Cihan Arık
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
cihan.arik@hotmail.com

İşletme Döneminde Yatırımlardan Elde Edilen Kazançlara İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması

Giriş

Bir önceki yazımızda “yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulaması” ile ilgili imalat sanayiine yönelik yapılan son değişiklikleri de kapsayan çalışmamız yayımlandı. Bu yazımızda yatırımın tamamlanıp işletme dönemine geçilmesiyle birlikte yatırımdan elde edilen kazancın tespit edilmesi ve indirimli kurumlar vergisinin nasıl uygulanacağına yönelik ilgili kanun, tebliğ ve çeşitli tarihlerde verilen özelgeleri referans alarak hazırladığımız çalışmamızın meslektaşlarımıza yararlı olmasını dileriz.

1- Kapsam

Yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlardan elde edilen kazançlarla ilgili olarak indirimli kurumlar vergisi uygulamasına, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmeye başlandığı geçici vergi döneminden itibaren başlanılır. Yatırımın işletilmeye başlandığı geçici vergi döneminden itibaren yatırımdan elde edilen kazanca, teşvik belgesinde yer alan ve vergi indirimi içeren yatırım tutarını aşmamak üzere, gerçekleştirilen yatırım harcaması dolayısıyla hak kazanılan yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar indirimli oranda kurumlar vergisi uygulanır. 

Yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade etmektedir. Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.

2- Yatırım Dönemi ▬ İşletme Dönemi

“Yatırım Dönemi” ifadesinden, yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırıma fiilen başlanılan tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin başından tamamlama vizesi yapılması amacıyla Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihini içeren geçici vergilendirme döneminin son gününe kadar olan sürenin anlaşılması gerekmektedir.

Yatırımın fiilen tamamlandığı tarihin, tamamlama vizesinin yapılmasına ilişkin olarak Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihinden önceki geçici vergilendirme dönemine isabet etmesi halinde ise yatırımın fiilen tamamlandığı tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin son gününün yatırım döneminin sona erdiği tarih olarak dikkate alınması gerekmektedir.

Buna göre; yatırım fiilen tamamlanmış ise, yatırımın ilgili geçici vergi döneminin son günü tamamlandığı ve “İşletme Dönemi” ne geçildiği kabul edilmelidir.

3- Yatırım Cinsleri

Teşvik belgeleri kapsamında yapılacak yatırım cinsleri 2012/1 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” de tanımlanmıştır.

Komple Yeni Yatırım: Mal ve hizmet üretimine yönelik olarak ana makine ve teçhizat ile yardımcı tesisleri içeren, gerektiğinde arazi-arsa ve bina-inşaat harcamalarını da ihtiva eden, yatırımın yapılacağı yerde aynı üretim konusunda mevcut tesisi veya mevcut tesisi ile altyapı bütünlüğü bulunmayan yatırımları,

Tevsi Yatırım: Mevcut bir yatırıma üretim hattı veya makine ve teçhizat ilavesiyle kapasitenin artırılmasına yönelik olan ve mevcut tesis ile alt yapı müşterekliği oluşturarak bir bütün teşkil eden yatırımları,

Modernizasyon: Mevcut tesislerin üretim hatlarında teknik ve/veya ekonomik ömrünü tamamlamış makine ve teçhizata uygun parçaların eklenmesini veya mevcut makine ve teçhizatın yenileri ile değiştirilmesini, tesiste eksik kalmış bölümlerin tamamlanmasını, nihai ürünün doğrudan kalitesinin yükseltilmesini veya modelinin değiştirilmesini içeren yatırımları,

Ürün Çeşitlendirme: Mevcut tesisler ile altyapı müşterekliği olan, aynı işletmede mevcut makine ve teçhizata yapılacak ilave yatırımla farklı bir nihai ürün elde edilmesine yönelik yatırımları,

Entegrasyon: Mal ve hizmet üreten tesislerin mevcut üretim hatlarında elde edilen nihai ürüne bütünleyici nitelikte ara malı verecek ve/veya üretilmekte olan nihai ürünü ara malı olarak kullanabilecek şekilde, mevcut tesise ileri ve/veya geriye doğru entegre olan, yatırımın konusu ve projenin özelliği dikkate alınarak kaideten aynı il sınırları içinde veya aynı yerde ve aynı tesis bünyesinde olan yatırımları, ifade eder.

