Ebru Yılmaz Kaya
İşsizlik Sigortası Şefi
ebruyilmazkaya@gmail.com

Sahte Sigortalılar İşkur’a Borcunuz Çıkabilir

İşsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için belirli bir süre çalışma ve prim ödemesi yapılması şartının gerçekleşmesi gerekir. Dolayısıyla işsizlik ödeneği prime bağlı bir tazminat türüdür. İlgililerin işsizlik ödeneği ödeme süresi hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 3 yıl içinde ödemiş oldukları işsizlik sigortalı prim gün sayısına göre belirlenmektedir. Buna göre hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde; 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.

İşsizlik Ödeneği için ilk başvuru, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihi izleyen günden başlayarak 30 gün içinde şahsen veya elektronik ortamda yapılır. Başvuruyu takiben, İŞKUR personelince son 3 yıl prim gün sayısı, son dört ay kazanç bilgileri, fesih nedeni ve son 120 güne ilişkin bilgileri SGK kayıtlarından kontrol edilip onaylama işlemi yapılarak işsizlik ödeneği hak sahipliği belirlenir. İşsizlik ödeneği alınan dönemde veya sonrasında Kurum personeli tarafından geriye dönük kontroller sağlanır. Ödeme yapılan dönemde çalışılıp çalışılmadığı, gelir getirici bir faaliyette bulunulup bulunulmadığı, yaşlılık aylığı alınıp alınmadığı, ödeneğe hak kazanma koşullarının sağlanıp sağlanmadığı ile iş almaya hazır durumda olunup olunmadığının kontrolü SGK kayıtlarından yapılır. Bu kontroller sırasında en dikkat edilen durum ise konu başlığımızı oluşturan Sahte Sigortalılıktır.

1. Sahte sigortalılık, İŞKUR personelince yapılan kontrollerde tespit edilebilmektedir. İşsizlik ödeneğine hak kazanamayacak bir fesihle işten çıkmış, ara vermeden tekrar işe girmiş ve birkaç gün sonra yasa kapsamında bir fesihle işten çıkarak işsizlik ödeneğine hak kazanmış olanların söz konusu işyerinde fiilen çalışıp çalışmadıklarının tespitinin yapılarak sonucun bildirilmesi SGK birimlerinden talep edilir. Şöyle ki; 20.10.2022 tarihinde “13-Kadın İşçinin Evlenmesi” veya “03-İstifa” fesih nedeni ile işten çıkmış ara vermeden 21.10.2022 tarihinde tekrar işe girmiş 10 gün çalışarak 30.10.2022 tarihinde “05-Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Sona Ermesi” fesih nedeni ile işten çıkarak işsizlik ödeneğine hak kazanmış olanlar için akabinde çalışmanın fiilen çalışılıp çalışılmadığı bilgisi SGK birimlerinden talep edilir. Yapılan incelemeler sonucu sahte sigortalılık tespit edildiğinde yapılan tüm ödemeler yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
2. Sahte sigortalılık, Sosyal Güvenlik Kurumu Denetim ve Kontrolle Görevli Memurları tarafından yapılan geriye dönük kontrollerde de tespit edilebilmektedir. Çalışma hayatını inceleme ve denetleme yetkisine haiz müfettişlerce veya kamu idarelerinin denetim elemanları tarafından, işsizlik ödeneği alanların kayıt dışı olarak çalıştığı veya hak sahipliğini etkileyen bir tespit yapılması halinde rapor ilgili İŞKUR birimine iletilmektedir.  Raporda belirtilen prim iptalleri SGK hizmet dökümüne yansımamış olsa bile rapora esas işlem yapılmaktadır. Ayrıca, Sahte sigortalılığa ilişkin tüm SGK denetim raporlarının bir sureti 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında değerlendirilmek üzere ilgili İŞKUR birimlerine gönderilmektedir. Sahte sigortalı bildirimi yapıldığı tespit edilen kişi işsizlik ödeneği alıyor ve işsizlik ödeneği hak sahipliğinde hesaplanan son üç yıl içindeki primlerin iptal edilmesi halinde işsizlik ödeneği etkilenecek ise işsizlik ödeneği iptal edilmekte yapılan ödemeler yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilmektedir.

Sonuç olarak, sahte sigortalılık sonuçları itibariyle işsizlik ödeneğinden yararlananlara haksız kazanç sağlayacağından kişilerden daha sonrasında faiziyle talep edileceği unutulmamalı ve sahte sigortalılıktan uzak durmaya özen gösterilmelidir.

02.11.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.