Ekrem Öncü
Yeminli Mali Müşavir
DKR Denetim
ekrem.oncu@dkrdenetim.com

SPK Bağımsız Denetim Tebliği Çıkmıştır!

Değerli okurlarımız bilindiği üzere SPK tarafından “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı” daha önce internet sitesinde yayımlanmış ve konuyu iki yazımızda ele almıştık. Öncelikle belirtelim ki, taslaktaki sıkıntılı konularda değişiklikler yapılarak tebliğ çıkartılmıştır. SPK’nın taslakta yer alan ve tarafımızca da dile getirilen sıkıntılı hususları dikkate almış olması önemlidir.

 

Taslaktaki sıkıntılı konular neydi, Tebliğde ne oldu?

 

BAĞIMSIZ DENETİM KURULUŞU BAKIMINDAN

 

·        Organizasyon, mekan, teknik donanım, belge ve kayıt düzeninin sermaye piyasasında bağımsız denetim işini yürütecek düzeyde ve sadece bağımsız denetim faaliyetine tahsis edilmiş bulunması şartından, “sadece bağımsız denetim faaliyetine tahsis edilmiş bulunması şartı” kaldırılmıştır. Bunun anlamı, meslek mensubu olan bir YMM veya SMMM’nin ofisinin, organizasyon, mekan, teknik donanım, belge ve kayıt düzeninin sermaye piyasasında bağımsız denetim işini yürütecek düzeyde bulunması halinde bu ofiste bağımsız denetim işini de yapabilecek olmasıdır. Nitekim, Bağımsız Denetim Yönetmeliğine göre de, “denetim faaliyetlerini etkin bir şekilde yürütebilmesini teminen Kurum tarafından uygun görülecek düzeyde organizasyon, mekân, teknik donanım, belge ve kayıt düzenine sahip olması” şartı getirilmiştir.

·         Taslağın en sıkıntılı konusu olan, “denetim işlerini yürütmek üzere her kıdemde en az 2 olmak üzere toplamda en az 12 bağımsız denetçiye sahip olunması” şartı tamamen kaldırılmıştır. Dolayısıyla, burada geçerli olacak düzenleme Bağımsız Denetim Yönetmeliğinin 27’nci madde düzenlemesi olacaktır. Yönetmeliğin 27’nci maddesinde yer alan “…Ancak denetim ekipleri üç denetçiden az olamaz. Denetim ekiplerindeki sorumlu denetçi ve belirlenen diğer kademeler için en az birer yedek denetçi belirlenir. Yedek denetçiler yerini aldıklarının sorumluluklarını üstlenebilecek nitelikte olmalıdır. Denetime tabi işletmelerin özellikleri itibarıyla, Kurum tarafından farklı asgari denetçi ve yedek denetçi sayıları belirlenebilir.” düzenlemesi uyarınca en az 3 asil 3 yedek denetçi gerekecektir. Bunu söyleme nedenimiz SPK Tebliğindeki şartlardan birinin de, denetim kuruluşunun Kamu Gözetimi Kurumu tarafından yetkilendirileceğine yönelik düzenlemedir.

·         Tebliğ Taslağında 660 sayılı KHK uyarınca yaptırması zorunlu mesleki zorunlu sorumluluk sigortasının asgari tutarı 500.000.-TL’den 200.000.-TL’ye düşürülmüştür.

·         Bağımsız denetim kuruluşunun AŞ olarak kurulma şartı devam etmektedir.

·         Bağımsız denetim kuruluşunun sermayesinin ve oy haklarının en az %51’inin sorumlu ortak baş denetçilere ait olma şartı devam etmektedir. 

YÖNETİCİ VE BAĞIMSIZ DENETÇİLER BAKIMINDAN

·         Yönetici ve bağımsız denetçiler SPK kapsamındaki firmaların bağımsız denetiminde görev alabilmeleri için KGK tarafından yetkilendirildikleri tarihi takiben, her yıl en az bir olmak üzere, iki yılda iki adet SPK kapsamında olmayan ortaklıkların bağımsız denetim çalışmasında fiilen yer almış veya sermaye piyasasında bağımsız denetim yapmaya yetkili kuruluşlarda denetçi yardımcısı olarak fiilen iki yıl çalışılmış olması gerekmektedir.

