Doç. Dr. Doğan Bozdoğan
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Maliye Bölümü
bozdogan_dogan@hotmail.com

Kısa Çalışma Ödeneği Alanlara Damga Vergisi Muafiyeti

2020 yılının gelişi ile tüm dünyada yaşanan olumsuzluklardan birisi olan koronavirüs  (Covid-19) sağlık başta olmak üzere ekonomi ve eğitim gibi birçok temel alanda sorunlara neden olmuştur. Dünya sağlık örgütü tarafından pandemi ilan edilen Covid-19 salgınının durdurulmasına veya yayılma hızının düşürülmesine yönelik olarak devletler çeşitli önlemler almaya başladılar. Bu önlemler ile insanların fiziksel yakınlıklarının azaltılması hedeflenmektedir. Fiziksel yakınlık sağlayacak ve sosyal mesafenin korunmasında engel teşkil edecek tüm faaliyetler sınırlandırılmıştır. Örneğin kuaförler ve spor salonları devlet kararı ile faaliyetlerini durdurmuştur.  Yine içkili ve/veya içkisiz tüm lokanta ve restoranlar ile pastane ve benzeri işyerleri, sadece paket servis, gel-al benzeri şekilde, müşterilerin oturmasına müsaade etmeden hizmet vermesine ilişkinde ek bir genelge ile düzenleme yapılmış ve bu birimlerin faaliyetleri kısıtlanmıştır.

Tüm bu düzenlemeler, sağlık anlamında içinde bulunulan süreci en az kayıpla atlatmak için yapılmaktadır. Ancak söz konusu düzenlemelerin önemli ekonomik sorunlara yol açtığını da belirtmek gerekir. İşletmeler fesih yoluyla işçi çıkarma yolunu tercih etmeleri bu sorunlardan birisidir. Ancak işveren açısından bakıldığında da çalışanının sigorta ve maaş giderlerini karşılamada yaşayacağı sorun mutlaktır. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından durumun ehemmiyetine binaen “kısa çalışma ödeneği” süreci başlatılmıştır. Bununla ilgili yasa teklifi TBMM’nde kabul edilmiş ve 17 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazetede “Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile yürürlüğe konulmuştur. Buna göre 15 Mart sonrasında iş sözleşmesi feshedilen işçilere, ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar aylık 1.177TL gelir desteği sağlanacak. Buna ek olarak nakdi ücret desteğinden yararlanan çalışanlar, Genel Sağlık Sigortalı sayılacak ve sigorta primleri İşsizlik Fonu’ndan karşılanacak. Böylece, kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile bireyleri sağlık hizmetlerinden faydalanabilecek.

Devlet tarafından yapılan bu desteklerin nitelik ve nicelik bakımından çok önemli olduğunu belirtmemiz gerekir. Burada bir noktaya değinmek ve mevcut desteklere biraz daha anlam katmak niyetindeyiz. Damga vergisi.

Damga vergisi, kişiler ile kişiler, kişiler ile kurumlar veya kurumlar ile kurumlar arasında hukuki ve resmi işlemleri belgeleyen kağıtlardan alınan vergilerdir. Damga Vergisi Kanunu’nun 3. maddesinin 1. bendine göre resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişiler ödemektedir. Dolayısıyla kısa çalışma ödeneğinde ortaya çıkan damga vergisi, söz konusu ödenekten yararlanan mükellefe yansıyacaktır. Aşağıda duruma ilişkin olarak net kısa çalışma ödeneği maaşı hesaplaması yer almaktadır.

Tabloda görüleceği üzere net kısa çalışma ödeneği maaşı 1.168,09 TL’dir. 8,93 TL’lik bir damga vergisi kesintisi söz konusudur. Sosyal ve paternalist devlet kavramları birlikte düşünüldüğünde en azından bu süreç içerisinde damga vergisi kesintisi yapılmayarak böylesine cüzi bir miktar üzerinden vergi geliri elde etme hedefinin gözetilmemesi yapılan destekleri çok daha anlamlı hale getirecektir. Damga vergisinin 2014-2019 yılları arasındaki toplam vergi gelirleri içerisindeki oranının %2,7 olduğu düşünüldüğünde kısa çalışma ödeneği alacak olan çalışanlara 3 aylık süre için söz konusu bu vergiden muafiyet sağlanması büyük bir kayıp olarak gözükmemektedir. Bilakis bu muafiyetin getirilmesi bireylerin sosyal devlet ve hukuk devleti gibi kavramlara olan inancını arttıracaktır. Ayrıca vergi idaresinin vergilendirme yetkisini kullanırken adalet ilkesini sonuna kadar kullandığının çok net bir göstergesi olacaktır.

NOT: Makalemiz www.vergisorunlari.com.tr adresinde yayınlanmıştır.

27.04.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.