Erkan Kaymazlar
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
ekaymazlar@denetim.ist

Yatırım Teşvik Belgesinde Damga Vergisi İstisnaları ve Yersiz Ödenen Damga Vergisinin İadesi

1-GİRİŞ

Bilindiği gibi Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan Yatırım Teşvik Belgesi (Bundan sonra YTB olarak anılacaktır.) alınmakta ve bu belge birçok vergi istisnası sağlamaktadır. Mevzuatı geniş olmakla birlikte, biz bu makalede 488 sayılı Damga Vergisine tabi olan işlemlerdeki istisnaları ele alacağız.

Makalemizin amacı; bu yazıyı okuyan değerli okuyuculara ve YTB sahiplerine, YTB süreçlerini takip eden meslek mensuplarına farkındalık oluşturmak, mükellefin fazladan ödediği damga vergisinin önüne geçmek ve dolayısıyla ceplerinde daha fazla paranın kalmasını veya yersiz ödenen damga vergisinin iadesini sağlamakla ilgili özet bilgi vermektir.

II- YTB’ye Bağlı Yapılan İş ve İşlemlerde Damga Vergisi İstisnası

Her ne kadar YTB geniş bir mevzuatı kaplıyor olsa da, vergisel konularda vergi kanunlarının çeşitliliği sebebi ile her kanuna tabi işlemin istisnası da, kendi ruhuna uygun olarak o kanunda geçmektedir. Vakit kaybetmeden damga vergisi istisnalarını sıralayalım;

• Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yer alan yatırım mallarına ilişkin olarak yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kâğıtlar,
• Münhasıran yatırım döneminde belge kapsamındaki yatırıma yönelik gayri maddi hakların kiralanması ve satın alınmasına ilişkin düzenlenen kâğıtlar,
• Belge kapsamında sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler,
• Teminatlar ve bu mahiyetteki kâğıtlar ile söz konusu yatırımlara yönelik danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kâğıtlar,
• Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında kararlarla belirlenen yüksek ve orta-yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlerin imalatına ilişkin olarak imalatçılar ile tedarikçileri arasında mal ve hizmet alımı nedeniyle düzenlenen kâğıtlar,

III- ÖRNEKLER ve YORUM

Örnek 1: YTB’ye bağlı olarak yüksek tutarda (milyon dolarlık) bir makine alım sözleşmesi yaptığınızda bunun tamamı damga vergisinden istisnadır. Bazen öyle sözleşmeler oluyor ki 3-5 milyonluk TL tutarında damga vergisi çıkabiliyor.

Örnek 2: YTB’ye bağlı mali müşavir ile danışmanlık sözleşmesi yaptınız. Sözleşme damga vergisinden istisnadır.

Örnek 3: YTB’ye bağlı fabrika inşaat sözleşmesi yaptınız. Sözleşme damga vergisinden istisnadır.

Örnek 4: YTB’ye bağlı tamamlama vizesi, revize sözleşmesi yaptınız. Sözleşme damga vergisinden istisnadır.

Örnek 5: YTB’ye bağlı teknik danışmanlık, mimarlık, mühendislik, enerji, yalıtım vs. gibi sözleşmeler damga vergisinden istisnadır.

Örnek 6: YTB’ye bağlı yapılan kredi sözleşmesi damga vergisinden istisna değildir.

YTB’ye bağlı ancak YTB düzenlenme tarihinden önce veya tamamlama vizesi tarihinden sonra yapılan sözleşmelerde damga vergisinden istisna değildir.

Burada kilit nokta yapılacak sözleşmelerin Gelir İdaresi’nin verdiği bir özelgede de değinildiği gibi; “Yatırım teşvik belgelerinin geçerlilik süresi içerisinde düzenlenmesi ve belge eki makine ve teçhizat listesinde yer alması koşulu ile belgelerde yer alan tutarla sınırlı olması” ile istisna olması gerektiğinden bahsedilmektedir.

YTB listelerine, sürelerine ve tutarlarına dikkat edilerek yapılacak sözleşmeler, damga vergisinden istisnadır.

Örnek 7: YTB listesinde yer alan masraf kalemlerinde 500.000 TL inşaat masrafı yer almaktadır. YTB’ye bağlı yapılan inşaat sözleşmeleri bu tutarı aşıyorsa, aşan kısım damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir. 

IV- FAZLA VE YERSİZ ÖDENEN DAMGA VERGİSİNİN DURUMU

Peki, fazladan ödemiş olduğumuz damga vergisi için ne yapılabilir, bu tutar iade edilebilir mi? 213 sayılı Vergi Usul Kanunumuzun 112 inci maddesi gereği fazla ve yersiz ödenen damga vergisinin iadesi istenebilir. Tabi burada zaman aşımı müessesesi de dikkate alınmalıdır. Beş yıllık zaman aşımını geçmeyen, yersiz vergi ödemelerinin iadesi istenebilir. Vergi dairesi bu tür başvuruları ret veya iade edebilir. Şartlarınız uygun ise iade etmelidir. Şartlarınız uygun değilse iade alamazsınız. Şartların uygunluğu vergi mükellefi tarafından ispat edilmelidir.

V- SONUÇ

Yukarıda da anlatıldığı gibi 488 sayılı Damga Vergisi Kanunun (2) sayılı istisna listesinde bulunan 130’dan fazla istisnadan sadece (2) bentte yer alan istisnaları inceledik.

YTB’ye bağlı sözleşmelerin yukarıda anlatılan şartlar dâhilinde damga vergisinden istisna olduğu örneklerle anlatılmıştır.

Vergi mevzuatının ne kadar ince nüanslarla dolu olduğu, donanımlı ve uzmanlaşmış kişiler tarafından yapılması gerektiği bu makalede ele alınan hususlarla bir kez daha ortaya konmaktadır.  

NOT: Söz konusu makalede geçen tüm görüş ve öneriler yazarın şahsi görüşleridir.  Yazarın temsil ettiği veya ilişkili olduğu Kurumları bağlamaz.

Kaynakça:

1-488 sayılı Damga Vergisi Kanunu

2-213 sayılı Vergi Usul Kanunu

3- Antalya Vergi Dairesi 49327596-155[DH.ÖZ.2018.147]-E.125037 sayılı  Özelgesi (www.gib.gov.tr Erişim:18.10.2022)

4-Ankara Vergi Dairesi 90792880-155.01.01.01[6488]-142049 sayılı Özelgesi (www.gib.gov.tr Erişim 18.10.2022)

5-Ankara Vergi Dairesi 90792880-155.13.04[7008]-374538 sayılı Özelgesi (www.gib.gov.tr Erişim 18.10.2022)

19.10.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.