4- Yatırım Cinsleri Yönünden Kazancın Tespit Edilmesi

İndirimli Kurumlar Vergisi uygulamasına yönelik genel açıklayıcı hükümler bulunan      10 Seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde, tevsi yatırım ve komple yeni yatırım cinslerinden söz edilmiştir. Modernizasyon, ürün çeşitlendirme, entegrasyon cinsi yatırımların kazanç tespitinden bahsedilmese de bu yatırım türlerinin tevsi yatırımlar ile benzer özellikler taşıdığına yönelik idarece verilen özelgeler bulunmaktadır. “Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesine bağlanan modernizasyon yatırımlarının da tevsi yatırımlara benzer özellikler taşıdığı görülmektedir.” (1) (2)

4.1.Tevsi Yatırım: Kurumlar Vergisi Kanunu 32/A maddesinin 4 numaralı fıkrasına tevsi yatırımlarda indirimli kurumlar vergisi uygulamasına ilişkin düzenleme yer almaktadır.

4.1.a) Tevsi yatırımlarda, elde edilen kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilebilmesi halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır.

Kazancın ayrı hesaplarda izlenmesi: (3) “Söz konusu tevsi yatırımdan elde edilen brüt satış kârının tespit edilebilmesi halinde, müşterek genel giderler ile diğer faaliyetlerinizden doğan gelir ve giderlerinizden tevsi yatırım ile ilgili olanların da bu kazancın tespitinde dikkate alınması gerekmektedir. Müşterek genel giderler ile diğer faaliyet gelir ve giderlerinizden ne kadarının tevsi yatırım ile ilgili olduğunun bilinmemesi durumunda ise müşterek giderler ile diğer faaliyet gider ve zararlarının eski yatırımlarınız ve yeni tevsi yatırımınız dolayısıyla oluşan maliyetlerin toplam maliyetiniz içindeki payı, faaliyet dışındaki gelirlerinizin de eski ve yeni yatırımlarınızdan elde edilen hasılatların toplam hasılatınız içindeki payı esas alınarak dağıtılması mümkün bulunmaktadır.

Öte yandan, tevsi yatırımdan elde edilen ve şirketinizce tespit edilebilen kazanca ilişkin işlemlerin dönem içinde gerçekleştikçe ayrı hesaplara alınmak suretiyle takip edilmesi esas olmakla birlikte, müşterek genel giderler ile diğer faaliyet gelir ve giderlerinizden ne kadarının tevsi yatırım ile ilgili olduğunun bilinmemesi durumunda, yukarıda belirtildiği şekilde yapılacak hesaplamaların her bir geçici vergilendirme dönemi sonu itibariyle kayıtlarda gösterilmesi mümkündür.”

Yatırıma isabet eden müşterek giderler tutarı:

Yatırımdan elde edilen ürünlerin satış maliyeti

--------------------------------------------------------------- x Müşterek giderler
Toplam satış maliyeti

 

Yatırıma isabet eden müşterek gelirler tutarı:

Yatırımdan elde edilen hasılat

--------------------------------------------- x Müşterek gelirler
Toplam hasılat

4.1.b) Kazancın ayrı bir şekilde tespit edilememesi halinde ise indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında işletme aktifinde yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden değerlenmiş tutarları ile dikkate alınır. İndirimli oran uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi döneminde başlanır.

