Deniz Çalışkan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
denizcaliskan1988@gmail.com

Ar-Ge Merkezlerinde Muhasebe Yapısı

Ar-ge (araştırma ve geliştirme) Merkezi Olunması Kanunu

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun uygulamasına ve denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam,

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 12/4/1990 tarihli ve 3624 sayılı Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanuna göre kurulan teknoloji merkezleri (teknoloji merkezi işletmeleri), Türkiye’deki Ar-Ge merkezleri ile tasarım merkezleri, Ar-Ge ve yenilik projeleri, tasarım projeleri, rekabet öncesi işbirliği projeleri ve teknogirişim sermayesine ilişkin destek ve teşviklere yönelik uygulama ve denetim usul ve esaslarını kapsar.

Dayanak,

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin yedinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

GİRİŞ:

5746 Sayılı Kanun Kapsamında Ar-ge yenilik faaliyetlerine ilişkin projeler geliştiren Ar-ge merkezlerinin muhasebe yapısının oluşturulmasında firmalar bu üç önemli departmanın(Muhasebe-İnsan Kaynakları-Ar-ge) koordinesine mutlaka dikkat etmelidir.Bu departmanların birbirinden bağımsız hareket etmesi kesinlikle düşünülemez.İşletmeler bu departmanlara yönetici atamalarını yaparken işletme içi tatışmalardan uzak işletmeye işine gönül vermiş kişilerle Ar-ge Faliyetlerini gerçekleştirmeleri firmaların verimliği açısından çok büyük fayda ve kazanç sağlayacaktır.Arge indirimin hesaplanması işveren prim indirimleri proje masraf kalemleri dağılımları ve diğer birçok konuda sağlam ve koordineli çalışan bir Ar-ge muhasebe departmanı kurmak zorundadır.Firmalar departmanlar arası çekişme ve koordinasyon kopmalarını önlemek zorunda oldukları unutmamalıdırlar.

1-Ar-Merkezi Birimin Görevleri

a- Ar-ge Departmanları araştıma geliştirme süreçlerinini organize edip sonuçlandırmak. İlgili raporları muhasebeye sunmak.

b- Çalışılan arge projelerinin Ar-ge İndirim hesaplanması için proje masraf formları ile muhasebe departmanına bildirmek.

c- İnsan Kaynakları departmanına Ar-ge faaliyetlerinde çalışan personel bilgilerini (araştımacı-destek personeli) çalışan personellerin gün sayınlarını dışarda (araştıma ,eğitim,seminer) geçirilen zamanları bildirmek.

d- Ar-ge personellerinin proje işçilik dağıtımlarını muhasebeye bildirmek.

2-İnsan Kaynakları Deparmanın Görevleri

1. Ar-ge personellerin puantaj kayılarının doğruluğunu tespit etmek.bu doğrultuda tutulan puantaj kayıtlarına göre Ar-ge personellerinin bordrolarını hazırlamak.Gerekli işveren teşvik primlerinden yararlandırmak. (5746 Sayılı kanun işveren primlerinin %50’si maliye bakanlığı bütçesinden karşılanır)
2. Ar-ge personellerin gelir vergisi damga vergisi istisnasından öğrenim durumlarına göre yararlandırmak.(5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin 16.02.2016 tarihli ve 6676 sayılı Kanunla değişmeden önceki halinde, "İndirim, İstisna, Destek ve Teşvik Unsurları" başlığı altında Ar-Ge indirimi, gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği, damga vergisi istisnası ve teknogirişim sermayesi desteği uygulamasına ilişkin hükümler)
3. Ar-ge personellerin çalışılan gün sayılarını kontrol edip Ar-ge personellerin bordrolarını düzenlerler.Prim hizmet beyannamelerini vermek.

3-Muhasebe Departmanın Görevleri

a-Ar-ge departmanın masraflarının muhasebeleştirilmesi ve bu masrafların projelere dağıtılması.

         b-İnsan Kaynakları departmanından gelen bordroları kontrol edip muhtasar beyanname üzerinde damga vergisi ve stopaj indirimlerini uygulayarak beyanname üzerinde düşmek.

c-Ar-ge departmanından gelen işçilik dağılımlarını kontol edip bordrolarla dağıtımların uygun olduğunun kontol edilmesi.Projelerin personel giderlerinin dağıtımlarını kontrol etmek

d-Ar-ge indirimini hesaplayıp geçici vergi veyahut kurumlar vergisi beyannamesinden indirim uygulamak.

5746 Sayılı Kanun Gereği Ar-ge İndirimi

Gvk’nun 89.Maddesi uyarınca Mükellefler,işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100 ‘ü oranında hesaplanacak “AR-GE (Araştırma Geliştirme) indirimi” yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapabileceklerdir.

SONUÇ:

Sonuç olarak Ar-ge merkezi veyahut tasarım merkezi olan işverenler bu yukarıda saygımız departmanlar arası dengeyi ve koordinasyonu mutlaka iyi gözetmelidir.İşverenler veyahut yöneticiler bu departmanlar arası koordinasyonu sağlamazlarsa 5746 sayılı Ar-ge kanunun işveren (Prim,Damga vergisi,Stopaj,Kurumlar vergisi indirimi) vb.indirimlerden faydalanmanız münkün olmayacaktır.İşveren yöneticiler Ar-ge ve Tasarım merkezi bulunan firmalar dikkat etmeniz gereken tek şey departman yönetilerin egolarını kenara koyup sadece firma lehine çalışmaları ve İşverenlerin yöneticilerin bu süreci iyi kontol etmesi işletme içi uyumu sağlaması firmalar için hayati önem taşımaktadır.Departmanlar arası kopukluktan kaynaklı yapılan bir hatadan 1.Derecede işverenlerin sorumlu olduğunu yararlanılan işveren teşviklerinin (kurumlar vergisi indirimi,stopaj,damga vergisi,işveren primlerinin)geri ödenmesi ve  cezai işleme mağruz kalacaklarını  tekrar hatırlatmak isterim.                                       

Kaynak: https://www.gib.gov.tr/5746-sayili-arastirma-gelistirme-ve-tasarim-faaliyetlerinin-desteklenmesi-hakkinda-kanun-genel-2

http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5746.pdf

Doç.Dr.Ali ILDIR  Ar-ge Merkezleri ve vergisel avantajları Kitabı

31.05.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.