Emre Özerçen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
info@emreozercen.com

Asgari İşçilik Hesaplaması İle İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar

Son dönemde işverenler tarafından tarafımıza asgari işçilik uygulaması ile ilgili gelen soruların büyük bir kısmı hesaplama yöntemi, oranlar ve işçilik bildirimi ile ilgili. Biz de bu hususta faydalı olması açısından bu makaleyi kaleme almak istedik.

Asgari işçilik uygulaması, ihale mevzuatına göre yaptırılan işler veya özel nitelikteki inşaat işleri yapan işveren tarafından yeterli işçiliğin bildirilmiş olup olmadığının kurumca saptanmasına yönelik bir uygulamadır. Temel amaç, kayıt dışı istihdamı önlemek ve çalışanların sosyal güvenliği ile uğrayabilecekleri hak kayıplarının önüne geçebilmektir.

Özel İnşaat sahipleri, belediyeden iskân ruhsatı alırken, ihaleli işlerde ise işin bitiminde teminat mektubunun geri alınabilmesinde ilişiksiz belgesi istenmektedir. Özel bina inşaatlarında, SGK’ya bildirilmesi gereken asgari işçilik miktarı, birim maliyet bedeli ile binanın yüzölçümünün çarpılması sonucu bulunan tutara asgari işçilik oranının uygulanması sonucunda bulunmaktadır. Ön değerlendirme (SGK tarafından araştırma) suretiyle yapılan hesaplamalarda asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmaktadır. Asgari İşçilik olarak bildirilmesi gereken işçilik miktarı bildirilmişse, bildirilen işçilik ödenmişse ve kuruma sigorta borcu da yoksa ilişiksizlik belgesi verilmektedir.

İhaleli işlerde ihale makamı tarafından ödenen KDV hariç toplam istihkak tutarına göre asgari işçilik oranı uygulanarak, işverenin yatırması gereken asgari işçilik miktarı belirlenir. İşveren tarafından inceleme konusu iş ile ilgili olarak kurumda ayrıca işyeri dosyası açtırılmış ve işçilik bildiriminde bulunulmuş ise işin bitiminden sonra ön değerlendirme yapılmakta olup, bu ön değerlendirmede genelge veya tebliğ eki listede belirtilen asgari işçilik oranlarının %25 eksiği esas alınmaktadır.

BİRDEN FAZLA YILDA TAMAMLANAN ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE HANGİ YILA AİT BİRİM FİYATLAR ÜZERİNDEN HESAPLAMA YAPILIR?

Hesaplamada kullanılan rakamlar Çevre ve Şehircilik Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca yayınlanan birim maliyet bedelleridir. Başladığı yıl tamamlanan inşaat işlerinde o yılın birim maliyet bedeli esas alınacaktır. İki yıl ve daha fazla süren bina inşaatlarında, hesaplamada inşaatın bittiği yıldan önceki birim fiyatlar dikkate alınmaktadır.

Örnek: 3.000 m² III.sınıf A grubu yapı sınıfında bulunan betonarme karkas  konut inşaatına 01.03.2016 tarihinde başlanıp 04.10.2018 tarihinde bitirilmiştir.

Yıl bazında birim maliyetleri

2016    630,00-TL

2017    694,00-TL

2018    800,00-TL

Konutların tamamlanma tarihi 04.10.2018 tarihi olduğundan asgari işçilik hesaplaması yapılırken tamamlandığı tarihten bir önceki yılın yani 2017 yılının birim maliyet bedeli 694,00-TL esas alınacaktır.

 

 

 

 

HANGİ ORAN ÜZERİNDEN HESAPLAMA YAPILACAK

Asgari işçilik oranları; Kurum bünyesinde oluşturulan Asgari İşçilik Tespit Komisyonunca belirlenmekte olup resmi gazete ‘de yayımlanarak, tebliğ ile kamuoyuna duyurulur. Özel bina inşaatlarındaki uygulama iki aşamada gerçekleştirilir. Birinci aşama dosya memurunca dosyadaki bilgiler ışığında yapılan hesaplama, ikinci aşama ise dosyadaki bilgilerin yanında, işverene ait yasal kayıt ve belgelerde yer alan hususlarla birlikte gerçek durum dikkate alınarak Müfettişlerce/Meslek Mensuplarınca yapılan inceleme, hesaplama ve teftiştir.

Gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılan özel bina inşaatı işyerleri hakkında Ünitece yapılacak araştırma, bina maliyetine Kurumca yayımlanan tebliğ ile belirlenen asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle yapılır. Fakat bu indirimden faydalanabilmek için inşaat ile ilgili olarak işyeri dosyasının süresinde açılması ve kuruma bildirimde bulunulması gerekmektedir.

Sonuç olarak özel bina inşaatlarında asgari işçilik hesaplaması yapılırken birden fazla yıl süren inşaatlarda inşaatın tamamlandığı yıldan bir önceki yılın birim maliyet bedeli baz alınır. Birim maliyet bedellerinin aritmetik ortalamasının alındığı hesaplama yöntemi 2003 yılından önce başlayıp, 2004 veya daha sonraki yıllarda bitirilen binaların maliyetine ilişkin bir hesaplama yöntemidir.01.05.2004 tarihinden sonra başlanılan binalar bitirildiği yıldan bir önceki yıla ilişkin birim maliyet bedeli esas alınarak hesaplanmaktadır. Oran olarak ise ‘’ÇEŞİTLİ İŞKOLLARINA AİT ASGARİ İŞÇİLİK ORANLARI LİSTESİ’ ’karşılığında betonarme karkas bina inşaatları için hesaplanacak asgari işçilik oranı %9 olarak belirlenmiştir. İşverenin yasal kayıt ve belgeler ile yapılan faturalı işçiliklerinde hesaba dahil edilmesini istemesi halinde hesaplama %9’luk oran üzerinden yapılacaktır. Şayet işveren ön değerlendirme talep ederse asgari işçilik oranının %25 eksiği yani %6.75 üzerinden hesaplama yapılacaktır.

08.02.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.