                                                                    Gerçekleşen tevsi yatırım tutarı
Tevsi yatırıma isabet eden kazanç tutarı = ---------------------------------------------------x Ticari bilanço kârı
                                                                   Dönem sonu toplam sabit kıymet tutarı

 “Dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet” ifadesinden Vergi Usul Kanununun 313 üncü maddesi uyarınca amortisman mevzuunu oluşturan iktisadi kıymetlerin anlaşılması, dolayısıyla boş arazi-arsa ve amortismana tabi olmayan diğer kıymetlerle ilgili tutarların bu hesaplamada dikkate alınmaması; sabit kıymet tutarının hesabında ise bu kıymetlerin birikmiş amortismanları düşülmeden önceki brüt tutarlarının dikkate alınması gerekmektedir.

Ayrıca mevcut sabit kıymet tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazancın tespit edileceği geçici vergilendirme dönemleri için, ilgili geçici vergilendirme döneminin son günü; hesap dönemleri için ise ilgili hesap döneminin son günü itibarıyla tespit edilecek ve indirimli oran uygulanacak kazancın hesaplanmasında dikkate alınacaktır.

4.2.Komple Yeni Yatırım: Mezkûr kanun ve tebliğde komple yeni yatırım cinsinden kaynaklı kazancın tespiti ile ilgili bir hüküm olmamakla birlikte yatırımdan elde edilen kazancın ayrı şekilde tespit edilmesi esastır. İdarenin vermiş olduğu çeşitli özelgelerde bu yöndedir;

“(4) İndirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazançların, teşvik belgesi kapsamındaki yatırıma ilişkin gelir ve giderler ayrı hesaplarda takip edilmek suretiyle tespit edilmesi gerekmektedir.  

Bu hüküm ve açıklamalara göre, … tarihinde tamamlama vizesi yapılan yatırım teşvik belgenizde "komple yeni yatırım" olarak dikkate alınan otelinizin işletilmesinden elde ettiğiniz kazancın, bu otele ilişkin gelirler ve katlandığınız giderlerin ayrı alt hesaplarda takip edilmek suretiyle ayrıştırılarak tespit edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda, işin mahiyetine en uygun dağıtım anahtarı kullanılarak hesaplanan ortak gider paylarının kazancın tespitinde dikkate alınması mümkün olup bu şekilde tespit edilen kazancınıza yatırım teşvik belgenizde belirlenen oranlar dikkate alınarak indirimli kurumlar vergisi uygulanacaktır.”

“(5) Özelge talep formunuz ekinde yer alan ve 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş olan yatırım teşvik belgesinin incelenmesinden, yapmış olduğunuz yatırımın “komple yeni yatırım” olduğu ve yatırımın konusunu da maden, taşocağı ve inşaat makineleri imalatı faaliyetlerinin oluşturduğu anlaşılmıştır. Buna göre, eski fabrikada ve teşvik belgesine konu komple yeni yatırım kapsamındaki yeni fabrikalarda iç içe geçmiş şekilde üretilerek satışı yapılan ürünlerin satışından elde edilen kazancın, sadece yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirdiğiniz komple yeni yatırımınızdan kaynaklanan kısmı indirimli kurumlar vergisine tabi tutulacaktır.

 Üretimin bir kısmının eski fabrikanızda bir kısmının da yeni fabrikalarınızda gerçekleştirildiği dikkate alındığında, işin mahiyetine uygun bir dağıtım anahtarı kullanılarak üretilen bu ürünlerin satışından elde edilen kazancın yatırım teşvik belgesi kapsamındaki komple yeni yatırımlarınıza isabet eden kısmının ayrıştırılması ve bu suretle tespit edilen yatırımdan elde edilen kazanca indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkündür.”

5- Özellik Arz Eden Hususlar

►Yatırımın kısmen faaliyete geçmesi: “(6) 2012/3305 sayılı BKK'ya göre düzenlenmiş olan yatırım teşvik belgeniz kapsamındaki yatırımınızın kısmen faaliyete geçmiş olması halinde gerek işletilen kısımdan elde edilen kazanca gerekse anılan BKK'nın 15 inci maddesinin beşinci fıkrası dikkate alınarak diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanması gerekmektedir.”

