Davut Bayrak
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
davud.bayrak@gmail.com

İş Kazası Yok İse Teşvik Var

Değerli okurlar, iş kazası arzu edilmeyen bir durum olmakla birlikte gerekli önlemlerin alınmaması, ihmalkarlık gibi nedenlerle maalesef üzücü iş kazaları yaşanmaktadır.

2015 yılında çıkartılan kanun ile 1 Ocak 2016-31 Aralık 2018 tarihleri arasında, on kişiden fazla işçinin çalıştığı çok tehlikeli sınıftaki işyerinde ölümlü veya sakatlanmayla sonuçlanan iş kazası yaşanmadıysa işveren üç yıl süreyle işsizlik sigortası %1 primi ödemeyecek.

Teşvikten yararlanma şartları

a) İşyerinin 6331 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer alması gerekmektedir.

b) İşverenin Türkiye genelinde çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her ay toplamda ondan fazla çalışanı bulunması gerekmektedir.

c) İşyerinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmemesi şarttır.

d) İşyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, hizmet sunucusu ile yapılmış bir sözleşmesinin olması şarttır.

Teşvikten yararlanmaya esas şartların sağlanması gereken üç yıllık süre;

Teşvikten yararlanmaya esas şartların sağlanması gereken süre, teşvikten yararlanmaya başlanılacak takvim yılından bir önceki yılın son ayından/döneminden başlanılarak geriye doğru üç yıl olarak hesaplanır.

4447 sayılı Kanunun Ek 4 üncü maddesinde takvim yılı esas alındığından anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten 2016/Ocak ayına kadar geçen süreye ilişkin işveren hak talebinde bulunamaz.

Örnek 1: 7/6/2010 tarihinde 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilmiş olan A işyeri, 2016/Ocak ila 2018/Aralık aylarında bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen şartları sağlaması kaydıyla bu teşvikten  2019/Ocak ayından itibaren yararlanabilecektir.

Örnek 2: 12/2/2016 tarihinde 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilmiş olan C işyeri, 2017/Ocak ila 2019/Aralık aylarında bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen şartları sağlaması kaydıyla bu teşvikten 2020/Ocak ayından itibaren yararlanabilecektir.

Örnek 3: 21/6/2013 tarihinde 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilmiş olan D işyerinde 31/12/2015 tarihinde ölümlü bir iş kazası yaşanmıştır. D işyeri, 2016/Ocak ila 2018/Aralık aylarında bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen şartları sağlaması halinde bu teşvikten 2019/Ocak ayından itibaren yararlanabilecektir.

Teşvikten Yararlanma Süresi

Teşvikten yararlanma süresi, işyerinin teşvikten yararlanmaya esas şartları sağladığı üç yıllık süreyi takip eden takvim yılından geçerli olmak üzere üç yıldır.

Örnek 1: Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen şartları 2018/Ocak ila 2020/Aralık ayları arasında sağlayan A işyeri, 2021/Ocak ayı ila 2023/Aralık ayları arasında 4 üncü maddede belirtilen şartları sağlamaya devam etmesi halinde bu süre boyunca teşvikten yararlanabilecektir.

Çalışan sayısının hesaplanması

Çalışan sayısının toplamda ondan fazla olup olmadığının tespitinde aşağıdaki şartlar aranır:

a) Çalışan sayısının hesabında, aynı işveren tarafından Türkiye genelinde çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 5510 sayılı Kanunun 4 (a) kapsamında çalıştırılan toplam sigortalı sayısı esas alınır.

b) Asıl işveren alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde alt işverenin çalışanları asıl işverenin toplam çalışan sayısına veya asıl işverenin çalışanları alt işverenin toplam çalışan sayısına dahil edilmez.

c) Mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi gören öğrenciler, tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular, çalışan sayısının hesabında dikkate alınmaz.

ç) İşyerinde çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen sigortalılar toplam çalışan sayısına dahil edilir.

d) Her bir ayda Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülür.

e) Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar, toplam sigortalı sayısına dahil edilir.

 Örnek 1: Her ay 8 gün süreyle 21 çalışan istihdam eden A işyeri çalışan sayısının hesabı bakımından teşvikten yararlanmaya esas şartların sağlamaktadır.

Örnek 2: Her ay 30 gün süreyle 10 çalışan istihdam eden B işyeri çalışan sayısı bakımından teşvikten yararlanmaya esas şartları sağlamamaktadır.

Herhangi bir nedenle teşvik uygulamasına son verilmiş işverenler dışında teşvikten yararlanmak isteyen işverenler için başvuru şartı bulunmamaktadır.

Teşvikten yararlanılan üç yıllık sürede, teşvikten yararlanma şartlarından herhangi birinin kaybedilmesi durumunda, teşvikten tekrar yararlanılabilmesi için işverenin başvuruda bulunması gerekmektedir. Başvurular teşvikten yararlanılacak takvim yılından önceki yılın son gününe (Aralık ayının son günü) kadar E-Bildirge sisteminden  “Çok Tehlikeli İşyerleri İçin İşsizlik Sigortası Primi Teşvik Yönetimi” ekranından yapılacaktır. Sistem tarafından gerekli kontrolün yapılmasının ardından başvuru onaylanacaktır.

Örnek 1: 2021/Ocak ila 2023/Aralık döneminde 4 üncü maddede belirtilen şartları sağlayan M işyeri 2024/Ocak ayında teşvikten yararlanmaya başlamıştır. M işyerinin çalışan sayısı 2024/Mart ayında 10’a düşmüştür. İşyerinin teşvik uygulamasına 2024/Nisan ayından itibaren son verilecektir. M işyeri 2025/Ocak ila 2027/Aralık ayında 4 üncü maddede belirtilen şartları sağlaması ve işverenin 2027/Aralık ayı sonuna kadar E-Bildirge sisteminden  “Çok Tehlikeli İşyerleri İçin İşsizlik Sigortası Primi Teşvik Yönetimi” ekranından başvuru yapması halinde 2028/Ocak ayında teşvikten tekrar yararlanmaya başlayabilecektir.

Teşvik uygulamasının sona erdiği haller

İşyerinin tehlike sınıfının çok tehlikeli sınıftan tehlikeli veya az tehlikeli sınıfa dönüşmesi halinde tehlike sınıfı değişiklik tarihini takip eden ay başından itibaren kalan teşvik uygulamasına son verilir.

Çalışan sayısının on ve altına düşmesi halinde, çalışan sayısının on ve altına düştüğü ayı takip eden ay başından itibaren kalan teşvik uygulamasına son verilir.

İşyerinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmesi halinde, iş kazasına bağlı ölümün Bakanlıkça veya Kurumca tespit edildiği, sürekli iş göremezlikte ise sürekli iş göremezlik kararının verildiği tarihi takip eden ay başından itibaren kalan teşvik uygulamasına son verilir.

Teşvikten yararlanan işverenlerden, ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazalarını bildirmeyenler veya geç bildirenlerin kapsama giren tüm işyerleri iş kazasının meydana geldiği tarihten itibaren eksik ödedikleri işsizlik sigortası işveren hissesi primleri 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir. Tahsil edilen prim ve gecikme zammı Kurum tarafından işsizlik sigortası fonuna aktarılır. Bu işverenler teşvikten iş kazasının tespit edildiği tarihi takip eden aydan itibaren beş yıl süre ile yasaklanırlar.

Kaynağımız taslaktır. Resmi gazetede yayınlanmamıştır.

KAYNAK;

İşsizlik Sigortası Primi İşveren Payı Teşvikinden Yararlanılmasına Dair Tebliğ Taslağı

21.12.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.