Çalışan ile işverenlerin hak ve yükümlülüklerini düzenleyen temel kanun 4857 sayılı İş Kanunu olmakla birlikte başta Borçlar Kanunu gelmek üzere Deniz İş Kanunu ve basın mesleğinde çalışanlarla ilgili 5953 sayılı Basın İş Kanun ülkemizde çalışma hayatının düzenlenmesinde önemli yer tutan başucu kaynaklardır. Kanunlar benzer özellik göstermekle birlikte her biri kendi kapsamları açısından farklılar göstermektedir.
Gazeteciler ile işverenler arasındaki çalışma ilişkilerini düzenleyen 5953 sayılı Basın iş Kanununa baktığımızda 4857 sayılı İş Kanunundan farklı olarak, yazılı yapılması düzenlenmiş ve bu kanun kapsamında gazeteci olabilmek için gazeteci ile işveren arasında yazılı basın iş sözleşmesi kurulması zorunlu hale getirilmiştir. Böylece, yaşanan olayları kamuya duyurma, kamuoyu oluşturma ve gerçekleştirme gibi önemli sorumlulukları olan gazetecilerin hakları özel olarak korunmak istenmiştir. 5953 sayılı kanun incelendiğinde görülecektir ki, diğer işçilerden farklı olarak gazeteci olarak tabir edilen fikir işçilerine iş ilişkilerinde ayrıcalıklı birtakım haklar tanınmıştır.
Basın İş Kanununun 7. maddesinde, gazetecinin en az bir ay evvel işverene yazılı ihbarda bulunmak suretiyle iş akdini her zaman feshedebileceği ile 11. maddesinin I. fıkrasında, bir gazete veya süreli yayının yön ve karakterinde gazeteci için şeref veya şöhretini ya da genel olarak manevi değerlerine zarar verici açık bir değişiklik oluşursa gazetecinin bildirim sürelerini beklemeden sözleşmesini feshedebileceği hükmedilmiştir.
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunun “İşsizlik Ödeneğine Hak Kazanmanın Şartları” başlıklı 51. maddesinin b) bendi ile Basın İş Kanununun yukarıda bahsettiğimiz 7. ve 11. maddelerine atıfta bulunularak (“….5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 7 nci maddesi ile 11 inci maddesinin birinci fıkrasına göre sigortalı tarafından feshedilmiş olmak ) gazetecinin kendisi tarafından feshedilen sözleşmelerin aşağıda belirtilen şartları sağlaması halinde işsizlik ödeneğinden faydalanabilmesi sağlanmıştır.
İşsizlik ödeneğinden yararlanma şartlarına baktığımızda, hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak, son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak ve bu şartlara ek olarak da kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak, olarak sıralanır. Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmaktan kasıt iş sözleşmesinin 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunun 51. Maddesi kapsamında feshedilmiş olmasıdır. Bu bağlamda kişinin istifa etmesi durumunda ödeneğin bağlanması mümkün değildir.
Ancak her ne kadar kurala uymuyor gibi gözükse de esas olan iş sözleşmesinin kanunda tanımlanmış şekli ile sona erdirilmesidir. 4447 sayılı kanun, iş kanunu ve diğer kanunlara göre kurulmuş olan hizmet akitlerinde işçinin kendi rızası dışında işsiz kalmasını koşut olarak dayatsa da Basın İş Kanunu için bu koşul ortadan kaldırılmış olup gazetecinin istifa etmesi halinde işsizlik ödeneğinden yararlanması mümkün hale getirilmiştir.
04.09.2023
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.