“(7) Diğer taraftan, yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanması suretiyle bu dönemde faydalanılabilecek yatırıma katkı tutarına ulaşılması durumunda yatırım döneminde indirimli vergi uygulamasına son verilmelidir. Yatırımın kısmen veya tamamen işletilmeye başlanmasıyla birlikte, yatırım döneminde faydalanılan tutardan sonra kalan yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar tevsi yatırımdan elde ettiğiniz kazanca indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkündür. İndirimli kurumlar vergisinin, tevsi yatırımlardan elde edilen kazancın ayrı hesaplarda izlenerek tespit edilebilmesi halinde, bu kazanca; kazancın ayrı şekilde tespit edilmesinin mümkün olmaması halinde ise, yapılan yatırım tutarının dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına oranlanmasıyla bulunan kazanca uygulanacağı tabiidir.”

►Teşvik belgesi kapsamında fiilen yapılan yatırım harcaması tutarının, yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım harcaması tutarını aşması: “(8) Teşvik belgesi kapsamında fiilen yapılan yatırım harcaması tutarının, yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım harcaması tutarını aşması durumunda indirimli kurumlar vergisi matrahının tayininde, yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım harcaması tutarı dikkate alınacaktır.”

►Teşvik belgesi kapsamında finansal kiralama yoluyla edinilen kıymetlerin indirimli kurumlar vergisi uygulamasında dikkate alınacak yatırıma katkı tutarın belirlenmesinde hangi tutarın dikkate alınacağı: “(9) Bu hüküm ve açıklamalar ile Ekonomi Bakanlığının …tarih ve …sayılı yazısında belirtilen, “Yatırım teşvik belgesi kapsamında finansal kiralama yoluyla temin edilen makine ve teçhizatın halen kiralama süreleri devam etse dahi tamamlama vizesinde, firmanız muhasebe kayıtlarında "260-Haklar Hesabında" belirtilen mal bedeli tutarı dikkate alınarak işlem yapılmaktadır.” görüşü çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisi uygulamasında dikkate alınacak yatırıma katkı tutarının belirlenmesinde, yatırım teşvik belgesi kapsamında finansal kiralama yoluyla edindiğiniz iktisadi kıymetler için Vergi Usul Kanununun mükerrer    290 ıncı maddesi hükümleri çerçevesinde “260. Haklar Hesabı”nda yer alan tutarın dikkate alınması gerekmektedir.”

►Finansman giderleri ile kur farklarının yatırıma katkı tutarının tespitinde dikkate alınıp alınamayacağı: “(10) Yatırımların finansmanında kullanılan kredilere ilişkin faiz giderleri ile yurt dışından döviz kredisi ile sabit kıymet ithal edilmesi nedeniyle ortaya çıkan kur farklarının, aktifleştirme tarihine kadar olan kısmının maliyete intikal ettirilmesi; aktifleştirildikten sonraki döneme ilişkin olanların ise seçimlik hak olarak doğrudan gider yazılması veya maliyete intikal ettirilmek suretiyle amortismana tabi tutulması mümkün bulunmakta olup 163 ve 334 seri no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde yapılan açıklamaların dikkate alınması gerekmektedir. Öte yandan faiz giderleri ve kur farkları, indirimli kurumlar vergisine esas olan yatırıma katkı tutarını değiştirmeyecek, Ekonomi Bakanlığının teşvik belgesine göre belirlenen indirimli kurumlar vergisine esas yatırıma katkı tutarı finansman giderleri dolayısıyla artmayacak veya azalmayacaktır.”

6- Kanunda Belirtilen Şartlara Uyulmaması Halinde Yapılacak İşlemler

Hesap dönemi itibarıyla 32/A maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen şartların sağlanamadığının tespit edilmesi halinde, söz konusu vergilendirme döneminde indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.

Dolayısıyla, anılan maddenin ikinci fıkrasında verilen yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen hususlara uyulmaması halinde indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecektir. Ancak, mezkûr ikinci fıkrada belirtilen şartların sağlanamaması dışında, haksız bir nedenle indirimli kurumlar vergisi uygulamasından yararlanılması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergilere ilişkin olarak vergi ziyaının gerçekleşeceği tabiidir.

