Emrah Akoğlan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
emrahakoglan@gmail.com

Kolaylaştırılmış Birleşme

Birleşme iki veya daha fazla şirketin, birleşerek yeni bir şirket kurması ya da bir veya daha fazla şirketin mevcut bir diğer şirkete katılması şeklinde tanımlanabilir. Şirketlerin birleşmesinin devrolunan şirketin tasfiye sürecine girmeden tüzel kişiliğinin son bulması ve birden çok şirketin yeni bir şirket içinde yahut mevcut olan bir şirkette birleşerek öz varlıklarını kuvvetlendirmeleri gibi pratik bir faydası vardır.

TTK.’ nda belirtilen birleşme hükümlerinde yer alan gerekli evraklar ve süreçler dikkate alınırsa birleşme sürecinin uzun ve meşakkatli olduğu su götürmez bir gerçektir. Kanunda devrolunan şirket ortaklarının ve alacaklılarının haklarının korunması önemsenmiştir.

Yazımın konusu olan Sermeye Şirketlerinin Kolaylaştırılmış Şekilde Birleştirilmesi ise 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 155. Ve 156. Maddeleri ile mevzuatta yer almaktadır.

Kolaylaştırılmış birleşmenin uygulama alanı 155. Madde de

(1)

 a) Devralan sermaye şirketi devrolunan sermaye şirketinin oy hakkı veren bütün paylarına veya

 b) Bir şirket ya da bir gerçek kişi veya kanun yahut sözleşme dolayısıyla bağlı bulunan kişi grupları, birleşmeye katılan sermaye şirketlerinin oy hakkı veren tüm paylarına, sahiplerse sermaye şirketleri kolaylaştırılmış düzene göre birleşebilirler.

(2) Devralan sermaye şirketi, devrolunan sermaye şirketinin tüm paylarına değil de oy hakkı veren paylarının en az yüzde doksanına sahipse, azınlıkta kalan pay sahipleri için;

a) Devralan şirkette bu payların denk karşılığı olan paylar verilmesi şirket payları yanında, 141 inci maddeye göre, şirket paylarının gerçek değerinin tam dengi olan nakdî bir karşılık verilmesinin önerilmiş olması ve

b) Birleşme dolayısıyla ek ödeme borcunun veya herhangi bir kişisel edim yükümlülüğünün yahut kişisel sorumluluğun doğmaması,

Olarak belirtilmiştir.

Özetle devralan şirket, devrolunan şirketin oy hakkı doğuran paylarının tümüne sahip olmalı ya da devrolunan şirketin paylarının en az %90 nına sahip olup azınlık pay sahipleri için de;

• Mevcut paylarına karşılık yeni (devralan) şirkette pay verilmesi ya da paylarına karşılık nakit bedel ödenmesi.
• Birleşme neticesinde herhangi bir borcunun, kişisel sorumluluğunun doğmaması.

Koşulları sağlanmalıdır.

156. Maddeye göre ise aynı kanununu 146. Maddesine atıfla birleşmeye katılan şirketlerini ticaret unvanlarını, hukuki türlerini, merkezlerini; yeni kuruluş yolu ile birleşme hâlinde, yeni şirketin türünü, ticaret unvanını ve merkezini, ayrılma akçesi konusunu (141. Madde) gerektiğinde sınırsız sorumlu ortakların isimlerine hazırlanan belgelerde yer vermek, 147. Madde de bahsi geçen birleşme raporunu hazırlamak zorundadır. Öte yandan 149. Madde de belirtilen inceleme hakkını sağlamakla yükümlü olmadığı gibi 151. Madde uyarınca birleşme sözleşmelerini genel kurul onayına sunmayabilirler.

Yani kolaylaştırılmış birleştirme yönetimini seçen şirketler TTK.’ nda belirtilen birleşme için gerekli tüm evrakları hazırlamak zorunda değillerdir.

Uygulamada kolaylaşmış usulde birleşmeler genel olarak şirketler topluluğu içinde bulunan ana ortaklığın diğer ortaklıkları devralması biçiminde oluşmaktadır.

Koşullara ayrıca devralanın tüm oy hakkı veren hisselere sahip olduğu birleşme yönünden bakıldığında;

Zorunlu işlemler;

• Birleşmeye katılan şirketlerin ticaret unvanlarını, hukuki türlerini, merkezlerini; yeni kuruluş yolu ile birleşme hâlinde, yeni şirketin türünü, ticaret unvanını ve merkezini,
• Gerektiği hallerde TTK m. 141’de bahsedilen ayrılma akçesini,
• Devrolunan şirketin işlem ve eylemlerinin devralan şirketin hesabına yapılmış sayılacağı tarihi,
• Yönetim organlarına ve yönetici ortaklara tanınan özel yararları,
• Gereğinde sınırsız sorumlu ortakların isimlerini, içeren birleşme sözleşmesinin hazırlanması zorunludur.

Kolaylıkları;

1 – Birleşme sözleşmesinde;

• Şirket paylarının değişim oranını, öngörülmüşse denkleştirme tutarını; devrolunan şirketin ortaklarının, devralan şirketteki paylarına ve haklarına ilişkin açıklamaları,
• Devralan şirketin, imtiyazlı ve oydan yoksun payların sahipleriyle intifa senedi sahiplerine tanıdığı hakları,
• Şirket paylarının değiştirilmesinin şeklini,
• Birleşmeyle iktisap edilen payların, devralan veya yeni kurulan şirketin bilanço kârına hak kazandığı tarihi ve bu isteme ilişkin bütün özellikleri belirtmeleri zorunlu değildir.

2 – Birleşme raporu hazırlamak zorunda değildir. (TTK Md. 147)

3 – İnceleme hakkı sağlamaktan muaftırlar. (TTK Md. 149)

4 – Birleşme sözleşmesini genel kurul onayına sunmaktan muaftırlar. (TTK Md. 151)

Devralanın tüm oy hakkı veren hisselerin %90 ına sahip olduğu birleşme yönünden bakıldığında;

Zorunlu işlemler,

• Birleşmeye katılan şirketlerin ticaret unvanlarını, hukuki türlerini, merkezlerini; yeni kuruluş yolu ile birleşme hâlinde, yeni şirketin türünü, ticaret unvanını ve merkezini,
• Şirket paylarının değişim oranını, öngörülmüşse denkleştirme tutarını; devrolunan şirketin ortaklarının, devralan şirketteki paylarına ve haklarına ilişkin açıklamaları,
• Gereğinde 141 inci madde uyarınca ayrılma akçesini,
• Devrolunan şirketin işlem ve eylemlerinin devralan şirketin hesabına yapılmış sayılacağı tarihi,
• Yönetim organlarına ve yönetici ortaklara tanınan özel yararları,
• Gereğinde sınırsız sorumlu ortakların isimlerini içeren birleşme sözleşmesinin hazırlanması zorunludur.
• TTK Madde 149 da bahsi geçen inceleme hakkının sağlanması zorunludur.

Kolaylıkları;

1 – Birleşme raporu hazırlamak zorunda değildir. (TTK Md. 147)

2 – Birleşme sözleşmesini genel kurul onayına sunmaktan muaftırlar. (TTK Md. 151)

30.06.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.