Cihan Arık
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
cihan.arik@hotmail.com

“Yatırım Harcamalarının Gerçekleştiği Yıla Göre” İmalat Sanayiine Yönelik Yatırım Döneminde Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazançlara İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması

Yazımızın konusu, KVK’nın 32/A maddesi kapsamında imalat sanayiine yönelik düzenlenen yatırım teşvik belgelerine istinaden yatırım döneminde indirimli kurumlar vergisinin 2022 yılı öncesi ve sonrası gerçekleşecek yatırım harcamaları neticesinde hak kazanılan yatırıma katkı tutarı, matrah oluşması halinde ödenecek kurumlar vergisinin nasıl hesaplanacağını siz değerleri okurlarımıza bir örnek ile açıklamaya çalışacağız.

Bilindiği üzere 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın geçici 8. Maddesine göre imalat sanayiine yönelik (US-97Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, vergi indirimi oranı tüm bölgelerde %100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı %100 olarak uygulanması imkanı getirilmiştir. Buna göre; yatırım harcamalarının gerçekleştiği yıllara göre yatırıma katkı oranı, vergi indirim oranı ve yatırım döneminde kullanılabilecek yatırıma katkı oranları değişiklik gösterecek dolayısıyla ödenecek kurumlar vergisi ve yararlanılan yatırıma katkı tutarının doğru hesaplanması yönünden önem arz etmektedir.

Örnek: (2022 ve 2023 Yıllarında Yapılan Harcamalara Göre 2023 Yılında 1 Puan Üretim Faaliyeti Kazancı ile Birlikte İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması)

XYZ SAN. TİC. A.Ş.’nin 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile imalat sanayiine yönelik düzenlenmiş, bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yatırım teşvik belgesi bulunmaktadır.

» Toplam yatırım tutarı 18.000.000 TL belirlenmiş, yatırıma 12/03/2022 tarihinde başlamıştır. 2022 hesap döneminde bu belgeye ilişkin olarak 3.000.000 TL yatırım harcaması yapmış, 600.000 TL yatırıma katkı tutarından faydalanmıştır.

» 2023 hesap döneminde ise 4.000.000 TL yatırım harcaması yapmış, diğer faaliyetlerinden 6.000.000 TL kazanç elde etmiştir. Üretim faaliyetinden elde ettiği kazanç dolayısıyla 1 puan indirimli uygulanacak matrahı ise 4.000.000 TL’dir. Bu dönemde XYZ A.Ş.’nin söz konusu yatırımından herhangi bir kazancı bulunmamaktadır.

● Vergi İndirim Oranı: %80

● Yatırıma Katkı Oranı: %40      

● Yatırıma Katkı Tutarının Yatırım Döneminde Kullanılabilecek Kısmı: %80 (2012/3305 sayılı kararın 15./5. Maddesi)                      

Diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulamasındaki üst sınır:  

1. Sınır:

Yatırım döneminde yararlanabilecek →   6.450.000 TL

yatırıma katkı tutarı

YIL	HARCAMA TUTARI X YATIRIMA KATKI ORANI X YD UYGULANACAK YKO = HAK KAZANILAN YKT
2022	3.000.000	55%	100%	1.650.000
2023	4.000.000	40%	80%	1.280.000
gerçekleşecek	11.000.000	40%	80%	3.520.000
Toplam	18.000.000			6.450.000

2. Sınır:

Gerçekleştirilen yatırım harcaması    →   7.000.000 TL

Diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlar için 1. ve 2. üst sınırlar kıyaslandığında küçük olan tutar yani 6.450.000 TL’yi geçmemek üzere indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir.

XYZ A.Ş’nin imalat sanayiine yönelik (US-97Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgesine göre 1/1/2017 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirdiği yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmiş, vergi indirim oranı %100, yatırım döneminde uygulanacak yatırıma katkı oranı ise %100 olarak uygulanmıştır.  

2022 hesap döneminde gerçekleştirdiği 3.000.000 TL yatırıma istinaden; %100 vergi indirimli hak kazandığı 1.650.000 TL’lik yatırım katkı tutarının, 600.000 TL’sini 2022 yılında kullanıldığından 2023 yılında (1.650-600) 1.050.000 TL kullanabileceği yatırıma katkı tutarı vardır.  

2023 ve sonraki yıllarda gerçekleştireceği yatırımlara istinaden; yatırım döneminde uygulanacak yatırıma katkı oranı %80, vergi indirim oranı %80, yatırıma katkı oranı ise %40’a (belge üzerinde yazılı orana) düşecektir.

2023 hesap dönemi kurumlar vergisi ve yatırıma katkı tutarı hesaplaması aşağıdaki gibi olacaktır. (kurumlar vergisi oranı %25 olarak dikkate alınmıştır) Üretim faaliyetinden elde edilen kazanca da 1 puan indirimli kurumlar vergisi uygulanmıştır. (kvk 32/8 maddesi)

harcama yılı	2023 yılı kazancı	6.000.000,00	oran	ödenecek vergi	genel oran	indirimli oran	ykt	vio
2022	kvk 32/a üretim (32/8)	4.000.000,00	0%	0,00	24%	24%	960.000,00	100%
2022	kvk 32/a genel oran	360.000,00	0%	0,00	25%	25%	90.000,00	100%
2023	kvk 32/a genel	1.640.000,00	5%	82.000,00	25%	20%	328.000,00	80%
	genel orana tabi matrah	0,00	25%		25%	0%
toplam		ödenecek vergi		82.000,00	yararlanılan ykt		1.378.000,00

Tablodan görüleceği üzere 2022 yılı yatırım harcaması sebebiyle hak kazanılıp kullanılmayan 1.050.000 TL yatırıma katkı tutarının; 960.000 TL’sine 1 puan indirimli üretim faaliyetinden elde edilen kazanca, kalan 90.000 TL’sine de genel orana tabi oran üzerinden %100 vergi indirimli uygulanmak suretiyle hesaplanmıştır. Dolayısıyla 2022 yılında yapılan harcama sebebiyle 2022 yılında kullanılmayan yatırıma katkı tutarının tamamına 2023 yılında kullanılmıştır. Geriye kalan 1.640.000 TL (6.000.000-4.000.000-360.000) matraha %80 vergi indirimi uygulanarak 82.000 TL ödenecek kurumlar vergisi, 328.000 TL de yatırıma katkı tutarı hesaplanmıştır. Gerçekleşen yatırım harcamaları neticesinde cari dönem dahil toplamda 1.978.000 TL (600.000+1.378.000) yatırıma katkı tutarından faydalanılmıştır.

Kaynakça

1. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
2. 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
3. 10 Seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
4. 20 Seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
5. 1950 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı

05.09.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.