Emrah Akoğlan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
emrahakoglan@gmail.com

Enflasyon Düzeltmesi Stok Değerlemelerinde Hareketli Ağırlıklı Ortalama Etkisi

Enflasyon düzeltmesi yaparken biz uygulayıcılar olarak mevcut durumumuzu vergisel açıdan avantajlı duruma geçirmek/bilançomuzu güçlendirmek için hangi yöntemin doğru olduğuna iyi karar vermemiz gerekir. Bildiğiniz üzere Enflasyon düzeltmesine ilişkin tebliğde stok düzeltme yöntemi olarak 3 yöntem vardır. Bunlar basit ortalama yöntemi, stok devir hızı yöntemi ve hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi şeklindedir.

Ancak günlük yaşantımızda uygulamalara baktığımızda ya da uygulayıcılarla stok değerleme işlemlerinden bahsettiğimizde, belki de uygulamanın basit olduğu sebebiyle genellikle basit ortalama yönteminden bahsedilmektedir. Görece basit ortalamaya göre biraz daha fazla efor gerektiren stok devir hızı yöntemi de fazlaca uygulanmaktadır. Ancak kendi şahsi çevremdeki izlenimlerim ağırlıklı hareketli ortalamanın uygulamasının da biraz karmaşık olduğu sebebiyle olmalı ki bu yöntemden pek söz edilmediğidir. 

Ayrıca tebliğde bana göre kolaylık olduğunu düşündüğüm “Stokların düzeltilmesinde mümkün olduğunca alt ayrıma giderek düzeltme işleminin gerçekleştirilmesi esastır. Ancak, hareketli ağırlıklı ortalama düzeltme katsayısı kullanarak düzeltme işlemini gerçekleştirecek olan mükellefler, diledikleri takdirde defteri kebir hesabı bazında da anılan düzeltme işlemini gerçekleştirebilirler.” İfadesi yer almaktadır. Bir de unutmadan ilave edelim ki devamında ise “düzeltme işleminde alt ayrım yerine defteri kebir hesabı bazında düzeltme yapmayı tercih edenler, seçtikleri bu yöntemden 3 yıl boyunca dönemezler” Denilmektedir. Ayrıca belirtmem gerekir ki bu yöntem 2024 yılından itibaren, daha önce değerlenmiş olan sabit kıymetlere uygulanabilecektir.

Şimdi bir örnek üzerinden 3 yönteminde hesaplamalarını yaparak aradaki farkı göstermek istiyorum. Tabi ki rakamlar varsayımlar üzerine oluşmuştur. Mali yapınıza ve işlem hacimlerinize göre en uygun yöntemi seçip uygulaması zaten yapılacaktır. Faydalı olması dileğimle.

 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   

DÖNEM BAŞI STOĞUN DÖNEM SONUNA TAŞINMIŞ DEĞERİ         DÖNEM BAŞI STOK x ( Enflasyon düzeltmesinin yapıldığı dönem Yİ-ÜFE / Dönem başı Yİ-ÜFE)                                                                                                                                                                                                                                                                                  
DÖNEM BAŞI STOĞUN DÖNEM SONUNA TAŞINMIŞ DEĞERİ             288.445,92                                                                                                                  

DÖNEM İÇİ ALIŞLARIN ENF. DÜZELTMESİNE TABİ TUTULMASI     DÖNEM GİRİŞ TUTARI x ( Enflasyon düzeltmesinin yapıldığı dönem Yİ-ÜFE / Alış dönemi Yİ-ÜFE)                                                                                                                                                                                                                                                                                   

OCAK 23 ALIŞ TUTARI                                                            69.234,79
ŞUBAT 23 ALIŞ TUTARI                                                           40.902,23
MART 23 ALIŞ TUTARI                                                            81.446,37
NİSAN 23 ALIŞ TUTARI                                                            40.394,01
MAYIS 23 ALIŞ TUTARI                                                         133.776,65
HAZİRAN 23 ALIŞ TUTARI                                                       62.804,22
TEMMUZ 23 ALIŞ TUTARI                                                       81.238,74
AĞUSTOS 23 ALIŞ TUTARI                                                     54.801,85
EYLÜL 23 ALIŞ TUTARI                                                         159.002,25
EKİM 23 ALIŞ TUTARI                                                              93.587,11
KASIM 23 ALIŞ TUTARI                                                           70.801,03
ARALIK 23 ALIŞ TUTARI                                                        100.000,00
DEĞERLENMİŞ ALIŞLAR TOPLAMI                                    987.989,24
 

04.04.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.