Erkan Pala
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
erkanpala@yahoo.com

Dahilde İşleme Rejimi Nedir? İkincil İşlem Görmüş Ürün Hakkında Yapılması Gerekenler

Öncelikle “Dahilde İşleme Rejimi”nin ne olduğunu kısaca özetleyelim; İhracatçı firmalar, ihraç edecekleri ürünlerde kullanacakları hammaddeleri ara malları devlete ihracat taahhüdünde bulunarak vergisel yüklerden kurtulurlar ve çeşitli teşviklerden yararlanırlar.

Dahilde İşleme belgesinin iki türü bulunmaktadır. Bunlar;

1. Şartlı Muafiyet Sistemi
2. Geri Ödeme Sistemi’dir.

13.11.2010 tarih ve 27758 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2010/1025 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 17.01.2005 tarih ve 2005/8391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Dahilde İşleme Rejimi Kararı’na13.11.2010 tarihinde yürürlüğe giren aşağıdaki Geçici 16. Madde eklenmiştir.

“Geçici Madde 16-(1)Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenmiş ve ihracat taahhüt hesabı kapatılmış dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında ithal edilen eşyadan elde edildiği ihracat taahhüt hesabının kapatılmasını müteakip anlaşılan ikincil işlem görmüş ürünün, ilgili firma tarafından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 (altı) ay içerisinde Müsteşarlığa başvurulması, Müsteşarlıkça taahhüt kapatma işleminin münhasıran bu amaçla geri alınması, ilgili belgede buna yönelik revize işlemi yapılması suretiyle ihracat taahhüdüne ilave edilmesi ve bu ürüne ilişkin ithalat vergilerinin, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte geçerli olan vergi oranları ile belge/iznin revize edilen gerçekleşme oranları üzerinden hesaplanan miktar ve birim fiyat esas alınarak ödenmesi halinde, söz konusu dahilde işleme izin belgeleri/dahilde işleme izinlerine ilişkin taahhüt hesapları belge/izin kapsamında ikincil işlem görmüş ürün ile ilgili müeyyide uygulanmaksızın kapatılır ve bu ürün ile ilgili olarak bu Kararın diğer hükümleri çerçevesinde yerine getirilmesi gereken yükümlülükler sona erer.”

Bu geçici madde ile bu tarihten önce düzenlenmiş ve taahhüt hesabı kapatılmış Dahilde İşleme İzin belgesinin ikincil işlem görmüş ürünler ile ilgili olarak Müsteşarlığa başvuru yapıp Belgelerini revize etmeleri gerekmekteydi.

Bu geçici maddenin süresi 13.05.2011 tarihinde bitmiş olup yeni düzenlenen Dahilde İşleme Belgelerinde ikincil işlem görmüş ürünler ayrı bir başvuru yapmak gerekmektedir.
Peki, nedir ikincil işlem görmüş ürün? Bir fire’midir? Asıl ürün ile farkları nelerdir?

Şimdi bu sorulara yanıt arayacağız
“Bilindiği üzere, 17/1/2005 tarih ve 2005/8391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Dahilde İşleme Rejimi Kararı'nın "Tanımlar" başlıklı 3 üncü maddesinde "Asıl İşlem Görmüş Ürün", "İkincil İşlem Görmüş Ürün" ve "Fire" tanımları yapılmış olup, bu kapsamda;

Asıl İşlem Görmüş Ürün: Dahilde işleme rejimi kapsamında elde edilmesi amaçlanan ürünü,

İkincil İşlem Görmüş Ürün: İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl işlem görmüş ürün dışındaki ürünü,

Fire: İşleme faaliyetleri sırasında özellikle kuruma, buharlaşma, sızma veya gaz kaçağı şeklinde yitirilen ve imha olan kısım ile ekonomik değeri olmayan atıkları,şeklinde tanımlanmıştır.

Üretim teknolojilerinin gelişmesiyle beraber, üretim esnasında ortaya çıkmakta olan kayıpları minimuma indirerek ekonomik değeri olmayan maddeler haricinde kalan fire olarak değerlendirilmeyen ve belli bir ekonomik değeri olan ürünler ikincil işlem görmüş ürün olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bunun için yapılması gereken ihracat taahhüdünün kapatılmasından önce Gümrüğe terk edilmesi, Gümrük İdaresi gözetiminde imhası veya serbest dolaşıma giriş işlemlerinden birinin yapılması gerekmektedir.

Dahilde İşleme Belgelerinin kapatılmasında dikkat edilmesi gereken önemli bir konu da firmaların ikincil işlem görmüş ürün ile ilgili gümrük mevzuatına göre gerekli yükümlülükleri yerine getirmediği ilgili mercilerce belirlendiğinde Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uygulanabilir.

Kaynakça:

T.C. Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü 2010-57 sayılı Genelge

13.11.2010 tarih ve 27758 sayılı Resmi Gazete

 

04.01.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.