Emre Yıkıcı
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
emreykc@gmail.com

Suriye, Irak, İran ve Libya’ya Yapılan İhracata İlişkin Bedellerin 180 Gün İçerisinde Yurda Getirilmesi Zorunlu Mu?

04.09.2018 tarih ve 30525 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) (Tebliğ No: 2018-32/48) ile ihracat bedellerinin yurda getirilmesi zorunlu hale getirilmişti. Bu tebliğin usul ve esaslarını düzenleyen 06.11.2018 tarihinde Merkez Bankasına ait internet sitesinde Genelge yayınlanarak bazı konulara açıklık getirilmiştir.

Bu makalede Genelgede yapılan açıklamalardan öne çıkan ve firmalarca uygulamada tereddüt yaşanan hususlara yer verilmiştir.

04.09.2018 TARİHİNDEN ÖNCE YAPILAN İHRACATA İLİŞKİN BEDELLERİN 180 GÜN İÇERİSİNDE YURDA GETİRİLMESİ ZORUNLU MU?

2018-32/48 sayılı Tebliğ’in yayım tarihi olan 04.09.2018 tarihinden önce fiili ihracatı gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedeller bu tebliğ kapsamında dışında olup 180 gün içerisinde yurda getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.

Ayrıca 04.09.2018 tarihinden önce ihracatçıya peşin ödenen bedeller Tebliğ hükümleri kapsamı dışına alınmıştır.

180 GÜNDEN UZUN VADELİ SÖZLEŞMELERDE, BEDELLERİN YURDA GETİRİLMESİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR NELERDİR?

Fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresi vade bitiminden itibaren 90 günü geçemez.

Öngörülen vadenin tespiti için ihracatçının yazılı beyanıyla birlikte vade içeren sözleşmenin ya da vadeyi tevsik niteliğini haiz proforma fatura veya poliçenin aracı bankaya ibraz edilmesi gerekmektedir.

SERBEST BÖLGELER YAPILAN İHRACAT İŞLEMLERİ TEBLİĞ KAPSAMINDA MIDIR?

Serbest bölgeler yapılan ihracat işlemleri 2018-32/48 sayılı tebliğ hükümleri kapsamında olup söz konusu bedellerin 180 gün içerisinde yurda getirilmesi zorunludur.

ÜLKELERE GÖRE FARKLILIK GÖSTEREN DURUMLAR VAR MI?

• İran ve Suriye’ye yapılan ihracat işlemleri kapsam dışında tutulmuş olup bu ülkelere yapılan ihracat bedellerinin 180 gün içerisinde yurda getirilmesi zorunlu değildir.
• Suç Gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanına yönelik mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla ihracat bedellerinin bankacılık sistemiyle doğrudan ülkemize transferinin mümkün olmadığı Afganistan, Irak ve Libya’ya yapılan ihracat işlemlerinde ihracat bedelinin bankalarca tahsilinin;

1. İthalatçının Türkiye’deki bankalarda bulunan hesaplarından transferi yoluyla veya
2. İhracat bedelinin ihracat işlemiyle ilişkisi kurulmak şartıyla üçüncü bir ülkeden bankalar aracılığıyla transferi yoluyla veya
3. İhracatçının yazılı beyanının yanı sıra işlemin niteliğine göre satış sözleşmesi ya da kesin satış faturası (veya proforma fatura) ile GB ibraz edilmek kaydıyla Nakit beyan Formu aranmaksızın efektif olarak

yapılması mümkündür.

İhracat bedellerinin bankacılık sistemiyle doğrudan ülkemize transferinin mümkün olmadığı diğer ülkeler bakanlıkça belirlenecektir.

İHRACAT BEDELLERİ HANGİ YÖNTEMLE TAHSİL EDİLEBİLİR?

• Elektronik para kuruluşları vasıtasıyla bankaya havale,
• Çek ile tahsilat,
• Kredi kartı ile tahsilat,
• Nakit Beyan Formu ile tahsilat (Yolcu beraberinde getirilen nakit tutarlar için düzenlenir)

şeklinde yapılabilmektedir.

