Cumhur Çetin
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Denetçi
cetincumhur@gmail.com

İndirimli Oran KDV İadelerinde Bloke’ye İade

GİRİŞ

 

23.06.2012 tarih ve 28332 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 119 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde, indirimli orana tabi işlemler nedeniyle hesaplanan verginin yüklenilen vergiden büyük olduğu dönemlerde oluşan (-) eksi farkın, iade edilebilir KDV’den düşülmesi gerektiği yönünde önceki tebliğlerde belirtilmeyen yeni bir düzenleme yapıldı.

 

Düzenleme öncesi, indirimli orana tabi iade işlemlerindeki uygulama, eksi farkın iade edilebilir KDV’den düşülmesi ya da sıfır kabul edilerek etkisizleştirilmesi şeklindeydi. Eksi fark, kimi Vergi daireleri tarafından sıfır olarak kabul edilmekte kimi Vergi daireleri tarafından  (Konya Vergi Dairesi Başkanlığı gibi) ise sıfır olarak kabul edilmemekte idi. Söz konusu Vergi dairelerinin görüş ve uygulaması eksi farkın iade edilebilir KDV’den düşülmesi şeklindeydi. Bu uygulamayı yapanlarca eksi fark’a isabet eden tutarlar, mükelleflere iade edilmiyor, bloke tutuluyordu.

 

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından yayımlanan; Bloke tutulan eksi farkların mükellefe iade edilmesi gerektiği yönünde açıklamaların yer aldığı genelge ve genelgeye ilişkin görüşlerimiz yazımızın konusunu oluşturmaktadır. Yazımız;

 

l.119 NO’LU TEBLİĞ ÖNCESİ UYGULAMA VE BLOKE

 

a)      Eksi Farkın Sıfır Olarak Kabul Edilmesi Durumunda Yapılan Uygulama

b)      Eksi Farkın İade Edilebilir KDV’den Düşülmesi Durumunda Yapılan Uygulama

 

ll. GENELGE VE EKSİ FARKLARIN İADESİ

lll. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME

 

bölümlerinden oluşmaktadır.

 

 

l.119 NO’LU TEBLİĞ ÖNCESİ UYGULAMA VE BLOKE

 

Hatırlanacağı üzere; 119 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde, indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iadesine ilişkin önceden yayımlanan tebliğlerin bazıları aynen, bazıları değiştirilerek birleştirilmişti.

 

119 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğin yayımlanması sonucu yürürlükten kaldırılan; 74, 76, 82, 85, 99, 101, 105, 106, 111, 113 ve 114 Seri No'lu KDV Genel Tebliğlerinde, (-) eksi farkın, iade hesaplanmasında "0" sıfır olarak dikkate alınması ya da iade edilebilir KDV’den düşülmesi gerektiği yönünde bir düzenleme bulunmuyordu. Bu nedenle, konuya ilişkin uygulama; Eksi farkın, iade hesaplanmasında "0" sıfır olarak dikkate alınması ya da iade edilebilir KDV’den düşülmesi ve eksi farka isabet eden tutarın bloke edilmesi şeklinde yapılıyordu.

 

a)      Eksi Farkın Sıfır Olarak Kabul Edilmesi Durumunda Yapılan Uygulama

 

Aşağıdaki tablo, 2008 yılı verileri baz alınarak hazırlanmış olup, (-) eksi farkın, "0" sıfır olarak dikkate alınması sonucu oluşan iade tutarını göstermektedir.

 

Tablo incelendiğinde, hesaplanan verginin yüklenilen vergilerden büyük olduğu, Mayıs ve Eylül aylarında eksi farkın oluştuğu ve eksi farkın cari dönem sonu iade tutarı bölümünde 0 sıfır olarak dikkate alındığı, bu nedenle iade tutarında bir azalma olmadığı görülmektedir. Örnek tabloya göre mükellef, 169.400 TL KDV iadesi alabiliyordu.

 

Örnek Hesaplama Tablosu 1

DÖNEM		İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEM		FARK	DEVREDEN KDV	CARİ DÖNEM SONU İADE TUTARI	KÜMÜLATİF İADE
2008 YILI		HESAPLANAN KDV	YÜKLENİLEN	(2-1)
			KDV
		1	2	3	4	5	6
OCAK		34.000,00	44.000,00	10.000,00	314.000,00	10.000,00	10.000,00
ŞUBAT		60.000,00	70.000,00	10.000,00	294.000,00	10.000,00	20.000,00
MART		90.000,00	95.000,00	5.000,00	292.000,00	5.000,00	25.000,00
NİSAN		50.000,00	58.000,00	8.000,00	295.000,00	8.000,00	33.000,00
MAYIS		70.000,00	25.000,00	-45.000,00	310.000,00	0	33.000,00
HAZİRAN		31.000,00	70.000,00	39.000,00	360.000,00	39.000,00	72.000,00
TEMMUZ		60.000,00	80.000,00	20.000,00	390.000,00	20.000,00	92.000,00
AĞUSTOS		70.000,00	75.000,00	5.000,00	446.000,00	5.000,00	97.000,00
EYLÜL		120.000,00	100.000,00	-20.000,00	430.000,00	0	97.000,00
EKİM		154.000,00	200.000,00	46.000,00	635.000,00	46.000,00	143.000,00
KASIM		120.000,00	135.000,00	15.000,00	550.000,00	15.000,00	158.000,00
ARALIK		55.000,00	78.000,00	23.000,00	620.000,00	23.000,00	181.000,00
TOPLAM		914.000,00	1.030.000,00				181.000,00
					2008 YILI İÇİN BELİRLENEN İADE ALT SINIRI		11.600,00
					İADE MİKTARI		169.400,00

  

b)      Eksi Farkın İade Edilebilir KDV’den Düşülmesi Durumunda Yapılan Uygulama

 

Aşağıdaki tablo, (-) eksi farkın, iade edilebilir KDV’den (Kümülatif İade) düşülmesi sonucu oluşan, iade tutarını göstermektedir.

