Engin Malay
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

İbraname

Çalışma hayatı içinde bulunan işçi ve işverenlerin konu başlığı olan ibraname kelimesi ile sıkça karşılaştıklarını hepimiz bilmekteyiz.

Biz meslek mensupları olarak çok kez ibraname belgesini hazırlayarak işçi ve işverenin onayına sunarız.

Başlıktan da anlaşılacağı üzere, bugünkü konumuzu 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile ilk defa hüküm altına alınan ibranameye ayırdık.

Kanun metnine geçmeden önce Türk Dil Kurumu’na bakarsak ibrayı; “aklama, temize çıkarma”, ibranameyi de; “aklama belgesi” olarak açıkladığını görmekteyiz.

Çalışma hayatı içinde ibraname işçi işveren ilişkilerinde, işçinin işverenden olan tüm yasal alacağını ve işçinin işverenini geçmişe dönük olarak akladığını gösteren bir belge olarak yer almaktadır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun; “Ücret ve ücretin ödenmesi” başlıklı 32’nci maddesinde;”…İş sözleşmelerinin sona ermesinde, işçinin ücreti ile sözleşme ve Kanundan doğan para ile ölçülmesi mümkün menfaatlerinin tam olarak ödenmesi zorunludur.” der ve devam eder.

Bu madde ile işçinin işverenden hiçbir alacağının kalmaması yönünden hüküm içermektedir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun; “Ceza koşulu ve ibra” başlıklı 420’nci maddesi; “Hizmet sözleşmelerine sadece işçi aleyhine konulan ceza koşulu geçersizdir.

İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması şarttır. Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür.

Hakkın gerçek tutarda ödendiğini ihtiva etmeyen ibra sözleşmeleri veya ibra beyanını muhtevi diğer ödeme belgeleri, içerdikleri miktarla sınırlı olarak makbuz hükmündedir. Bu hâlde dahi, ödemelerin banka aracılığıyla yapılmış olması zorunludur.

İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri, destekten yoksun kalanlar ile işçinin diğer yakınlarının isteyebilecekleri dâhil, hizmet sözleşmesinden doğan bütün tazminat alacaklarına da uygulanır.” denmektedir.

Bu madde incelendiği vakit dört önemli unsur karşımıza çıkmaktadır.

Birincisi; , ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması,

İkincisi, ödemenin noksansız ve mutlak surette banka aracılığı ile yapılması,

Üçüncüsü, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi

Dördüncü ve sonuncusu, yukarıda sayılan unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüz olduğu hüküm altına alınmış.

Özetlersek; Türk Borçlar Kanunu çerçevesinde ibraname hazırlanırken yukarıda ki hususlara azami dikkat edilmesi, işçinin hak ettiği istihkakların teker teker yazılması, işçiyi ilgilendirmeyen ödemelere yer verilmemesi gerekmektedir.

TÜRK BORÇLAR KANUNU GEREĞİ 420. MADDESİ GEREĞİ

                              İBRANAME

İŞVEREN BİLGİLERİ     :

 

Unvanı                        : ……………………………………….

Adresi                          : ……………………………………..
 

İŞÇİ BİLGİLERİ          :

 

Adı Soyadı                  : …………………………………………………

TC Kimlik No            : …………………………………………………

Adresi                          : …………………………………………………

İşe Başladığı Tarih     : …………………………………………………

Görevi                         : …………………………………………………

Son Aldığı Ücret                  : ………….  TL (Brüt)

 

FESİH BİLGİLERİ     :

 

Fesih Tarihi                : ………………..

Fesih Nedeni              : …………………
 

İŞÇİYE YAPILAN

ALACAK KALEMLERİ     :
 

Hesaplamaya

Esas Dönem                : …../……/……- …../…… /……….. tarihleri arası
 

Ödeme Türü	Brüt Tutar	Yasal Kesinti	Net Kazanç	Özel Kesinti	Net Ödenen
Normal Ücret
Fala Mesai
Yıllık İzin Ücreti
Hafta Tatili Ücreti
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti
Sosyal Haklar
İhbar Tazminatı
Kıdem Tazminatı
T O P L A M

 

ÖDEMENİN ŞEKLİ

Banka                 : …………………………………………………...

Şube                            : ……………………………………………

Çek No               : ……………………………………………………..

IBAN No            : ……………………………………………………..
 

Yukarıda belirtili dönemler arasındaki çalışmam boyunca,

1.     Çalıştığım döneme ait tüm ücretlerim ödenmiş olmakla, herhangi bir ücret alacağım bulunmamaktadır.

2.     İşyerinde fazla çalışma olmamakla birlikte fazla çalışma veya fazla sürelerde çalışma yaptığım zamanlarda ücret yerine serbest zaman kullanmam şeklinde fazla mesai veya fazla sürelerde çalışma hakkım tamamen ödenmiştir.

3.     İşyerinde vardiyalı çalışıyor olması nedeniyle hafta tatili ve genel tatillerde çalışılmamış olmakla, çalıştığımız dönemlerde ücret ödemesi yapılmış ve serbest zaman kullanmamız sağlanmıştır. Ancak almadığım hafta tatili ve genel tatil ücreti olarak işbu ibraname ile ödeme yapılmıştır.

4.     Çalışma dönemim boyunca hak etmiş olduğum yıllık izinlerimin hepsi kullandırılmış veya ücreti ödenmiş olmakla, yıllık ücretli izin hakkım ve alacağım da kalmamıştır.

5.     İşveren tarafından işbu ibranamenin ön tarafında belirtilen kıdem tazminatı ile fazla çalışma ücretlerimi banka kanalı ile tam ve eksiksiz olarak teslim aldım.

6.     Bu anlamda, işveren nezdindeki çalışmam nedeni ile hizmet akdi hükümlerinden doğan bütün hak ve alacaklarımı, ücretlerimi, yaptığım fazla mesai karşılığı ücretlerimi, aldım. Tüm bu nedenlerle hizmet akdimden ve kanuni haklarımdan dolayı hiçbir şekil ve surette alacağım kalmadığını beyan ederek bütün bu hususlarda işverenim ……………………………………………………   gayrikabili rücu olmak üzere ibra ederim. ..…/.…./……….

NOT: Aşağıda kırmızı yazı ile yazılı bölümü işçi kendi el yazısıyla yazacak…

…….. TL Normal ücret, ……….. TL Fazla Mesai, ………….. TL Yıllık İzin Ücreti, ………… TL Hafta Tatili Ücreti, ……….. TL Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti, ………… TL Sosyal Haklar, …………. TL İhbar Tazminatı, ……….. TL Kıdem tazminatı ücretini aldım. Tüm haklarımı aldım. İşverenime karşı geçmişe yönelik hiçbir hak ve alacağım kalmamıştır.

İBRA EDEN    
İşçi İsim ve İmza

20.02.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.