Bu düzenlemenin sınırlı bir istisnası Geçici 8’inci maddedir. Geçici 8’inci maddeye göre, 28.06.2013 tarihi itibariyle,

-          sermaye piyasasında bağımsız denetimle yetkilendirilmiş olan kuruluşlarda çalışan veya daha önce 2 yıl süreyle çalışıp ayrılmış olan denetçiler ile

-          Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Lisansı almaya hak kazananlar için yukarıdaki iki yıl fiilen çalışma şartı aranmayacaktır.

Bu düzenleme ne anlama gelmektedir?

Bu düzenleme ile SPK kapsamındaki firmaların bağımsız denetiminde bağımsız denetçi olabilmek için en az her yıl bir tane olmak üzere iki yılda iki adet bağımsız denetim çalışmasında fiilen yer almış olmak gerekecektir. Örneğin bir YMM veya 15 yıl tecrübesi bulunan bir SMMM KGK tarafından verilen eğitimi tamamlamış olsa bile SPK kapsamındaki bir firmanın bağımsız denetiminde bağımsız denetçi olarak çalışabilmesi için en az iki yılda iki denetim yapmış olma şartı aranacaktır. Bu düzenlemenin istisnası Geçici 8’inci maddede sayılanlardır. Örneğin, iki YMM ya da 15 yılın üzerinde tecrübesi bulunan SMMM’den biri 28.06.2013 tarihi itibariyle Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Lisansı almaya hak kazanmış, diğeri de KGK tarafından verilen eğitimi tamamlamış ise, Lisansı almaya hak kazanan için, SPK kapsamındaki bir firmanın bağımsız denetimini yapabilmesinde yukarıdaki iki yıllık şart aranmayacak iken KGK sınavına giren ve en az iki yılda iki bağımsız denetim tecrübesi bulunmayanda bu şart aranacaktır.

Yani, SPK lisanı olmayan veya geçmişte 2 yıl bağımsız denetim tecrübesi bulunmayan, fakat KGK tarafından yetkilendirilen SMMM veya YMM'ler SPK kapsamındaki firmaların bağımsız denetimini yapamayacaklardır.

Hemen belirtelim ki, sorumlu ortak denetçi olmak ile bu madde kapsamında denetçi olabilmeyi birbirine karıştırmamak gerekir.

·         Sorumlu ortak baş denetçi olabilmek için, en az 2 yıl Kurulun listesinde yer alan bağımsız denetim kuruluşlarında sermaye piyasası kurumları ve halka açık anonim ortaklıkların bağımsız denetiminde fiilen denetçi, kıdemli denetçi, veya baş denetçi unvanı ile faaliyet göstermek şarttır.

Bu düzenlemeyi yukarıdaki her yıl en az bir denetim yapmak şartıyla iki yılda en az iki denetim yapmış olma şartı ile karıştırmamak gerekir. Yukarıdaki düzenleme denetçi olarak SPK kapsamındaki firmalarda bağımsız denetim yapabilmeyi düzenlemekte iken buradaki düzenleme sorumlu ortak baş denetçi olabilmeyi düzenlemektedir. Örneğimize tekrar dönecek olur isek, bağımsız denetim yapmamış ve Lisans almamış ancak KGK eğitimini tamamlayan bir YMM veya SMMM SPK kapsamındaki bir firmada bağımsız denetçi olabilmek için, önce iki yıl SPK kapsamı dışındaki firmaların bağımsız denetiminde fiilen çalışacak, daha sonra ise iki yıl da SPK kapsamındaki firmaların bağımsız denetiminde fiilen çalışacaktır. 2+2=4 yılın sonunda bağımsız denetçi olmaya hak kazanacaktır. Halbuki Lisansı almış olan bir YMM veya SMMM iki yıl SPK kapsamındaki firmalarda fiilen denetim yapacak olur ise sorumlu ortak baş denetçi olabilecektir.

Fiilen çalışmaktan kasıt ne anlama gelmektedir?

Fiilen çalışmaktan kasıt kanaatimce ücretli olarak çalışma şeklinde algılanmamalıdır. YMM ve SMMM’ler faaliyetlerinin yanında bağımsız denetip ekiplerinde de fiilen denetim yapabileceklerdir.

 

Sonuç olarak, Tebliğ ile taslaktaki sıkıntılı konulardan bazıları giderilmiştir ve bu olumlu bir gelişmedir, ancak kanaatimce KGK tarafından yetkilendirilen YMM ve 15 yılın üzerindeki SMMM’ler SPK kapsamında da denetçi olabilmeli idi ve sorumlu ortak baş denetçi olabilmek için iki yıllık tecrübe şartı yalnızca SPK kapsamındaki firmaların denetimi ile sınırlandırılmamalı idi.

04.07.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.