Engin Malay
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

Kira Gelirinin Beyanı (1)

Geçtiğimiz hafta başladığımız; “Gelir vergisi beyanı başlıyor” başlıklı yazımıza bugün kaldığımız yerden devam edeceğiz.

İlk olarak, gayrimenkul sermaye iradının ya da halk diliyle kira gelirlerinin beyanını ele alacağız.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu kira gelirini; “mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirleri “Gayrimenkul Sermaye İradı” olarak açıklamaktadır.

Kira gelirine konu mal ve haklar:

Kira gelirine konu mal ve haklar, Gelir Vergisi Kanunu'nun 70’inci

maddesinde tanımlanmıştır.

Bunlar;

?Arazi, bina, maden suları, memba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların

mütemmim cüzileri ve teferruatı,

?Voli mahalleri ve dalyanlar,

?Gayrimenkullerin, ayrı olarak kiraya verilen mütemmim cüzileri ve

teferruatı ile bilumum tesisatı, demirbaş eşyası ve döşemeleri,

?Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar,

?Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı, alameti

farika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi haklar, ihtira beratının mucitleri veya kanunî mirasçıları ile telif haklarının müellifleri veya bunların kanuni mirasçıları tarafından kiralanmasından doğan kazançlar, serbest meslek kazancıdır.

?Telif hakları,

?Gemi ve gemi payları ile bilumum motorlu tahmil ve tahliye vasıtaları,

?Motorlu nakil ve cer vasıtaları, her türlü motorlu araç, makine ve tesisat

ile bunların eklentileri olarak ifade edilmektedir.

Yukarıda yazılı mallar ve haklar, ticarî veya zirai bir işletmeye dahil

bulunduğu takdirde bunların iratları ticarî veya zirai kazancın tespitine

ilişkin hükümlere göre hesaplanır.

Tüccarlara ait olsa dahi, işletmeye dâhil bulunmayan gayrimenkullerle

hakların kiraya verilmesinden elde edilen gelir de gayrimenkul sermaye iradı kabul edilir.

Kira gelirinin elde edilmesi:

Kira gelirinde gelirin elde edilmesi, tahsil esasına bağlanmıştır. Tahsil esasına göre kira gelirinin vergilendirilmesi için, nakden veya ayni olarak tahsil edilmiş olması gerekmektedir.

Kira bedelinin nakden tahsil edilmesi:

Kira bedelinin nakden tahsil edilmesi, kiranın Türk parası veya yabancı para ile ödenmesini ifade eder. Alınan çek bedelleri de nakden tahsilat sayılır. Mükellefler tarafından o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak tahsil edilen kira bedelleri, tahsil edildiği yılın hâsılatı sayılır. Örneğin; 2010, 2011, 2012 yılları kira gelirleri topluca 2012 yılında tahsil edilirse, 2012 yılının geliri olarak dikkate alınacaktır. Gelecek yıllara ait olup, peşin tahsil edilen kira bedelleri, ödemenin yapıldığı yılın değil, gelirin ilgili olduğu yılın hâsılatı olarak kabul edilir. Örneğin; 2011, 2012 ve 2013 yılları kira gelirleri topluca 2012 yılında tahsil edilirse, her yıla ait kira bedeli ilgili yılda beyan edilecektir.

Döviz cinsinden kiraya verme işlemlerinde tahsilâtın yapıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak gayri safi hâsılat belirlenir. Borsada rayici yoksa Maliye Bakanlığı tarafından saptanan kur üzerinden Türk Lirası'na çevrilir. Kira bedelinin ayni olarak tahsil edilmesi yani kiranın ayni olarak alınması halinde, tahsil edilen kiralar Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre emsal bedeli ile paraya çevrilir.

Kiraya ilişkin tahsilât ve ödemelerin belgelendirilmesi:

Maliye Bakanlığı’na verilen yetkiye istinaden, konutlarda her bir konut için 500 TL ve üzerinde kira geliri elde edenler ile işyerini kiraya verenlerde miktar sınırlaması olmaksızın kiraya ilişkin tahsilât ve ödemelerin 1 Kasım 2008 tarihinden itibaren banka veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Banka veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü aracı kılınmak suretiyle, para yatırma veya havale, çek veya kredi kartı gibi araçlar kullanılmak suretiyle yapılan tahsilat ve ödemeler karşılığında dekont veya hesap bildirim cetvelleri düzenlendiğinde, bu belgeler tevsik edici belge kabul edilecektir. Bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve tahsilâtlar da aynı kapsamdadır. Söz konusu zorunluluklara uymayanlara kesilecek ceza, Vergi Usul Kanununun mükerrer 355’inci maddesinin o yıl için belirlenen özel usulsüzlük cezası miktarından az olmamak üzere her bir işlem için bu işleme konu tutarın yüzde 5’idir.

Devam edecek...

06.03.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.