İHRACAT BEDELLERİNİN TÜRK LİRASI YADA FARKLI DÖVİZ TÜRÜ ÜZERİNDEN YURDA GETİRİLMESİ MÜMKÜN MÜ?

1. İhracat bedelinin beyan edilenden farklı bir döviz üzerinden yurda getirilmesi mümkündür.
2. Türk parası üzerinden yapılan ihracat karşılığında yurda döviz getirilmesi mümkündür.
3. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yapılan ihracatta, ihracat bedeli döviz olarak gösterilmiş olsa dahi Türk Lirası olarak tahsil edilebilir.

PEŞİN OLARAK YAPILAN İHRACATA İLİŞKİN BEDELLER İÇİN UYGULAMA NASIL OLACAK?

• Peşin ödeme olarak ihracatçının hesabına transfer edilen ihracat bedellerinin en az %80’i fiili ihraç tarihiden itibaren 180 gün içerisinde DAB düzenlenmesi şartıyla bankalara satılmak zorundadır.
• Peşin bedel karşılığı ihracatın 24 ay içerisinde yapılması zorunludur.
• Peşin bedeller, ihracatçı firmanın yazılı beyanı ve ihracat yapılan ithalatçıdan muvafakat alınmak suretiyle başka bir ihracatçı firmaya devredilebilir. Söz konusu tutarlar kısmen veya tamamen sadece bir firmaya yapılabilir.

İHRACAT BEDELLERİNİN İHRAÇ EDİLEN FİRMA DIŞINDAKİ FİRMALARCA GÖNDERİLMESİ MÜMKÜN MÜ?

Gümrük Beyannamesinde kayıtlı alıcı firma (ihraç edilen firma) veya bu firma dışındaki gerçek veya tüzel kişiler tarafından yurt dışından havale olarak gönderilen dövizin, herhangi bir referans veya fatura numarasıyla irtibatlandırılmış olup olmadığına bakılmaksızın ihracatçının beyan edeceği GB konusu ihracatın bedeli olarak kabul edilmesi mümkündür.

Ancak serbest bölgelere yapılan ihracatlara ilişkin bedellerin serbest bölge harici başka bir ülkeden gelmesi yada başka bir ülkeye yapılan ihracat bedellerinin serbest bölgeden gelmesi halinde bu bedeller tebliğ hükümlerine göre ihracat bedeli sayılmayacaktır.

MAHSUP EDİLECEK TUTARLARIN YURDA GETİRİLMESİ ZORUNLU MU?

• Dış ticaret mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen mal ihraç ve ithalinde, tarafların aynı kişiler olması ve ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla mahsubu mümkündür.
• Dış ticaret mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen mal ihraç ve ithalinde, tarafların farklı kişiler olması ve ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla mahsubu mümkündür.

İHRACATIN KAPATILMASINDA ZORUNLU OLAN BELGELER NELERDİR?

İhracat hesabının kapatılabilmesi için GB örneği, ilgili DAB ve DSB’ler, satış faturası ile indirim ve mahsup konusu belgelerin aracı bankaya ibrazı zorunludur.

KAPSAM DIŞI BIRAKILAN İHRACAT VE DIŞ TİCARET REJİMLERİ NELERDİR?

• Hizmet İhracatı,
• Transit Ticaret,
• Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satış,
• Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satış,
• Posta yolu ve hızlı kargo taşımacılığı kapsamında gelen ya da gönderilen, miktarı brüt 30 kilogramı ve değeri 1500 Avro’yu geçmeyen ihracat bedelleri,

YASAL DAYANAKLAR:

Resmi Gazete Tarihi ve Numarası	Yasal Dayanak
04.09.2018 - 30525	Türk Parası Kıymetini koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (2018-32/48)
-	İhracat Genelgesi

14.11.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.