Emre Özerçen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
info@emreozercen.com

Geçici Vergi Hesaplanırken Sık Yapılan Hatalar

Değerli okurlar, 2023 yılının son geçici vergi beyannamesini hazırlarken daha önceki geçici vergi dönemlerinde karşılaştığımız tereddüt edilen, atlanılabilen veya hata yapılan önemli olduğunu düşündüğümüz birkaç noktayı sizler ile paylaşmak istiyoruz.

1- Bankalar Tarafından Yapılan Stopaj Kesintilerinin Mahsubu

Geçici vergi hesaplanırken bankalar tarafından yapılan stopaj kesintilerinin mahsubunun yapılması mümkündür. Ancak mahsup edilecek stopaj tutarının kümülatif değil son geçici vergi döneminde yapılan kesinti kadar olmasına dikkat edilmelidir. Yani mahsup edilecek stopaj kesintilerinin beyan edilen son üç aylık dönem ile ilgili olduğu kontrol edilmelidir.

2- Önceki Dönem Geçici Vergilerin Mahsubu

Yıl içinde bir önceki dönemde ödenmemiş olan geçici verginin ödenme şartına bağlı olmaksızın bir sonraki dönem beyannamesinden mahsubu mümkündür. Ancak önceki dönemlerde hesaplanan geçici vergi tutarı; bir önceki dönemde hesaplanan geçici vergi tutarı değil, cari yılın geçici vergi beyannamesinde hesaplanan en yüksek tutar olmalıdır. Ödenmiş olma şartı ise yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinden mahsup yaparken aranmaktadır.

3- Geçmiş Yıl Zararlarının Mahsubu

İşletmelerin sıkça yaşadığı bir tereddüt geçmiş yıl zararlarının geçici vergi beyannamelerinde mahsup edilip edilemeyeceği ilaveten eğer edilir ise ne kadarının geçici vergi beyannamelerinde mahsup edilebileceğidir. Şayet ilgili dönemde kazancın bulunması halinde kullanılmamış geçmiş yıl zararları kazancın bulunduğu dönemde mahsup edilebilir.

Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta geçmiş yıl zararlarını mahsup etmek isteyen mükelleflerin geçmiş yıl zararlarının bulunduğu döneme ilişkin matrah artırımında bulunup bulunmadıklarıdır. Mükelleflerin ilgili dönemlerde matrah artırımında bulunması ve geçmiş yıl zararlarının indirim konusu yapılmamış olması halinde  2018 ila 2021 yıllarına ait geçmiş yıl zararlarının yarısını, 2022 yılına ait zararının ise tamamının dönem kazancından mahsup edilmesi mümkün değildir.

4- Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım İşlerinde Geçici Vergi Ve Stopajların Mahsubu

Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleriyle uğraşanlar bu işlere yönelik geçici vergi ödemezler. İşin fiilen tamamlanma veya geçici kabul tutanağının idare tarafından onaylandığı tarih itibariyle söz konusu yıllara yaygın inşaat ve onarım işi tamamlanmış sayılıp kar veya zarar işin tamamlandığı döneme ait gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edilir.

Bununla birlikte yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinden bu işleri yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenen istihkak bedellerinden ve avans ödemelerinden, istihkak sahiplerinin gelir veya kurumlar vergisinden mahsuben %5 oranında vergi kesintisi (stopaj) yapması zorunludur.

Yapılan stopaj kesintileri ancak işin tamamlandığı (geçici kabulün idare tarafından onaylandığı) yıla ait gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinden mahsup edilebilir.

5- Binek Otomobillerde Amortisman

07/12/2019 tarihinden önce iktisap edilmiş binek otomobillerde ise ayrılacak amortismanın tamamı değişiklik öncesi hükümlere göre gider yazılabilecektir. Ayrıca binek otomobillere ilişkin gider olarak dikkate alınabilecek amortismana esas bedelin tespitinde, binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınacaktır.

Bununla birlikte 2023 yılı için ;

Kiralamalara ilişkin aylık gider yazılabilecek kira tutarı KDV hariç 17.000-TL,

Gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 440.000 TL,

Amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 500.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 950.000 TL olarak belirlenmiştir.

6- Geçici Vergi Dönemlerinde Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı

Şüpheli ticari alacak karşılığı ayırma şartlarının gerçekleşmesi halinde geçici vergi dönemlerinde şüpheli ticari alacaklar için karşılık ayırmak mümkündür.2023 yılı için 8.900-TL’sını aşmayan alacaklar için dava ve icra takip şartı aranmadan doğrudan karşılık ayrılıp gider yazılabilir.

07.11.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.