Günümüzde özellikle televizyon kanalları izlenme oranlarını(reytinglerini) artırmak amacıyla yarışmalar düzenlemekte ve bunun sonucunda yarışmada başarı gösterenlere para ve ayınlar ile parayla temsil edilen menfaatler verilmektedir. Yarışma programlarının hem düzeyenler hem de kazananlar açısından mali boyutlar yer almaktadır. Bu makalemizin konusunu yarışmaya katılanların elde ettikleri ikramiye ve ödüllerin vergilendirme karşısındaki durumu oluşturmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 2.maddesinde gelirin konusuna giren yedi gelir unsuları tadadi olarak sayılmıştır. Eğer bir kazanç ve irat bu 7 gelir unsurunun hiçbirisinin konusuna girmiyorsa gelir vergisinin dışında kalır.
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 1.maddesine göre veraset tarikiyle veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan bir şahsa intikali veraset ve intikal vergisine tabidir. Burada ifade edilen ivazsız tabiri, bir kimsenin elde edeceği yarara karşı bir yükümlülük altına girmediği muameler ivazsız hukuki muamelerdir.
Yukarıda ifade edildiği üzere ivasız intikalin gelirin unsurlarını teşkil eden 7 gruptan birine girmediği izahtan varestedir. Bu bakımdan da yarışma programlarımda kazanılan ikramiyeler(ivazsız intikaller) veraset ve intikal vergisinin mevzuu içinde mütalaa edilmiştir.
Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 4.maddesinde;
Yine Mezkûr Kanunu’nun 16.maddesinde 5602 sayılı Kanunda tanımlanan şans oyunları ile gerçek ve tüzel kişilere düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelere %20 tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirilir. Bu oran hediye veya ikramiye değerinin istisna haddini aşan kısmında uygulanır. İkramiyenin ayni olarak ödenmesi halinde fatura değeri esas alınır. Ayrıca ikramiye ödülünün kazananın beyanda bulunma yükümlülüğü bulunmamaktadır. İfade edilen kanun maddelerini aşağıdaki gibi örneklem yoluyla açıklamaya çalışalım.
Örnek: Bir TV kanalı tarafından 05.09.2019 tarihinde düzenlenen “Kim Zengin Olmak İster” adlı yarışma programında yarışan kişinin 1.000.000-TL’lik büyük nakit ikramiye ödülü kazandığı ekranlardan görülmüştür. Bu durumda TV kanalı tarafından ikramiyenin ödenmesi esnasında tevkif edilecek vergi, istisna düşüldükten sonra %20 oranın uygulanması ile bulunur. Buna göre tevkif edilecek vergi;
TV kanalı tarafından 198.848-TL’lik tutar izleyen ayın(20.10.2019) günü akşamına kadar beyan edildiği aynı süre içinde ödenecektir. Yarışmacıya ödenecek tutar ise tevkif edilen vergi düşüldükten sonra kalan(1.000.000-198.848=801.152-TL) tutardır.
Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye’de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle ivazsız (karşılıksız) bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikali veraset ve intikal vergisinin konusuna girer.
Veraset Ve İntikal Vergisinin Mükellefi, Veraset yoluyla veya ivazsız (karşılıksız) bir suretle mal intikal eden gerçek ve tüzel kişilerdir. Ancak, 5602 sayılı Kanunda tanımlanan şans oyunları ile gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazananlara ödenen ikramiyeler üzerinden kesilen vergiler sorumlu durumunda olan kişi veya kurumlarca beyan edilmesi gerekmektedir.
Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişler ile 5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanunda tanımlanan şans oyunlarında kazanılan ikramiyelerin (2019 yılı için) 5.760,00 TL’si vergiden istisnadır. Kazanılan ikramiyeler üzerinden ilgili yıl istisna tutarı düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden tevkif edilen tutar (%20) sorumlu durumunda olan kişi veya kurumlarca beyan edilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, Gerçek veya tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişler ile 5602 sayılı Kanunda tanımlanan şans oyunlarında, yarışma ve çekiliş ile müsabakaların yapıldığı günü takip eden ayın 20‘nci günü akşamına kadar verilir.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu. (tarih yok).
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu. (tarih yok).
ÇELİK, T. (2019, 08 17). https://www.hurses.com.tr/arsiv/Haber-TV_Yarisma_Programlarinda_Kazanilan_Odullerin_Vergisi/haber-6220 adresinden alındı
gib.gov.tr. (2017, 03 09). gib.gov.tr: https://www.gib.gov.tr/yarisma-programlarinda-verilen-para-odullerinin-vergilendirilmesi-ve-belge-duzeni adresinden alındı
İNANÇ, M. (1999). Yarışma ve Çekilişerde Kazananlara Ödenen İkramiyelerin Vergilendirilmesi. Vergi Raporu, 55-59.
KÖPRÜ, F. (2017, 11 24). Ekonomist. Ekonomist: https://www.ekonomist.com.tr/m-fatih-kopru/yarismada-kazanilan-odulun-vergisi.html adresinden alındı
Rehberi, B. D. (2017). Beyanname Düzenleme Rehberi (s. 32-33). içinde Ankara: Vergi Müfettişleri Derneği.
ŞENSES, N. (2017 , Şubat 6). VERGİALGI. VERGİALGI: https://vergialgi.net/cekilis-ve-yarismalarda-kazanilan-ikramiyelerin-vergilendirilmesi adresinden alındı
YILDIZ, B. (1997). Yarışma ve Çekilişlerde Kazanılan İkramiyelerin Veraset ve İntikal Vergisi Kanunuu Karşısındaki Durumu. Vergi Raporu, 67-69
08.10.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.