Ersin Umdu
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
E.SGK Müfettişi
Bilim Uzmanı
umduersin@gmail.com

Yeni Asgari Ücret İle İlgili Gelir Vergisi Kanun Değişikliği Teklifinin Olası Soru(N)ları

Bilhassa son zamanlarda artan döviz kuru ve enflasyon oranı neticesinde artan hayat pahalılığına karşı Asgari Ücret Tespit Komisyonu bu yılki asgari ücreti daha önceki yıllara oranla daha fazla bir oran belirlemek için gayret sarfettiler. Ve sonunda kamuoyunun beklentisinin üzerinde bir artışla 2021 yılı asgari ücreti brüt 5004TL, net 4253,40TL olarak belirlendiği açıklandı. Bu konuyla ilgili gerek İşçi gerek İşveren gerekse Çalışma bakanlığı yetkilileri asgari ücretten gelir vergisi ve damga vergisinin “kaldırıldığını” ve diğer ücretlerde de asgari ücret matrahı kısmın bu kapsamda istisna tutulacağı belirtmişti. Söz konusu açıklamalar https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/isci-ve-isveren-asgari-ucrete-yapilan-zammi-degerlendirdi-herkesi-memnun-eden-guzel-bir-rakam-ortaya-cikti/2449309 internet sitelerinde hala var. Ancak daha sonraki gelişme bu şekilde olmadı ve 17.12.2021 tarihinde asgari ücretten gelir ve damga vergisi alınmamasını da içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.

Gelir Vergisi Kanun Değişikliği Teklifi

Söz konusu kanun değişikliği teklifinde,

• 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 23. Maddesine eklenen bend ile salt asgari ücret alanlar gelir vergisinden tamamen muaf hale getirildi, ancak fazla mesai, ikramiye vs. yan haklar ile asgari ücretin üstüne çıkılması halinde söz konusu muafiyetinin uygulanmayacağı, buna rağmen muafiyet uygulanması halinde VERGİ ZİYAI oluşacağı belirtildi,
• 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 32. Maddesini 5. Fıkrası ise değiştirilerek asgari ücretin üstünde olup ta vergi kesintisi ile net asgari ücretin (4253.40tl) altına düşmesi halinde aradaki fark kadar ilave asgari geçim indirimi ile telafi edileceği belirtildi.

Vergili İşçi, Vergisiz İşçi

            Aslında söz konusu düzenleme olursa artık işçi ücretlerini asgari ücret ve diğer ücret diye ayırmak yerine vergisiz işçi (asgari ücret), vergili işçi (diğer ücret) diye ayırmak gerekir. Yukarıda da belirtildiği üzere kanun yasalaşması halinde;

• Asgari ücret alan işçi artık vergisiz olacağı için işçinin asgari geçim indirimi, sakatlık vergi indirimi gibi vergiden doğan hakları olamayacak,
• Bununla birlikte asgari ücret üzerinde ücret alanlarda işçinin bekar, eş, çocuk durumuna göre mevcut asgari geçim indirimi uygulanacak.

Kanun Yasalaşması Halinde Olası Soru(n)lar

            Asgari ücretin vergiden muaf ücret hale getirilmesi yıllardır belirtilen bir talepti, bu sene nihayet bu uygulamaya geçilmiş olacak. Bu asgari ücret işçisi için çok önemli gelişme…Ancak, söz konusu muafiyetin en başta Asgari Ücret tespit Komisyonu üyelerinin belirttiği gibi diğer ücretlerde de asgari ücret matrahı kısmın bu kapsamda istisna tutulması gerekir. Yani bu durumda (4253,40 x 12) 51.040,80TL’nin ilk vergi dilimi olarak kabul edilmesi ve bu rakama kadar verginin %0 olması gerekirdi. Ancak böyle olmayıp söz konusu kanun değişikliği ile ciddi sorunla oluşacak, şöyle ki;

1. Asgari ücretli çalışan işçinin fazla mesai, ikramiye, sosyal yardım gibi ek gelir elde etmesi halinde diğer ücretli (vergili işçi) statüsüne dönüşmesi ise hem mevzuat hem de bordro uygulaması açısından takibi nasıl olacak?
2. Asgari ücretli (VERGİSİZ) çalışan bir işçinin fazla mesai yapması halinde VERGİLİ işçi statüsüne dönüşeceği için saatlik ücret olarak net asgari ücret (4253,40TL) saatlik ücret 18,90TL'yi mi (1,5 katı 28,36TL) almak gerekiyor yoksa işçi VERGİLİ statüye döndüğündeki ücretteki saatlik ücreti mi almak gerekir?
3. alttaki tabloda görüleceği üzere asgari ücretli çalışan bekar işçi VERGİLİ işçi statüsüne döndüğünde gelir vergisi kesintisi olacağı ve kendisine AGİ ödeneceği için (hangi saatlik ücret alınırsa alınsın) brüt 5385,85TL'ye kadarki yapacağı fazla mesaiyi boşuna yapmış olamayacak mı?

Çözüm İçin Kanun Değişikliğine Gerek Var Mı?

Daha öncede belirttiğim üzere madem, asgari ücret matrahı kadar diğer ücretlerde vergi istisnası olmayacaksa asgari ücretten vergi kaldırmak için kanun teklifine, gerek yok... Açıklanan 4253.40 TL net asgari ücreti vermek için yine 5004 TL brüt ücretten SGK ve VERGİ kesintileri yapıp, vergi kesintileri kadar kısım bütün asgari ücretliler için yine BEKAR AGİ ve İLAVE AGİ ile asgari ücretli çalışanın ücreti en az 4253.40 TL'ye tamamlatılabilir. ayrica eş ve cocuk durumuna göre işverenin ödeyecegi ekstra AGİ farkı ise MUHSGK'da özel bir uygulama ile işverenin sigorta prim borcundan mahsup edilebilir...

Bir Kez Daha Düşünülebilir…

Kanun değişikliği yerine 5004TL brüt asgari ücretten hesaplanacak gelir vergisi ve damga vergisinin asgari ücretli işçiye yansıtılması halinde MAKSAT HASIL OLMUŞ OLUR bence… diğer türlü söz konusu kanun değişikliği olursa;

• İşyerleri bürokratik yük ve bordro maliyetleri ile uğraşacak,
• Mevzuat ve bordro sistemleri sil baştan olacak
• VE EN ONEMLİSİ; gerek işçi vergili işçi statüsüne dönüşmemek gerekse işveren vergi yükleri ile uğraşmamak adına "ELDEN ÖDEME" ile kayıtdışı oluşacak...

Bence bu kanun teklifi bir daha düşünülsün derim…

20.12.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.