışı olarak da bilinen “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi” 3/6/2021 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.
- -Yapay Zeka tarafından işten çıkarılma gerçek oldu. Teslimat süreçleri için Amazon flex uygulaması kullanan sürücüler için artık işe devam edip edemeyeceklerinin kararını yapay zeka tarafından verildiği iddia edildi.
Temmuz 2021
- -Orman Yangınları: 28 Temmuz’da başlayan, 15'i büyük olmak üzere çıkan 299 orman yangını 12 Ağustos 2021 itibariyle Muğla’nın Köyceğiz ilçesindeki yangının da söndürülmesi ile tamamen kontrol altına alındı. 49 ilde çıkan 299 orman yangınında 8 kişi hayatını kaybederken, yüzbinlerce hektar orman ve yerleşim yeri küle döndü ve binlerce hayvan can verdi.
- Yangınlar sırasında söndürme uçakları noktasında yetersizlik yaşanması ve aynı tarihlere denk gelen Somali yardımı kamuoyunda tepki ile karşılandı.
- -Akbank bankacılık hizmetlerinden aksama; sistem arızası nedeni ile Akbank bankacılık hizmetlerine 48 saat erişilemedi.
- -Tokyo 2020 Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları bir yıl erteleme ile Temmuz ve Ağustos aylarında Japonya’da gerçekleşti. Olimpiyatlardan akılda kalanlar; jimnastikçi Simone Biles’in ruhsal sağlığını gerekçe göstererek yarışmalardan çekilmesi ve Norveç Voleybol takımına verilen şort cezası oldu. Simone Biles Times dergisi tarafından yılın sporcusu seçildi.
- Tokyo Olimpiyatlarında Mete Gazoz okçulukta ülkemize ilk Olimpiyat altınını kazandırdı.
- -Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” temmuz ayında TBMM’de kabul edildi.
- -Temmuz ayında Hepsi burada, Nasdaq’ta halka arz edilen ilk Türkiye merkezli firma oldu. Ancak Hepsiburada, halka arzından bu yana piyasalarda hızla değer kaybetmeye başladı hatta ABD’de birçok yatırım kurumu kendi yatırımcılarını korumak adına şirket hakkında suç duyurusunda bile bulundu.
- -2022 yılından 2025 yılına kadar ödenek emlak vergi tutarlarının ne kadar olacağına ilişkin takdir komisyonu kararları Temmuz ayında askıya çıkarıldı. Özellikle belli bölgelerde askıya çıkan tutarlardaki artışların 4–5 kat olması şaşkınlık yarattı. Bir çok gayrimenkul sahibi, itiraz için vergi mahkemesine başvurdu.
- -Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Melih Bulu, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile görevden alındı.
- Temmuz ayında önce İngiliz milyarder Richard Branson sonra Jeff Bezos ilk uzay seyahatlerini yaptı. Süper zenginlerin gerçekleştirdiği maliyeti çok yüksek olan bu uzay yolculukları bazı görüşlere göre dünya nüfusunun onda biri yetersiz beslenirken sorumlu bir davranış değil.
- -Marmara’da musilaj: Küresel iklim değişikliğinden dolayı deniz suyunun ısınması ve Marmara Denizi etrafında yaşayan yaklaşık 20 milyonluk nüfusun neden olduğu çevre kirliliği bugüne kadar hiç karşılaşmadığımız bir çevre sorununu ortaya çıkardı. Musilaj Çevre Şehircilik Bakanlığı ve Belediyelerin üstün gayreti ile büyük ölçüde temizlendi.
Ağustos 2021
- -Ağustos ayında Amerika Birleşik Devletlerinin son askerlerini de Afganistan’dan çekmesiyle 20 yıl süren Afganistan askeri müdahalesi son buldu. Çekilmesi sonrası Taliban tarafından Afganistan’ın yönetimi ele geçirildi. Toplumsal hayat düzeni noktasında uygulanan kız çocuklarının okula devam edememesi, kadınların kamusal hayattan dışlanması gibi çağ dışı düzenlemeler dünya kamuoyu tarafından büyük eleştiri toplamaya devam ediyor.
- Ağustos ayında Batı Karadeniz bölgesindeki Kastamonu, Sinop ve Bartın’daki sel, su baskını ve heyelanlarda 82 kişi hayatını kaybederken yüzlerce kişi yaralandı.
- -Abonelik modeli ile evlerde yenilenebilir enerji kullanımı İsveç’te Ikea tarafından mümkün hale getirildi. Ikea İsveç’teki müşterileri için güneş enerjisi panelleri ile fazla elektriği de satmalarını sağlayacak bir sistem geliştirdi.
- -Audi tarafından 2026 yılına kadar tüm yeni otomobil modellerini elektrikli hale getireceği ve 2033 yılına kadar benzinli otomobil satışını tamamen durduracağı açıklaması yapıldı.
- -Tüsiad tarafından İş Dünyası depreme ne kadar hazır başlıklı bir rapor hazırlandı. Raporda kaynakların daha iyi kullanımı için sektörler arası koordinasyonun güçlendirilmesi hususunda detaylı bilgilere yer verildi.
Eylül 2021
- -Uzun bir aradan sonra okullar tekrar yüz yüze eğitim ile açıldı.
- -Mart 2020'de sokağa çıkma kısıtlamalarının sonra ilk büyük Avrupa sanat fuarı olan Art Basel Eylül ayında gerçekleşti.
