Eda Kaya Bükülmez
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
İşletme Bilim Uzmanı
edakaya_88@hotmail.com

7440 Sayılı Kanuna Göre Matrah ve Vergi Artırımına Yönelik Özellikli Durumlar

Mükelleflerin 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarında beyan ettikleri; gelir vergisi, kurumlar vergisi,  stopaj ve KDV yönünden kanunda öngörülen oranlarda matrah artırmaları halinde,  bu vergi türleri nedeniyle matrah ve vergi artırımında bulunulan yıllarla ilgili olmak üzere vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.

2022 yılı için matrah artırımında bulunulması için;  2022 yılına ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmiş olması, bu beyannamelerde beyan edilen vergiye esas matrahların, 2021 takvim yılında beyan edilen matrahın %122,93 oranında artırılması suretiyle bulunan tutar ile 2022 yılı üçüncü geçici döneminde beyan edilen matrahın %40 oranında artırılması suretiyle bulunan tutarın yüksek olanından az olmaması şartı bulunmaktadır.  Ayrıca, kıyaslama sonucundan önce beyannameler verilmiş ise, 2022 yılına ilişkin beyannamelerde gelir veya kurumlar vergisine yönelik düzeltme beyannamesi verilmesi gerekmektedir.

1. Artırılan matrahlar nedeniyle geçici vergi hesaplanmayacak ve tahsil olunmayacaktır.
2. Mükelleflerin 7440 sayılı kanuna göre  matrah veya vergi artırımı yaptıkları dönemlere ilişkin olarak kanuni süresinde vermedikleri anlaşılan beyannameler nedeniyle usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları uygulanmayacaktır.
3. Matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannameler için 1.000 TL damga vergisi alınacak ve bu tutar ilk taksit ödeme süresi içinde ödenecektir.
4. Artırımda bulunulmak istenilen yıl içindeki vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılıp kesinleşen tarhiyatlar, ilgili dönem beyanı ile birlikte dikkate alınacaktır.
5. Matrah veya vergi artırımında bulunulması, 213 sayılı VUK’nun defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.
6. Daha önce nezdinde vergi incelemesi yapılmış olan mükellefler, vergi incelemesi yapılan yıllar için de matrah ve vergi artırımında bulunabilirler.
7. Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah ve vergi artırımında bulunmuş olmaları, vergiye uyumlu mükelleflerin vergi indiriminden yararlanmalarına engel teşkil etmeyecektir.
8. KVK’nun geçici 15. maddesi hükümlerinden yararlananlar da matrah ve vergi artırımında bulunabileceklerdir.
9. Matrah ve vergi artırımı yapılacak yıllarda faaliyette bulunmuş ve gelir elde etmiş olmakla birlikte bu faaliyetlerini ve gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında bırakan gelir vergisi mükellefleri T.C. kimlik numaralarını,  kullanarak artırımda bulunabileceklerdir.
10. Matrah ve vergi artırımı sonucunda, hesaplanarak veya artırılarak ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak kabul edilmeyecektir.
11. 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarının herhangi birinde, 213 sayılı VUK’nun 359/b md. fıkrasında yer alan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler ile aynı VUK’nun 359/ç md. fıkrasında yer alan fiilleri işleyenler matrah ve vergi artırımından yararlanamayacaklardır. Ancak, bu fiillerle ilgili incelemeleri devam edenlerin Kanundaki ilgili maddede belirtilen süre ve öngörülen şekilde matrah veya vergi artırımında bulunmaları durumunda, söz konusu vergi incelemesinin tamamlanmasına kadar bu artırımlara ilişkin olarak tahakkuk işlemleri bekletilir. Şu kadar ki, Kanunun ilgili maddesinde belirtilen süre ve öngörülen şekilde matrah veya vergi artırımında bulunmayanlar Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin madde hükümlerinden faydalandırılmaz.
12. Terör suçundan hüküm giyenler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla haklarında terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle adli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı suçu veya aklama suçu kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin madde hükümlerinden yararlanamayacaklardır.
13. Matrah ve vergi artırımının 31 Mayıs 2023 tarihine kadar yapılması, matrah ve vergi artırımı nedeniyle hesaplanan vergilerin de, peşin olarak veya ilk taksiti 3/7/2023 tarihine kadar, kalan taksitlerin aylık dönemler halinde azami 12 eşit taksitte ödenmesi şarttır.  Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde, bu vergilerden %10 indirim yapılır ve katsayı uygulanmaz.
14. Taksitli ödeme seçeneğinin tercih edilmesi durumunda ilk iki taksitin süresinde ödenmesi şarttır.
15. Bu vergilerin Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi hâlinde, ödenmeyen vergi tutarları ilk taksit ödeme süresinin son günü vade kabul edilerek gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsil edilir, ancak bu madde hükmünden yararlanılamaz.

03.05.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.