Erkan Kaymazlar
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
ekaymazlar@denetim.ist

İşverenlerin Dikkatine, Bankaya veya Kamu Kurumlarına Çalışanlarınızın Maaş Bordrosu Verirken Dikkat Ediyormusunuz?

1-GİRİŞ

Birçok işveren veya çalışanların kendileri bordro veya herhangi bir belge ile ne kadar maaş aldıklarını bankalara, kamu kurum ve kuruluşlarına bilgi mahiyetinde vermektedir. Özellikle bankalardan fazla kredi çekmek için Sosyal Güvenlik Kurumuna (bundan sonar “Kurum” diye anılacaktır) beyan edilen tutarlardan farklı tutarlarda maaş beyan edilebilmektedir. İşte bu beyan edilen tutarların bankalar ve birçok kamu kurum ve kuruluşları tarafından Kuruma bilgi mahiyetinde bildirme zorunluluğu bulunmaktadır. Bu makalede bu bildirimin yasal dayanakları kısaca anlatılacaktır.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 8 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 100 üncü maddesi gereğince,  bankalar ve kamu idareleri ile diğer kurum ve kuruluşların, işlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımında tescilli olup olmadıklarını kontrol etme yükümlülüğü ile Sosyal Güvenlik Kurumu ile yapılacak protokollerle bilgi ve belge istenmesinin yasal alt yapısı oluşturulmuştur.

Mezkûr kanun maddelerine dayandırılarak 06.12.2013 tarihinde “ Bankalar ve Kamu İdareleri Tarafından Yapılacak Olan Sigortalılık Kontrolü ile Kurum ve Kuruluşlardan Bilgi ve Belgelerin Alınmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” resmi gazetede konu ile ilgili yönetmelik yayımlanmış ardından 10.06.2014 tarihinde de “Bankalar ve Kamu İdareleri Tarafından Yapılacak Olan Sigortalılık Kontrolü ile Kurum ve Kuruluşlardan Alınacak Bilgi ve Belgelere Dair Tebliğ” yayımlanmıştır.

İşverenlerin, meslek mensuplarının ve çalışanların konu ile ilgili dikkat etmesi gereken hususlar kısaca özetleyip, işverenlerin cezai müeyyidelerle karşı karşıya kalmamaları amaçlanmıştır.

II- BİLDİRİM ZORUNLULUĞU

5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendinde belirtilen kurumlar ile ödenmiş sermayesinin %50 den fazlasına sahip oldukları ortaklık ve işletmelerden Türk Ticaret Kanuna tabi olmayanlarla özel kanunlara personel çalıştıran diğer kamu kurumlarıdır. Mezkûr tebliğin 6 ncı maddesinde hangi kurum ve kuruluşun hangi bildirimin yapacağını belirtmiştir. Konuyu Bankalar ve Kamu İdareleri olarak iki ayrı bölüm halinde inceleyelim.

A-Bankaların Bilgi Verme Yükümlülükleri

Bankalar mezkûr tebliği 4 ve 5 inci maddelerinde ayrıntılı bir şekilde hangi işlemleri bildireceği açıklanmıştır. Çalışanlara ait maaş ödemelerini, meslek bilgilerini, işe başlama tarihlerini il bazında kuruma bildirmek zorundadır. Ayrıca tebliğin 5 inci maddesinin 5 inci bendinde ticari kredi niteliğini taşımayan kredi talepleri ile kredi kartı verilmesinde, bir işyeri hizmet akdi ile çalışanlardan ücret bordrosu alması halinde ücret bordro bilgileri kurum tarafından sağlanan elektronik alt yapı üzerinden veya manuel olarak kuruma göndermesi zorunludur.

İşle ilgili olsun veya olmasın bankalara verilen ücret bordroları bankalar tarafından Kuruma bildirilmek zorunda olduğu mezkûr mevzuattan anlaşılmaktadır.

B-Kamu İdarelerinin Bilgi Verme Yükümlülükleri

Tebliğin 6 ila 31 inci maddesin bildirim yapması gereken kurum ve kuruluşlar sayılmıştır. Bu kurumların hangi bilgileri vereceğini detaylı bir şekilde anlatılmıştır, burada yazmamız halinde çok uzun olacağı için sadece isimlerini anmamız yeterli olacaktır. Detaylı bilgilere mezkûr yönetmelik ve tebliğden bakılabilir.  Bakanlıkların isimleri değişmiş olabilir. Kafa karışıklığına sebebiyet vermemek için tebliğdeki isimleri ile telaffuz edilecektir.

Adalet Bakanlığı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, İç İşleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Bağımsız Spor Federasyonları, Banka Sandıkları, Basın İlan Kurumu, Borsa İstanbul, Kamu İhale Kurumu, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu, Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği, Türk Patent Enstitüsü,  Yüksek Öğretim Kurulu kurumlarından kuruma bilgi göndermek zorundadır.

Neredeyse yurdumuzun tüm kurum ve kuruluşlarını kapsayan bir bilgi havuzu oluşturmuştur.

Bildirimler banka ve kamu idareleri tarafından bir sonraki ayın son gününe kadar kuruma elektronik ortamda gönderilmektedir. Bilgileri kuruma gönderilmemesi veya geç göndermeleri halinde 5510 sayılı kanunun 102 inci maddesine göre idari para cezasına muhatap olacaklardır.

III- DEĞERLENDİRME

Görüldüğü gibi Sosyal Güvenlik Kurumu tüm bankalardan ve neredeyse tüm kamu kurum ve kuruluşlarından bilgi istemekte ve kayıt dışı veya eksik ödenen primleri tespit etmek için gerekli alt yapıyı oluşturmuş durumdadır. Herhangi bir banka veya kamu kurum ve kuruluşuna çalışma hayatı ile ilgili bir belge, bilgi ibraz edildiği vakit mutlak surette bordrodaki rakam bildirilmelidir. Farklı sebeplerden dolayı bankalara veya kamu kurumlarına beyan edilen tutarlar, aylık hizmet listesindeki tutarlar ile farklılık arz etmesi durumunda işverenler açısından ileride acı ve elem verici cezalara sebebiyet verebilir. Konu hassas olduğu ve önem arz ettiği için tüm tarafların gerekli dikkat ve özen göstermesi gerekmektedir.

07.05.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.