Erkan Kipik
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
malimusavirerkankipik@gmail.com

Şirket Değerlemesi Nedir, Yöntemleri Nelerdir?

Şirket değerleme, bir şirketin piyasa değerinin ne kadar olduğunu belirlemek için yapılan bir işlemdir. Peki ama şirketler nasıl değerlenir? Hangi yöntemler kullanılır? Ne zaman bir şirketin değerlemesi yapılmalıdır?  

Şirket değeri belirlemek, genel kabul edilen yöntemlerden / yaklaşımlardan birinin veya birkaçının uygulanarak ve pek çok kriterin dikkate alınması / gözden geçirilmesiyle yapılan bir uygulamadır. Günümüzde KOBİ ve büyük ölçekteki şirketlerin değerlemesi, bu konuda SPK ya tabi özel danışmanlık veren şirketler ulusal ve uluslararası bilinen denetim firmaları tarafından da yapılabilmektedir. 

Yaklaşım türleri;

• Aktif bazlı yaklaşım,

Aktif bazlı yaklaşım muhasebe kayıtlarını esas alır.

• Piyasa Değeri Yaklaşımı,

Piyasa değeri yaklaşımı bir varlığın değerini karşılaştırılabilir varlıkların fiyatlamasına bakarak kazançlar, nakit akımları, defter değeri ya da satışlar gibi ortak değişkenler bağlamında tahmin eder

• Gelir Yaklaşımı

Gelir yaklaşımı ise bir varlığın değerini o varlıktan beklenen gelecekteki nakit akımlarının bu günkü değeriyle ilişkilendirir.

Değerleme işlemi öncesi şirketin mevcut durum analizi (M.D.A) yapılarak şirketin durumuna, bilgi/belgelerin yapısına ve değerlemenin amacına en uygun yöntem seçilerek uygulanır.

Bu konularla ilgili özet açıklamalara değinecek olursak birden fazla değerleme yöntemi vardır. Piyasa Değeri, Karşılaştırmalı Değerleme, Net Aktif Değeri ve Cash Flow (Nakit Akış) yöntemleri, Gelir İndirgeme yaklaşımı, Maliyet yaklaşımı gibi. Genel Kabul edilen ve en çok kullanılan 4 yöntemden bahsedeceğim. 

A. Değerleme Yöntemleri

1- Piyasa Değeri Yöntemi

• Nedir?

Şirketin hisse senedi fiyatı ile tamamen dolaşımdaki hisse sayısının çarpılmasıyla bulunur. bir şirketin piyasa fiyatının, şirketin muhasebe kayıtlarındaki değerine oranı dikkate alınarak belirlenir. Bu oran, piyasa değeri / defter değeri oranı olarak ifade edilir ve bu oranın yüksek olması, şirketin yatırımcılar tarafından değer gördüğünü gösterir.

• Avantajları

Kolayca bulunabilir.

Piyasanın gerçek fiyatı yansıtma olasılığı yüksektir.

• Dezavantajları

Yanıltıcı olabilir, piyasa fiyatı her zaman gerçek değeri yansıtmayabilir.

Şirketin gelecekteki performansı hakkında bir bilgi sağlamaz.

2- Karşılaştırmalı Değerleme Yöntemi

• Nedir?

“Benzer şirketlerin piyasa verilerini kullanarak, karşılaştırılabilir bir çokluk (çoğulculuk) oranı elde etmek.”  Bu yöntem, benzer sektörlerde, benzer özelliklere sahip şirketlerin piyasa değerlerine bakarak şirketlerin piyasa değerlerinin belirlenmesine dayanır. Bu yöntem genellikle hisse senedi fiyatı ve karlılık oranları üzerine odaklanır.

• Avantajları

Gerçekçi ve doğru bir sonuç elde etmek için idealdir.

Firma özellikleri, sektörel nitelikler gibi faktörleri dikkate alabilir.

• Dezavantajları

Zaman alıcıdır.

Benzer şirketlerin seçimi yanıltıcı olabilir.

3- Net Aktif Değeri Yöntemi

• Nedir?

Bu yöntem, şirketin varlıklarının net değeri ile borçların toplamının çıkarılması sonucunda şirketin - nihai değerini belirler. Yöntemin uygulanması sırasında elde edilen sonuç, asgari bir satın alma fiyatı olarak kullanılabilir.

• Avantajları

Eğer varlık değerleri doğru belirlenmişse, sonuç yeterince doğru olabilir.

• Dezavantajları

Açıklayıcı olmayabilir, şirketin performansı hakkında bilgi vermeyebilir.

                Eğer borçlar aşırı abartılırsa, sonuç yanlış yorumlanabilir.

4- Cash Flow Yöntemi Nedir?

• Nedir?

Bu yöntem, şirketin gelecekteki nakit akışlarının tahmini ile şirketin bugünkü değerinin hesaplanmasını içerir.

Nakit akışları, şirketlerin karlarının yanı sıra yatırım ve finansman faaliyetlerini de kapsar.

Geçmiş yıllar nakit akımları incelenir

Nakit akımlarını etkileyen kalemlerin tahmini yapılır

• Avantajları

Gelecekteki faaliyetlerin değerlendirilmesine yardımcı olur.

Genellikle şirketin finansal durumunu yansıtan doğru bir rakam oluşturur.

Değerlemede sadece nakit akışı değil pazarlama faktörleri, ürünün kalitesi vb. Faktörler de göz önünde bulundurulabilir.

• Dezavantajları

Yöntemin doğru uygulanması oldukça uzun zaman alabilir ve bazı varsayımlar gerektirir.

B. Şirket Değerleme Neden Önemlidir?

Bir şirketin değerlemesi, bir yatırımın potansiyel risk ve getirisi hakkında bilgi sağlamak için çok önemlidir. Değerleme, bir şirketin satın alınması veya satılması sırasında da son derece önemlidir. Ayrıca değerleme, şirketin gelecekteki büyüme potansiyelini ve anahtar performans göstergelerini anlamak için de kullanılır.

C. Şirket Değerlemesi Hangi Durumlarda Yapılmalıdır?

1- Satın Alma İşlemleri

Bir yatırımcı ya da bir şirket başka bir şirketi satın almak istediğinde, satın alma fiyatını belirlemek için şirket değerlemesi yapılmaktadır.

2- Ortaklık Oluşturma

İki şirket ya da birkaç kişi, bir şirket kurmak için bir araya geldiklerinde, her bir ortaklığın ortaya koyması gereken sermayelerin belirlenmesi için şirket değerlemesi yapılır.

3- Yatırım Kararları

Bir şirkete yatırım yapmadan önce, yatırımın beklentilerini bilmek gerekmektedir. Bir şirketin değerlemesi, yatırımın potansiyel getirisi hakkında bilgi sağlamak için de kullanılabilir.

4- Şirketin Finansal Sağlığı

Bir şirketin finansal durumu, ne kadar değerli olduğunu belirler. Bir şirketin değerlemesi, şirketin finansal sağlığı hakkında bilgi sağlayarak, şirketin gücüne ve performansına bir görünüm sağlar.

Sonuç itibariyle, günümüz sektör ve piyasa konjonktürü nde belli şirket türleri yukarıda bahsedilen amaçlarda firma değerlemesi yaptırmaktadır. Finansal veriler, Piyasa koşulları, Rasyolar, EBITDA, pazardaki durumu gibi verilerin teminiyle değerleme talep etmektedir.  Firma ve sektöre özel doğru analizle ve M.D.A ile firmanın değerleme amacına katkı sağlayacaktır.

20.11.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.