Değerli okurlarımız daha önce “mahkeme kararı ile alınan avukatlık ücretlerinin vergilendirilmesinin nasıl olacağı” konusunu ele almıştım. Ancak mahkeme kararı ile karşı taraftan alınan avukatlık ücretinin KDV Uygulama Genel Tebliği ile KDV’ye tabi olduğu açıklanmış olsa da Vergi Mahkemeleri aynı şekilde düşünmemektedir.
Bu günkü yazımızda Maliyenin ve Vergi Mahkemesinin görüşü karşılaştırılacaktır.
Konuya ilişkin olarak yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/B-4) bölümünde;
"Mahkemelerce hükmolunan avukatlık ücretlerinin davayı kazananlara ödenmesi KDV'nin konusuna girmez. Ancak bu paralardan sözleşmeleri gereği ücret karşılığı çalışanlar dışında kalan avukatlara intikal eden kısım, serbest meslek kazancı kapsamında vergiye tabi olur.
Avukatlar aldıkları bu para için davayı kazanana serbest meslek makbuzu düzenler ve makbuzda alınan tutar üzerinden KDV hesaplayıp ayrıca gösterirler.
Mahkeme kararında "KDV hariç" şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretinin KDV dahil olduğu kabul edilir ve iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, düzenlenen serbest meslek makbuzunda gösterilir." açıklamalarına yer verilmiştir.
KDV Uygulama Genel Tebliğine göre, mahkemelerce hükmolunan vekalet ücretinin sözleşme gereği ücret karşılığı hizmet verilen müvekkillerin davasından kaynaklanıyor olması halinde söz konusu vekalet ücretiödemeleri KDV'ye tabi olmayacaktır. Ancak müvekkiller ile Avukat arasında bir ücret akdi olmaksızın verilen avukatlık hizmeti karşılığı alınan vekalet ücretleri serbest meslek kazancı kapsamında değerlendirilecek ve KDV'ye tabi tutulacaktır.
Ancak İstanbul 1. Vergi Mahkemesi’nin 2015/1679 Esas ve 2015/2838 Karar numaralı Kararında bu tür durumlarda KDV doğmayacağı belirtilmiştir.
İstanbul 1. Vergi mahkemesinin Kararına göre, “… 3065 sayılı KDV Kanununun 1. maddesinin 1. fıkrasının 1. bendinde, Türkiye’de; ticari, sınai, zırai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu, 4. Maddesinde, hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu, bu işlemlerin; bir şeyi yapmak ve işlemek, meydana getirmek, imal etmek,onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebileceği hükümlerine yer verilmiştir…
Yukarıda yer alan yasal düzenlemelere göre, avukatlık mesleğinin, serbest meslek faaliyeti, bu meslekten elde edilen kazancın da serbest meslek kazancı olduğu, serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin ise KDV’ye tabi bulunduğu anlaşılmaktadır…
Mahkeme kararı uyarınca karşı taraf avukatına ödenen vekalet ücreti, ödeyen tarafın karşı taraf avukatından aldığı bir hizmetin karşılığı değildir. Tamamen Hukuk Muhakemeleri
Kanunu ve Avukatlık Kanununa göre mahkeme kararı uyarınca yargılama gideri kapsamında ödenmektedir. Zaten belirtilen şekilde vekalet ücretine hak kazanan avukatların, karşı borçlu tarafa serbest meslek faaliyeti kapsamında bir hizmet sunması hukuken mümkün değildir. Dolayısıyla, Avukatlık Kanununa göre haklı çıkan tarafın avukatına ait olan bu vekalet ücretinin, elde eden avukat için GVK açısından serbest meslek kazancı niteliğinde olmasına rağmen, hem verilen hizmet karşılığı elde edilen bir bedel niteliğinde olmaması, hem de hizmet verilen kişiden tahsil edilen bir bedel olmaması sebebiyle, katma değer vergisinin konusuna girmemektedir…”
Mahkeme kararına katılmamak mümkün değildir. Gerçekten de davayı kaybeden tarafın davayı kazanan tarafın avukatından bir hizmet alması söz konusu olamamaktadır. Ortada bir hizmet yok ise işlemin KDV’ye tabi olduğu da KDV Kanununa göre iddia edilemeyecektir.
KDV Genel Uygulama Tebliğinde yukarıda ele aldığımız üzere işlemde KDV olduğu yönünde bir açıklama yapılmıştır. Ancak, Vergi Mahkemesi kararı aksi yöndedir. Hemen belirtelim ki, mahkemenin kararı sadece tarafları bağlamaktadır. Taraflar dışındakiler için ise emsal karar niteliğindedir. Mahkeme kararı var diye bu tür işlemlerde KDV doğmaz denilemez. Ancak, davayı kaybeden tarafa düzenlenen Serbest Meslek Makbuzlarında KDV’ye yer verilmez ise Maliye vergi ve ceza tarh edebilir. Bu halde de dava yoluna gidilebilinir. Diğer yol ise yukarıda yer alan kararda olduğu gibi ihtirazi kayıtla beyanname vermektir.
Son olarak mahkeme kararı ile alınan avukatlık ücretlerinin vergilendirilmesi konusunda Gelir İdaresi Başkanlığı Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 27.07.2015 tarihli ve 38418978-120(94-15/11)-786 sayılı Özelgesi olduğunu da vurgulayalım.
25.05.2016
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.