Ersin Aydın
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
ersin@smmmyusufziyaaydin.com

Şüpheli Alacaktan Değersiz Alacağa Giden Yolda KDV İndirimi

Değersiz alacakların taşıdığı KDV’nin indirimine hak tanıyan 7104 sayılı kanun 06.04.2018 tarihinde yayınlanarak 01.01.2019 tarihi itibariyle yürürlüğe girmişti.

 Bu kanunun 8 inci maddesinin 4. Fıkrasında değersiz alacaklara ait KDV’sinin indirilmesi hakkı getirilmiş ve şu şekilde hüküm altına alınmıştır; “Vergi Usul Kanununun 322’inci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisi, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabilir (Şu kadar ki Vergi Usul Kanununun 323 üncü maddesine göre karşılık ayrılmak suretiyle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınan katma değer vergisinin bu fıkra kapsamında indirim konusu yapılabilmesi için gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gelir olarak dikkate alınması şarttır.).”

Burada parantez içerisinde bahsedilen husus, daha önce şüpheli alacak karşılığı ayrılmış alacağın tahsile imkân kalmaması sonucu değersiz hale gelmesi ile alakalıdır. Burası karıştırılan ve yanlış yorumlanabilen bir husus olduğundan değinilmesi gereken bir nokta olduğu kanaatindeyim.

Şimdi konuyu kademeli bir şekilde değerlendirelim:

1- Alacağın Şüpheli Hale Gelmesi:

VUK 323’üncü maddesine göre bir alacağın şüpheli alacaklar şu şekilde tanımlanmıştır:

• Dava ve icra safhasında bulunması
• Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar olmasıdır.

2- Alacağın Değersiz Hale Gelmesi:

VUK 322 inci maddesine göre bir alacağın değersiz alacaklar şu şekilde tanımlanmıştır:

• Kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkân kalmayan alacaklardır.

Yukarıda ki ifadelerden de anlaşılabileceği üzere bir alacak direkt değersiz hale de gelebilir. Veya bir tahsilat süreci içerisinde ilk önce şüpheli hale gelip, sonrasında da değersiz hale gelebilir.

Konuyu birkaç örnekle somutlaştıralım:

Örnek 1: A TİC. LTD. ŞTİ. 15.02.2019 tarihinde AHMET MEHMET Şahıs İşletmesi’ne 100.000+KDV (%18) ticari mal satışı yapmış, vadesi içerisinde alacağını tahsil edemediğinden 20.07.2019 tarihinde tahsil için icra takibi başlatmıştır.

20.08.2019 tarihinde Ahmet Mehmet Gerçek kişi vefat etmiş ve mirası mirasçıları tarafından reddedilmiştir. Bu durumda alacağın tahsiline imkân kalmadığından şüpheli alacak değersiz hale gelmiştir.

----------------------15.02.2019------------------------

120. Ahmet Mehmet  118.000,00 TL

            600. YURT İÇİ SATIŞLAR                     100.000,00 TL

                        391. HESAPLANAN KDV                        18.000,00 TL

            Ticari mal satış kaydı

            ----------------------        ------------------------------

-------------------20.07.2019---------------------------

128 Ahmet Mehmet              118.000,00 TL

            120 Ahmet Mehmet                          118.000,00 TL

Alacağın şüpheli hale gelmesi kaydı

--------------------                      ------------------------------

------------------20.07.2019-----------------------

654 KARŞILIK GİDERLERİ        118.000,00 TL

            129 B. Ahmet Mehmet                                  118.000,00 TL

Şüpheli alacağa karşılık ayrılması kaydı

---------------------         --------------------------

----------------- 20.08.2019--------------------

129                             18.000,00 TL

            128                             18.000,00 TL

Alacağın Değersiz Hale Gelmesi

------------------20.08.2019--------------------

191                             18.000,00 TL

            644                             18.000,00 TL

Değersiz Alacağın KDV’sinin İndirilmesi

-----------------              ---------------------

Örnek 2: A TİC. LTD. ŞTİ.15.02.2019 tarihinde AHMET MEHMET Şahıs İşletmesi’ne 100.000 +KDV(%18) ticari mal satışı yapmış ve vadesi içerisinde tahsilat yapılamamıştır. Ahmet Bey ile telefonla irtibat kurulmaya çalışılmış ancak bir türlü iletişim kurulamamıştır. İşyeri adresi ve ikamet adresinde de bulunamayınca yasal mercilere gerekli başvurular yapılmıştır. 15.08.2019 tarihinde ilgili mahkeme tarafından hakkında gaiplik kararı verilmiştir.

---------------15.08.2019---------------

689                             100.000,00 TL

191                             18.000,00 TL

            120.                            118.000,00 TL

Alacağın değersiz hale gelmesi

-------------       ------------------------

Sonuç olarak hiç tahsil etmediğimiz halde beyan ettiğimiz şüpheli alacağın KDV’si şüpheli halde iken gider yazılarak kurumlar vergisi matrahından 3960 TL (18.000*0,22)’lik bir indirim sağlamışken, değersiz hale geldiğinde 18.000 TL’lik bir KDV indirimi sağlamaktadır.

28.11.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.