Ebubekir Kaleli
Sosyal Güvenlik Denetmeni
Bilim Uzmanı
İş Güvenliği Uzmanı
ekalelisgk@hotmail.com

SGK'dan Kıdem Tazminatına Esas Yazının Alınma Şartları

Bilindiği üzere; işverenler açısından önemli bir maliyet unsuru, işçiler açısından ise emeklerinin karşılığı ve toplu bir para anlamına gelen “kıdem tazminatı” çalışma hayatının şüphesiz en önemli konularından biri olup işçi-işveren uyuşmazlıklarında da en baş sırada yer almaktadır. Bu konunun bu derece önemli olması nedeniyle konu hakkında doğru bilgiye sahip olunması da büyük önem arz etmektedir. Biz bu yazımızda kıdem tazminatına hak kazanmanın şartlarından biri olan “SGK’dan kıdem tazminatına esas yazı alınması” veya SGK mevzuatındaki adıyla “emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması” yazısının şartlarını, sigorta başlangıç tarihlerini ele alarak inceleyeceğiz. Sigorta başlangıç tarihlerine göre söz konusu yazının verilmesi ile ilgili şartlar 3 kategoriye ayrılmaktadır.

A. Sigorta Başlangıç Tarihi 08.09.1999 ve Öncesinde Olanlar:

Kadın ve erkek sigortalı ayrımı olmaksızın;

1-) Son çalışmış olduğu işyerinde en az 1 yıllık kıdeminin olması

2-) 15 yıl sigortalılık süresi (sigortalının hayatındaki ilk uzun vadeli sigorta başlangıcından sonra 15 yıl süre geçmesi)

3-) Sigortalının toplam en az 3600 gün prim ödeme gün sayısının bulunması

B. Sigorta Başlangıç Tarihi 09.09.1999 ve 30.04.2008 Arasında Olanlar:

Kadın ve erkek sigortalı ayrımı olmaksızın;

1-) Son çalışmış olduğu işyerinde en az 1 yıllık kıdeminin olması

2-) 25 yıl sigortalılık süresi ile birlikte toplam en az 4500 gün prim ödeme gün sayısının bulunması

3-) 25 yıl sigortalılık süresi olmayan sigortalının toplam en az 7000 gün prim ödeme gün sayısının bulunması

C. Sigorta Başlangıç Tarihi 01.05.2008 ve Sonrasında Olanlar:

Kadın / erkek sigortalı ayrımı ve sigortalılık süresi şartı olmaksızın son çalışmış olduğu işyerinde en az 1 yıllık kıdeminin olması şartıyla,

- 01.05.2008-31.12.2008 arasında ilk defa sigortalı olanlar için 4600 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2009 olanlar için 4700 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2010 olanlar için 4800 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2011 olanlar için 4900 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2012 olanlar için 5000 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2012 olanlar için 5000 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2012 olanlar için 5000 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2013 olanlar için 5100 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2014 olanlar için 5200 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2015 olanlar için 5300 prim günü

- Sigorta başlangıcı 2016 ve sonrasında olanlar için 5400 prim günü

şartları gerekmektedir.

Yukarıdaki şartlardan görüleceği üzere; 08.09.1999 ve öncesinde sigorta başlangıcı olanlar, kıdeme esas yazının alınması açısından en avantajlı grup iken, 09.09.1999-30.04.2008 arasında sigorta başlangıcı olanlar en dezavantajlı gruptur. 01.05.2008 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlarda ise, sigortalılık süresi şartı aranmadığından oldukça avantajlıdırlar. 09.09.1999-30.04.2008 arasında sigorta başlangıcı olanlar hemen her platformda, 01.05.2008 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlardan daha eski bir sigorta başlangıcına sahip olmalarına rağmen kıdeme esas yazıyı alma konusunda dezavantajlı olduklarını dile getirmektedirler. Bu konuda yasal bir düzenleme olmadığı sürece şartlar bu şekildedir.

Kıdeme Esas Yazı Ne İşe Yaramaktadır?

Sigorta başlangıç tarihlerine göre 3 kategoride kıdeme esas yazının alınmasının şartlarını yukarıda belirttik, peki bu yazının alınması sigortalılar açısından neden önemlidir? Bilindiği üzere; kıdem tazminatının en önemli şartlarından biri de, işçinin kendi istek ve kusuru dışında iş akdinin sona ermesidir başka bir anlatımla işçinin istifa etmemesi gerekmektedir. Tam da bu noktada kıdeme esas yazının alınması, işçiye istifa etmesi halinde dahi kıdem tazminatını alma hakkı vermektedir. Yani SGK’dan bu yazıyı alarak işverene istifasını sunan işçiye kıdem tazminatı ödenmelidir. İşçinin istifası sonrası başka bir işyerinde tekrar işe başlaması da Yargıtay kararlarına göre kıdem tazminatı almasına engel değildir. (Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, 2016/27701 E.-2020/630 K.)

Kıdeme Esas Yazı SGK’dan Nasıl Alınır?

Söz konusu yazının SGK’dan alınması için e-devletten müracaat edilememekte, SGK il veya merkez müdürlüklerine bizzat veya dilekçeyle başvurulması gerekmektedir. Uygulamada, 01.05.2008 ve sonrasında sigortası başlayanlar için de, 25 yıl sigortalılık süresi şartı olduğu iddiasıyla söz konusu yazının verilmediği iletilmektedir. İlgili SGK birimi ile bu konuda bir uyuşmazlık yaşanması halinde, bu konunun yasal dayanağının 5510 sayılı Kanun’un 28.maddesi ve geçici 6.maddesi olduğu ayrıca konuyla ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’nın 01.02.2022 tarih ve 39452619 sayılı yazısının olduğu iletilebilir.

02.01.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.