Erkan Uzun
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
uzun_erkan@hotmail.com

Oto Alım Satım Faaliyetinde Bulunan İşletmelerde İkinci El Oto Alım-Satım İşinin KDV Boyutu

ALIM KDV’SİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (30/b) maddesine göre, faaliyetleri; kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması, taksicilik işletmeciliği yapılması veya binek otomobillerinin çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobillerinin alışlarında ödenen ve faturalarda ayrıca gösterilen KDV indirim konusu yapılabilir. Buna göre, binek otomobillerini yukarıda belirtildiği şekillerde işleten mükellefler bu amaçla kullanılan binek otomobilleri ile ilgili olarak indirim hakkından yararlanabilir.

Ancak mükelleflerin işletme amacı dışında iktisap ettikleri binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV’nin indirimi mümkün değildir. İndirim konusu yapılamayan bu vergi, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları çerçevesinde işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabilir. Bu uygulama binek otomobili işletmeciliği ile uğraşan mükelleflerin işletme amacı dışında satın aldıkları binek otomobilleri için de geçerlidir.

Bu çerçevede, taksi işletmecisi, sürücü kursu ve otomobil kiralama şirketi gibi işletmelerin faaliyetleri ile ilgili satın aldıkları binek otomobilleri nedeniyle ödenen KDV indirim konusu yapılabilecektir. Bu mükelleflerin binek otomobilinin alış belgesinde gösterilen KDV, ait olduğu takvim yılı aşılmamak kaydıyla, ilgili belgelerin kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde, bu araçların fiilen faaliyette kullanılmaya başlanılıp başlanılmadığına bakılmaksızın indirilebilecektir.

Faaliyeti binek otomobil alımı ve satımı olan mükelleflerin satmak amacıyla aldıkları binek otomobillere ait Katma Değer Vergisini indirmeleri mümkün değildir. Örneğin,  A Oto Servis ve Ticaret A.Ş.’nin test sürüşü aracı olarak aktifine kaydettiği binek otomobiline ait yüklenilen KDV’yi indirim konusu yapması mümkün değildir.

 

Konu hakkında idarenin iki farklı görüşü bulunmaktadır. Buna göre;

1-    Antalya Vergi Dairesi Başkanlığıtarafından yayımlanan 13.07.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.07.16.02-KDV.ÖZG.2010-74-209 sayılı muktezada,özetle aşağıdaki görüş verilmiştir.

“İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, oto alım-satım faaliyetinde bulunduğunuz…
… Alış sırasında satıcının durumuna bağlı olarak ödemiş olduğunuz %1 veya %18 KDV'yi indirim konusu yapmanız mümkün bulunmamaktadır.”

2-    Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan 10.01.2008 tarih ve B.07.1.GİB.0.0155/5528-2528 sayılı muktezada ise yukarıdaki muktezaya benzer şekilde aşağıdaki görüş beyan etmiştir.

“Firmanızca kullanılmış binek otomobillerinin satmak üzere satın alınması halinde… Alışta katma değer vergisi ödenmişse indirim konusu yapılmayacak gider veya maliyet hesaplarına alınacaktır.”

Yukarıdaki iki örnek muktezadan da anlaşılacağı üzere Maliye’nin görüşü, binek otomobilleri satmak amacıyla satın alan mükelleflerin, alımları dolayısıyla yüklendikleri KDV’sini indirme haklarının bulunmadığı yönündedir.

3-    Ancak, Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından yayımlanan 17.10.2008 tarih ve B.07.1.GİB.4.16.16.02-300-08- /1837 sayılı muktezada ise yukarıdaki görüşlerin aksine,  satmak üzere satın alınan binek otomobillerin alımlarında yüklenilen KDV’nin indirilebileceği yönünde görüş beyan etmiştir.

 “İlgide kayıtlı dilekçenizde, oto galerisi işletmeciliği işinizden ötürü .............. Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün ..................... vergi kimlik numarasında işlem gördüğünüz, iş yerinizde iki ayrı şekilde satış yapıldığı, bunlardan birinin komisyon usulü diğerinin ise noter senediyle kendi adınıza satın aldığınız araçları daha sonra sattığınızdan bahisle, söz konusu araçların alım ve satımında uygulanması gereken katma değer vergisi oranları hakkında bilgi verilmesi istenilmektedir.
…Öte yandan; münhasıran satmak üzere satın alınan ve işletmenizde kullanmadan (demirbaşlara dahil edilmeden) satılan ikinci el binek otomobillerinin alışı sırasında yüklenilen KDV’nin genel hükümlere göre indirim konusu yapılabileceği tabiidir.”

26 Nisan 2014 Tarihli ve 28983 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği ile de giderilememiştir.

Bize göre; işletme amacı dışında iktisap ettikleri binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV’nin indirimi mümkün değildir. Alış sırasında satıcının durumuna bağlı olarak ödemiş olduğunuz %1 veya %18 KDV'yi indirim konusu yapılmaması, katma değer vergisi ödenmişse gider veya maliyet hesaplarına alınması uygun olacaktır. 15.03.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 6-1038 sayılı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın konu hakkındaki örnek muktezası da ektedir. 2010 yılından itibaren Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bünyesinde bulunan muktezalar Vergi İncelemesi esnasında bağlayıcı özellik taşımaktadır.

SATIŞ KDV’SİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Satıcı KDV mükellefi ise uygulanacak oran, satıcının Katma Değer Vergisi Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobil alımında yüklenilen katma değer vergisi indirim hakkı bulunan mükelleflerden olunup  olunulmamasına  göre  değişecektir.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nca, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 2008/13426 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ışığında hazırlanan 54 No.lu KDV Sirküleri ile yapılan açıklamalar çerçevesinde satıcının uygulayacağı KDV oranı şu şekildedir;

1- Satıcı, mezkur madde hükmüne göre indirim hakkı bulunan mükelleflerden değil ise; uygulanacak KDV oranı %1 olacaktır.

2- Şayet satıcı, mezkur madde hükmüne göre indirim hakkı bulunan mükelleflerden ise; alımında KDV indirimi yapabildikleri ve 31.12.2007 tarihi itibarıyla aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin iktisap tarihinden itibaren 2 yıl geçtikten sonra satmaları halinde KDV oranı %1 olacaktır. Aksi hallerde %18 oranını uygulamak mecburiyetindedirler.

Buna göre; ikinci el binek oto satımında alım esnasında ödenen KDV indirim konusu yapılıyorsa KDV oranı %18 (ancak KDV indirimi yapabildikleri ve 31.12.2007 tarihi itibarıyla aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin iktisap tarihinden itibaren 2 yıl geçtikten sonra satmaları halinde KDV oranı %1 olacaktır) , alım esnasında ödenen KDV indirim konusu yapılmıyorsa 87.03 TGTC tarife pozisyonunda yer alan kullanılmış binek otolarının KDV oranı %1 olacaktır. Ayrıca binek otomobillerin satışına aracılık edilmesi halinde teslim satıcı ile alıcı arasında gerçekleştiğinden satışa aracılık nedeniyle komisyon adı altında tahsil ettiğiniz tutarlar %18 katma değer vergisine tabi olacaktır.

23.10.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.