Erkan Yılmaz
Vergi Müfettişi
erkanyilmazcu@hotmail.com

Pişmanlık ve Islah Nedir? Mükelleflere Pişman Olmak Fayda Sağlar Mı? Yoksa Son Pişmanlık Neye Mi Yarar?

1.Pişmanlık ve Islah Nedir ?

Hangi Mükellef , Mükellef olduğuna  pişman değildir ki, kim vergi ödemek ister ?  vergi ödememek için beyanname vermeyen, gelirlerinin bir kısmını değil büyük bir kısmını gizleyen , sahte belge kullanan , sahte belge düzenleyen neden  böyle bir davranışa giriyor .

Bugünkü yazımızda Mükelleflerimizin içinde bulunduğu durumu, beyanname vermeyen sonradan vergi ödemediğine pişman olan vergisini ödemek isteyip ıslah olan mükelleflerimizin üzerine duracağız .

2.Vergi Nedir ? Mükellef Nedir ? Beyanname Nedir ?

Vergi: siyasi cebir altında ve karşılıksız devlete kaynak (para) olarak aktarılmasıdır. Vergi siyasi cebir altında tahsil edilmekte, yani kanunla konulmakta ve kanuna uyulması müeyyidelere (yaptırımlara) bağlanmış bulunmaktadır. Gerçekten devlet, bu kanunlara dayanarak vergi yükümlülüğünü tek taraflı olarak koymaktadır. 

Vergi kimden alınır Mükellef kimdir ?

213 sayılı Vergi Usul Kanunun 8. Maddesinde Mükellef tanımı yapılmıştır: Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettübeden gerçek veya tüzel kişidir.

Yani vergi kanunlarına göre (Gelir, Kurumlar , Katma Değer Vergi vb Mükellefleri) belirleniyor mükellef .

Modern vergide genel olarak beyan esastır . Siz neyi beyan ederseniz onun vergisini ödersiniz . Beyan etmezseniz vergi ödemezsiniz , eksik beyan ederseniz eksik vergi ödersiniz (MTV, Emlak vergisi vs hariç)

Beyanname resmi bir işlem için yapılan bildirgeye verilen isimdir. Bir belge olan beyannamenin farklı türleri bulunur. Beyanname adından da anlaşılabileceği üzere beyan etmek, bildirmek anlamına gelir.

Gelir Vergisi Beyannamesi , Katma Değer Vergisi , Kurumlar Vergisi , Geçici, Düzeltme vs .

3. Gelirimi Beyan Etmedim , Unuttum , Vergi Ödemek İstemedim Ancak Sonradan Pişman Oldum Beyan Süreside Geçti Şimdi Ne Yapmam Lazım Vergiden Başka Bir De Bunun Vergi Ziyası Cezası Varmış ?

Vergi Ziyaı : 213 sayılı vuk madde 341 Vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder. Madde 344  341 inci maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.

Vergi ziyaına 359 uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanır.

Vergi Beyanını  zamanında vermeyen eksik veren mükelleflere bir katı da vergi aslı kadar vergi ziyaı cezası kesilir işin içinde kaçakçılık varsa üç kat olarak vergi ziyaı cezası uygulanır .

Gelirini beyan etmeyen pişman olan mükellefler VUK madde 371 kapsamında : Beyana dayanan vergilerde vergi ziyaı cezasını gerektiren fiilleri işleyen mükelleflerle bunların işlenişine iştirak eden diğer kişilerin kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile haber vermesi hâlinde, haklarında aşağıda yazılı kayıt ve şartlarla vergi ziyaı cezası kesilmez.

1.Mükellefin keyfiyeti haber verdiği tarihten önce bir muhbir tarafından herhangi resmi bir makama dilekçe ile veya şifahi beyanı tutanakla tevsik edilmek suretiyle haber verilen husus hakkında ihbarda bulunulmamış olması,

2. Haber verme dilekçesinin yetkili memurlar tarafından mükellef nezdinde (7338 sayılı kanunun 42 nci maddesiyle değişen ibare; Yürürlük: 26.10.2021)haber verilen olayın ilgili olduğu vergi türüne ilişkin bir vergi incelemesine başlandığı veya olayın ve ilgili olduğu vergi türünün(*) takdir komisyonuna intikal ettirildiği günden evvel (Kaçakçılık suçu teşkil eden fiillerin işlendiğinin tespitinden önce) verilmiş ve resmi kayıtlara geçirilmiş olması.

3. Hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin mükellefin haber verme dilekçesinin verildiği tarihten başlayarak onbeş gün içinde tevdi olunması.

4. Eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının mükellefin keyfiyeti haber verme tarihinden başlayarak onbeş gün içinde tamamlanması veya düzeltilmesi.

5. Mükellefçe haber verilen ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla birlikte haber verme tarihinden başlayarak onbeş gün içinde ödenmesi.

Bu madde hükümleri, emlak vergisi ile ilgili olarak uygulanmaz.

Pişman olan mükelleflerimize ıslah olacaksa vergi ziyaı cezası belli şartlar altında görüleceği üzere kesilmemektedir.

4- Vergi Usul Kanun 359 . Madde Kapsamında Kaçakçılık Suçu İşledim  Ceza Mahkemesinde Yargılanmak İstemiyorum Bende Pişman Olabilirmiyim ?

Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde belirtilen kaçakçılık suçlarını işleyenler hakkında pişmanlık hükümlerinin uygulanması mümkündür.

Kaçakçılık suçlarından birini işlemek suretiyle neden oldukları vergi ziyaı için pişmanlık talebiyle beyanname veren ve belirtilen şartları taşıyan mükellefler hakkında bu suçlarından dolayı suç duyurusunda bulunulmaz ve adlarına vergi ziyaı cezası kesilmez.

5- Kira Gelirimi Beyan Etmedim Pişman Oldum Nasıl Beyan Vereceğim ?

Hazır Beyan Sistemi) üzerinden beyanname veren, gelirleri sadece gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri), ücret, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlardan ibaret olan mükellefler sistem üzerinden pişmanlıkla beyanname verebilirler.

6- Maliye Aradı İzahet İstedi Ben Şimdi Pişman Oldum 371 . Madden Den Yararlanabilirmiyim?

İzaha Davet Edilen Mükellefler Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanabilir mi? Kendisine izaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak, pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz. Ayrıca, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin işlenmiş olabileceğine dair kendisine ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen mükellefler de tespitle sınırlı olarak pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.

7.Sonuç ve Değerlendirme ve Önerilerimiz:

Bilindiği üzere 2021 yılında faiz sebep enflasyon sonuç iktisadi teorisi öncülüğünde başlayan ekonomik kriz  daha sonrasında 2023 yerel seçimleri krizin derinleşmesi üzerine  Bakan Mehmet Şimşeğin Maliyeye devralmasına ve  Enflasyonla mücadelede Maliye politikasının istikrarlı  ve sert şekilde uygulamasına neden olmuştur. VDK da Vergi İncelemesinin yoğunlaşması  , GİB de Denetim Müdürlüğünce saha denetiminin artması ,  Bakanlığın hem merkez hem de yereldeki personelinin çok yoğun olduğu bu dönemlerde hemen hemen her ay mükellef guruplarının denetlenmesi çok ciddi vergi ile karşı karşıya kalınması ,kaçaklık suçu işleyen mükelleflerin Cumhuriyet  Başsavcılıklarına sevk edilmesi, Bakanlığın elektronik tutanak, elektronik yoklama, e denetim , yapay zeka vs ciddi şekilde kullanması Mükelleflerimize kaçacak çok alan bırakmadığı aşikardır.

Özelikle 359. Madde kapsamında suç işleyerek matrahları aşındıran mükelleflerimiz , kira gelirlerini beyan etmeyen ( bazı basın sitelerinde : Kira gelirlerini beyan etmeyenler Maliye'ye takıldı: 700 bin mükellef tespit edildi!) mükelleflerimiz, ve diğer mükelleflerimizin pişman olarak 371 . maddeden faydalanarak hem vergi ziyaı cezası hem Savcılığa sevk işleminden kurtulması mümkündür.

Konu ile ilgili olarak daha geniş bilgi isteyen mükelleflerimiz Gelir İdaresi Başkanlığının aşağıdaki linkte yer alan rehberde etraflıca istifade edebilir. https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/beyannamerehberi/2024_pismanlikla_beyan.pdf

10.09.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.