Emre Özerçen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
info@emreozercen.com

İnşaat Sektöründe Alt İşverenlere Uygulanan Cezai Müeyyidelerin Vergisel Açıdan Değerlendirilmesi

Değerli okurlar her ne kadar ekonomik kriz etkilese de ülkemizin lokomotif sektörlerinden biri de kuşkusuz inşaat sektörüdür. Ülke ekonomisinin kalkınmasında bu denli payı olan inşaat sektöründe yapılan yatırım faaliyetleri de haliyle önem arz etmektedir.

Yapılan yatırımlarda inşaat projelerini üstlenen müteahhitler projelerde seri ve kaliteli üretim yapabilmek adına üstlendikleri işlerde kendi alanında uzmanlaşmış alt işverenler ile çalışmayı tercih edebilmektedir. Ancak bazı durumlarda projeler sözleşmede belirtilen tarihlerde tamamlanamayabilir. Eğer idare veya yükleniciden kaynaklanan herhangi bir problem veya süre uzatımı yok ise alt işveren  bu durumda cezai müeyyide ile karşılaşabilir.

Bu durumda kesilen cezanın alt işveren tarafından gider hesaplarına alınıp alınamayacağı, kesinti belgesinin yeterli olup olmadığı ve fatura düzenlenmesi halinde KDV’nin hesaplanıp hesaplanmayacağı gibi konular önem arz etmektedir.

Gelir Vergisi Kanunu Yönünden

Gelir Vergisi Kanunun 40ıncı maddesinde, safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek giderler sıralanmış olup maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin (3) numaralı bendinde de işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatların safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

Katma değer vergisi kanununun 1/1inci maddesi ile ticari, sınai ve zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti kapsamında Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisinin konusuna alınmış; aynı Kanunun 2 ve müteakip maddelerinde ise teslim ve hizmet ile teslim ve hizmet sayılan hallerin neler olduğu tanımlanmış bulunmaktadır. Buna göre, bir sözleşmeye dayanan taahhüdün istenilen zaman ve şartlarda yerine getirilememesi sebebiyle cezai şart olarak ödenen bedel, bir mal teslimi veya hizmet ifası karşılığı olmadığından katma değer vergisini tabi tutulmayacaktır.

Vergi Usul Kanunu Yönünden

232 inci maddesinde fatura kullanmak mecburiyetinde olanlar sayılmıştır. Cezai müeyyide, mal teslimi veya hizmet ifası kapsamında değerlendirilmese dahi tahsil edilen tutar için fatura düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.

Sonuç olarak taahhüt sözleşmesine dayanılarak işlerin süresinde bitirilememesi dolayısıyla yüklenici tarafından alt işverenlere hakedişler üzerinden yansıtılan cezalar gider olarak dikkate alınabilir. Ayrıca cezaların yansıtılması işleminde ise KDV ihtiva etmeyen faturaların düzenlenmesi mümkündür. Söz konusu ceza ödemesi karşılığında fatura düzenlenmemesi durumunda; bu ödemenin, söz konusu sözleşme, ödemeye dair makbuz, dekont vb evrak ile tevsik edilmesi gerekmektedir.

23.09.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.