- -Eylül ayında üniversitelerin de yüz yüze eğitime geçmesiyle öğrenciler barınma sorunuyla karşı karşıya kaldı. Üniversite öğrencileri kira ve yurt fiyatlarını protesto etmek amacıyla parklarda ve sokaklarda yattılar.
- -İngiltere Amazon, Airbnb, Uber, eBay gibi teknoloji şirketlerine platformları üzerinden satış yapan kişi veya kurumlara ait gelir tutarlarını Vergi İdaresine bildirmesini zorunlu tutmayı planlandığı öğrenildi. Bu sayede; teknoloji firmalarından alınan veriler ile satış yapanların kendi vergi bildirimleri karşılaştırabilecek.
- -Dünyanın en büyük diplomatik toplantısı olan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Eylül ayında gerçekleşti. ‘Umut Yoluyla Dayanıklılık İnşa Etme’ teması altında Covid 19, İklim krizi, Sürdürülebilir Kalkınma hedeflerine ulaşmak için küresel gıda sistemlerinde dönüşüm gibi başlıklarda bir çok toplantı yapıldı.
Ekim 2021
- -Paris Anlaşması’nın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun, 7 Ekim tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
- -Internet üzerinden gelir elde edenler için kolaylaştırıcı uygulamalar da getiren 7338 Sayılı Vergi Usul Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Ekim ayında Resmi Gazete’de yayımlandı.
- -Türkiye, FATF-Financial Action Task Force tarafından kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele konusunda yeterince caba göstermediği gerekçesi ile “gri liste”ye alındı.
- -Pandora Papers Skandalı Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun paylaştığı ve 11 milyon 900 bini aşkın belge, gizli offshore sırlarını ortaya çıkardı. Türkiye’den de bazı isimler listelerde ortaya çıktı. Kanunen offshore ülkelerde paranızın olması bir suç olmasa da etik olarak doğru bulunmuyor.
Kasım 2021
- -COP26 İklim Değişikliği Konferansı bu ay Glasgow’da gerçekleşti. Paris Anlaşması’ndan bu yana dünya liderlerinin iklimle ilgili en büyük toplantısı olan COP 26 sonucunda emisyonların azaltılması, iklim değişikliğinden hali hazırda etkilenmiş olan ülkelere yardım edilmesi, ülkelerin iklim hedeflerine ulaşmasını sağlanması için finansal kaynakların çeşitlendirilmesi gibi konularda mutabakata varıldı.
- -İsrail tarafından yetkililere Omicron varyantının teyit edilmiş vakaları olan ülkedeki kişilerin telefon verilerine erişmesi için geçici izin verildi.
- -Kasım ayında Taliban Afganistan’daki zor ekonomik durum nedeniyle ülke içinde dövizin dolaşımına yasak getirildiği belirtti.
- -Türk lirasının hızla değer kaybetmesi Edirne’ye günübirlik alışverişe gelen Bulgaristan vatandaşları için fırsat oluşturdu. Bulgaristan vatandaşlarının dönüş yolunda Kapıkule Sınır Kapısı’nda yaklaşık 1 kilometreyi bulan araç kuyruğu oluşturdukları görüldü.
- -Kasım ayında Belarus- Avrupa Birliği arasında sınır krizi yaşandı. Başta Irak ve Afrika’dan olmak üzere on binlerce göçmenin Belarus sınırları üzerinden Litvanya, Letonya ve Polonya’ya akın etmesi Polonya sınırında vicdanları yaralayıcı görüntülere neden oldu.
Aralık 2021
- -Aralık ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından asgari ücret açıklandı. Açıklamaya göre asgari ücret net 4250 TL oldu. Ayrıca asgari ücretli çalışanların maaşlarından gelir ve damga vergisi kesilmeyeceği bilgisi verildi.
- -Almanya’nın 16 yılını belirleyen ilk kadın Başbakanı Angela Merkel dönemi sona erdi.
- -Hazine ve Maliye Bakanı Lütfü Elvan’ın bir süredir beklenen görev değişimi gerçekleşti. Yeni Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati oldu.
- -Türkiye’nin 8'inci uydusu Türksat 5B, ABD’nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Üssü’nden uzaya fırlatıldı. Bu kapsamda Cumhurbaşkanı Erdoğan 17 Aralık tarihinde Elon Musk ile online bir görüşme yaparak uzay ile ilgili hayallerini çizen 5000 çocuğun resimlerini NFT olarak hediye etmek istediğini belirtti. Ayrıca Elon Musk Time Dergisi tarafından Dünya üzerindeki yaşam ve Dünya dışındaki potansiyel yaşam üzerindeki etkisi nedeni ile yılın kişisi olarak da seçildi.
- -Günlük 50 milyondan fazla ziyaretçisi olan Reddit’in halka arza hazırlandığı bilgisi geldi. Reddit hisselerine birçok bireysel yatırımcının katılmasını umuluyor.
- -Yeni Zelanda 2025 yılına kadar tüm ülkeyi sigarasız hale getirmek için yaptığı program kapsamında, 14 yaş ve altındaki kişilere sigara satışının ömür boyu yasaklandığını açıkladı. Yapılan açıklamada, 14 yaş ve altındaki gençlerin hayatları boyunca sigara alamayacakları bildirildi.
2022 yılının siz ve sevdikleriniz için sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir yıl olmasını dilerim.
Saygılarımla
22.12.2021
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.