 

Tablo incelendiğinde, hesaplanan verginin yüklenilen vergilerden büyük olduğu, Mayıs ve Eylül aylarında eksi farkın oluştuğu ve eksi farkın cari dönem iade tutarı bölümünde düşüldüğü, bu nedenle iade tutarında (45.000+20.000) 65.000 TL azalma olduğu görülmektedir. Örnek tabloya göre mükellef, 104.400 TL KDV iadesi alabiliyordu.

 

Örnek Hesaplama Tablosu 2

DÖNEM		İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEM		FARK	DEVREDEN KDV	CARİ DÖNEM SONU İADE TUTARI	KÜMÜLATİF İADE
2008 YILI		HESAPLANAN KDV	YÜKLENİLEN KDV	(2-1)
		1	2	3	4	5	6
OCAK		34.000,00	44.000,00	10.000,00	314.000,00	10.000,00	10.000,00
ŞUBAT		60.000,00	70.000,00	10.000,00	294.000,00	10.000,00	20.000,00
MART		90.000,00	95.000,00	5.000,00	292.000,00	5.000,00	25.000,00
NİSAN		50.000,00	58.000,00	8.000,00	295.000,00	8.000,00	33.000,00
MAYIS		70.000,00	25.000,00	-45.000,00	310.000,00	-45.000,00	-12.000,00
HAZİRAN		31.000,00	70.000,00	39.000,00	360.000,00	39.000,00	27.000,00
TEMMUZ		60.000,00	80.000,00	20.000,00	390.000,00	20.000,00	47.000,00
AĞUSTOS		70.000,00	75.000,00	5.000,00	446.000,00	5.000,00	52.000,00
EYLÜL		120.000,00	100.000,00	-20.000,00	430.000,00	-20.000,00	32.000,00
EKİM		154.000,00	200.000,00	46.000,00	635.000,00	46.000,00	78.000,00
KASIM		120.000,00	135.000,00	15.000,00	550.000,00	15.000,00	93.000,00
ARALIK		55.000,00	78.000,00	23.000,00	620.000,00	23.000,00	116.000,00
TOPLAM		914.000,00	1.030.000,00				116.000,00
					2008 YILI İÇİN BELİRLENEN İADE ALT SINIRI		11.600,00
					İADE MİKTARI		104.400,00

 

 

ll. GENELGE VE EKSİ FARKLARIN İADESİ

 

 

Yukarıdaki örnek tablolara göre; Mükellef, eksi farkın sıfır olarak dikkate alınması durumunda 169.400,00 TL KDV iadesi alabiliyordu,  eksi farkın iade edilebilir KDV’den düşülmesi durumunda ise 104.400,00 TL KDV iadesi alabiliyordu. (169.400-104.400) 65.000 TL’lik fark ise iade edilmiyor ilgili vergi dairesinde blokede tutuluyordu. Söz konusu uygulama, KDV iadelerinde duraksamalara neden oluyor, mükellefi de zor durumda bırakıyordu. Blokelerin ne zaman ne şekilde alınabileceğine ilişkin bir düzenlemenin de yapılmamış olması mükellefi daha da umutsuzluğa sevk ediyordu.

 

İşte bu aşamada duraksamayı ortadan kaldıracak ve mükellefin yüzünü güldürecek genelge, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’ndan geldi. Geçtiğimiz günlerde, Dünya gazetesi yazarı YMM Zeki Gündüz’ün köşesinde ilk kez duyurduğu, B.07.1.GİB.4.34.17.01-130 (TAMİM-2012/KDV-2) sayılı genelgede;

 

119 Seri No'lu KDV Genel Tebliğinin yayım tarihi öncesi talep edilmiş olan KDV iadelerine ilişkin, blokede tutulan yüklenilen vergi ile hesaplanan vergi arasındaki negatif farklara tekabül eden tutarların iadelerinin/mahsuplarının gerçekleştirilmesi gerektiği,

 

119 Seri No'lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin yayımından sonraki, KDV İade taleplerinde ise iade tutarının hesaplanmasında, indirimli orana tabi işlemler üzerinden hesaplanan verginin bu işlemler nedeniyle yüklenilen vergiden yüksek olduğu dönemlerdeki tutarlar arasındaki farkın, cari dönem sonu iade edilebilir KDV tutarından düşüleceği,belirtiliyordu.

 

 

lll. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME:

 

Genelgeye İlişkin görüşümüz,

 

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından yayımlanan genelge ile;

 

Gecikmişte olsa, bloke edilen paraların mükellefe iadesine imkan tanınmıştır.

 

119 Seri No’lu KDV Genel Tebliğinde yapılan düzenlemeye ilişkin görüşümüz;

 

Tebliğde, eksi farklarla ilgili yapılan düzenleme, keyfiyetçiliği ortadan kaldırmış olmasına karşın, iade tutarının haksız şekilde azaltılmasına da sebep olmuştur. Bu durum ilerleyen günlerde, İdare ile Mükellefin hukuksal olarak karşı karşıya gelebileceği ihtimalini güçlendirmiştir.

11.09.2012

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.