Erkan Aktürk
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
erkanakturk2@hotmail.com

Emekli Olmak Suç Mu?

Sayın MuhasebeTR izleyenleri elimizden geldiğince sizlerden gelen sorulara bu köşemizde cevap vermeye çalışacağım. Tarafımıza ulaşan sorularınızı cevaplarken şu an yürürlükte olan 506 sayılı kanunda neler vardı 5510 sayılı kanunda neler gelecek bu çerçevede irdelemeye çalışacağız. Bu hafta da bir okurumdan gelen bir soruya cevap vermeye çalışacağım. 

Soru:.2007 yılından itibaren yeni sosyal sigortalar kanununda emekli olanların vergi mükellefi olmaları halinde maaşlarından %35 sosyal güvenlik kesintisi yapılacağını duydum.bu konu hakkında beni bilgilendirirseniz çok memnun olurum. Çalışmalarınızda başarılar dileğiyle kolay gelsin. EYÜP BAKİ 

SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ

Emekli Sandığı veya Bağ-kurdan emekli olan vatandaşlarımız bir hizmet akdi ile çalışmaya başlamaları halinde prime esas kazançları üzerinde % 7,5 oranında işçi payı % 22,5 oranında da işveren payı olmak üzere toplam % 30 sosyal güvenlik destek primi hesaplanmaktadır. Sosyal sigortalar kurumunda veya emekli sandığında emekli olan vatandaşlarımızın vergi mükellefi olmalarını gerektirecek bir işyeri açmaları veya bir şirkete ortak olmaları halinde bağ-kur’ a sosyal güvenlik destek primi ödemeleri gerekmektedir. Bağ-Kur’dan yaşlılık maaşı alan vatandaşlarımız emeklilik tarihinde vergi mükellefiyeti devam ediyorsa herhangi bir işlem yapmadan bağ-kur otomatik olarak s.g.d.p kesintisi yapmaktadır. Bağ-kur’un yapmış olduğu kesinti oranı bağ-kur 12. gelir basamağının % 10’udur.

01.0.12007 tarihinden itibaren tüm sosyal güvenlik kurumları Sosyal Güvenlik Kurumu çatısı altında toplanacak, 1479 sayılı Bağ-Kur kanunu, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu yürürlükten kaldırılacak ve bu kanunların yerine 5510 sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uygulanmaya başlayacaktır. 5510 sayılı kanununda yaşlılık aylığı almakta iken yeniden çalışmaya başlayanlar sosyal güvenlik destek primine tabi tutulacaklardır. Sosyal güvenlik ve genel sağlık sigortası işlemler yönetmeliği yayınlanana dek birçok konuda meraklarımız devam edecektir. Diyebiliriz ki yeni kanununla beraber uygulanacak olumsuz değişikliklerinden  biri de yaşlılık aylığı almakta iken çalışmaya başlayacak olan vatandaşlarımız ile ilgili olacaktır. Tabi ki bu olumsuzluğu en çok 5510 sayılı kanunun 4. maddesinin b fıkrası gereği sigortalı olanlar ile ilgili olacaktır.     01.01.2007 tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primi uygulaması şu şekilde olacaktır.

5510 sayılı kanunun 30.maddesinde yaşlılık aylığı alırken yeniden çalışmaya başlayanlar aylıklarının kesilmemesi için sosyal güvenlik destek primine tabi tutulacağı ifade edilmiştir. Yine bu kanunun 81. maddesinde de vergi mükellefi olan emeklilerimiz ile hizmet erbabı olan emeklilerimiz için uygulanacak prim oranları belirtilmiştir. 5510 sayılı kanunun 81 maddesinin (e) fıkrasında yaşlılık aylığı almakta iken çalışmaya devam edenlerin prim oranları 81. maddenin a,c ve f fıkralarında belirlenen prim oranlarının toplamı olacağı ifade edilmektedir. Prime esas kazanç üzerinde hesaplanacak oranlar şunlardır: 

a) Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının % 20'sidir. Bunun % 9'u sigortalı hissesi, % 11'i işveren hissesidir.

b) Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, yapılan işin iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre % 1 ilâ % 6,5 oranları arasında olmak üzere, 83 üncü maddeye göre Kurumca belirlenir. Bu primin tamamını işveren öder

c ) Genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olanlar için 82 nci maddenin birinci fıkrasına göre hesaplanan prime esas kazancın % 12,5'idir. Bu primin % 5'i sigortalı, % 7,5'i ise işveren hissesidir. Yalnızca genel sağlık sigortasına tâbi olanların genel sağlık sigortası primi, prime esas kazancın % 12'sidir. 

Yukarıdaki prim oranlarından da anlaşılacağı gibi yeni sosyal güvenlik reformu en çokta emeklileri üzecektir. Hizmet erbabı olarak çalışan emeklilerimiz yürürlükteki yasa gereği prime esas kazanç üzerinde % 7,5 oranında bir kesintiye tabi tutulurken yeni yasada bu kesinti oranı % 14 olacaktır. İşçi ve işveren prim oranlarını  şu şekilde bir tasnif yapabiliriz.

İşçi payı(%)                 işveren payı(%)

Uzun Vadeli Sigorta prim oranı                       9                                 11

Kısa Vadeli Sigorta kolu                                  -                                  1 / 6,5                        

Genel Sağlık Sigortası primi                             5                                 7,5 

Yukarıdaki prim oranları tasnifi 5510 sayılı kanunun 4. maddesinin a fıkrasında belirtilen bir hizmet akdi ile çalışanlar için söz konusu olacaktır. Bu sigortalılar için toplam olarak %33,5 ila % 39 arasında değişecektir. Bilindiği gibi iş kazaları ve meslek hastalıkları prim oranı 506 sayılı kanunda % 1,5- % 7 arasında değişir iken yeni yasa da %1 -% 6,5 olarak değişecektir. Bu değişiklik işyerlerinin tabi olacakları tehlike sınıfı derecesine göre belirlenecektir.

            Aynı maddenin (b) fıkrasında belirtilen bağımsız çalışanlar için ise; % 20 oranında uzun vadeli sigorta kolu prim oranı, % 1 oranında kısa vadeli sigorta prim oranı, % 12,5 oranında da genel sağlık sigortası prim oranı olmak üzere toplam % 33,5 oranında maaşlarında bir kesinti yapılacaktır.    5510 sayılı kanunun uygulanmaya başlaması ile birlikte Bağ-kur kanunu yürürlükte kalkacağından Bağ -Kur basamak sistemi de kalkacağından sosyal güvenlik destek primi hesaplaması, prime esas kazanç üzerinde hesaplanacaktır.  

Bu anlattıklarımız başlığımızı doğrular niteliktedir. Nitekim 2007’ye kadar SSK’ya ödenen destek primi toplamı % 30’dan %33,5-%39’a kadar arttırılırken, hem işçiye hem de işverene ek bir maliyet getirmektedir. Sigortalının eline geçen net maaşında % 6,5 oranında bir düşüş olacaktır. Sosyal güvenlik destek primi uygulamasında kuşkusuz en çok bağ-kur emeklileri etkilenecektir. Şu an çalışan bir emeklinin maaşında her ay 63,00 YTL kesinti yapılırken yeni yasa ile 2007 yılında asgari ücretin 600,00 YTL olduğunu varsayarsak; 201 YTL destek primi kesintisi yapılacaktır. Sosyal güvenlik destek primi ödemesi yapılarak uzun vadeli sigorta kollarında ikinci kez emekli olmanın söz konusu olamayacağından uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmanın , emekli oldukları için zaten sağlık sigortasından faydalandıkları için genel sağlık sigortasına tabi tutmanın emeklilerimize yapılacak bir haksızlıktan  başka bir şey değildir.
 

09.10.2006

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.