Uygulamalı Örnek (Yatırımın Kısmen Faaliyete Geçmesi)

XYZ SAN. TİC. A.Ş.’nin 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile imalat sanayiine yönelik düzenlenmiş, bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında komple yeni yatırım cinsinde yatırım teşvik belgesi bulunmaktadır.

» Yatırım teşvik belgesinde toplam yatırım tutarı 17.000.000 TL olup bunun 2.000.000 TL’si arazi ve arsa olarak belirlenmiş ve yatırımına 2020 hesap döneminde başlamıştır.

» 2021 hesap döneminde kısmen işletilmeye başlanan bu yatırımın 12.000.000 TL’lik kısmı gerçekleştirilmiş (arazi-arsa hariç) ve 2021 hesap döneminde bu yatırımından 300.000 TL (kazanç ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilmiştir), diğer faaliyetlerinden de 4.000.000 TL kazanç elde etmiştir.

● Katkı Sağlanabilecek Toplam Yatırım: (17.000.000 – 2.000.000) = 15.000.000 TL 

● Önceki Dönemlerde Yararlanılan Yatırıma Katkı Tutarı: 3.080.000 TL

(2020 Hesap Döneminde Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazanç Dolayısıyla)

● Vergi İndirim Oranı: %100 (Herhangi bir değişiklik olmadığı takdirde, 2021 ve sonraki yıllar kurum kazançlarına yeniden yüzde 20 kurumlar vergisi uygulanacaktır.) (İmalat sanayiine yönelik; (US-97 Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, vergi indirimi oranı tüm bölgelerde %100 oranında uygulanır. 1950 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı) 

● Yatırıma Katkı Oranı: %40+%15 (İmalat sanayiine yönelik; (US-97 Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2020 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için; her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilir. 1950 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı)                    

Yatırım Döneminde;

● Yatırıma Katkı Tutarının Kullanılabilecek Kısmı: %80     

● Gerçekleştirilecek Yatırım Harcamaları için Kullanılabilecek Kısmı: %100 (İmalat sanayiine yönelik; (US-97 Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2020 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için; yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak oranı %100 olmak üzere uygulanır. 1950 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı) 

Çözüm:

Bu durumda,

2021 hesap döneminde    = Gerçekleştirilen Yatırım Harcaması x Yatırıma katkı oranı

gerçekleştirilen yatırım     = 12.000.000 TL x (%40+%15)

dolayısıyla hak kazanılan = 6.600.000 TL

yatırıma katkı tutarı

-Yatırımdan elde edilen kazanç…………………………….:300.000 TL

-İndirimli KV olmasaydı ödenecek KV……………………..:  60.000 TL

Toplam yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde yararlanılabilecek 6.600.000 TL’lik kısmından kalan (6.600.000-3.080.000) 3.520.000 TL’lik kullanılabilir tutar için; henüz tamamlanmamış, kısmen işletilmeye başlanılmış bu yatırımından 2021 hesap döneminde elde ettiği 300.000 TL kazancı üzerinden hesaplanan 60.000 TL yatırıma katkı tutarından faydalanabilecektir.

Öte yandan, XYZ A.Ş.’nin teşvik belgesi kapsamındaki yatırımı henüz tamamlanmadığından yatırım döneminde diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına da indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün bulunmaktadır. Bu kapsamda yararlanılacak yatırıma katkı tutarıyla ilgili hesaplama ise aşağıdaki şekilde olacaktır.                                                               

Diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulamasındaki üst sınır:  

1. Sınır:

Yatırım döneminde yararlanabilecek =======>    6.600.000 TL

yatırıma katkı tutarı

 [(yatırım harcaması tutarı x yatırıma katkı oranı) x belirlenen oran]

 [(12.000.000 TL x (%40+%15) x %100)] = 6.600.000 TL

 [3.000.000 TL x %40 x %80] = 960.000 TL *Toplam yatırım tutarının büyük bir kısmı gerçekleştirildiğinden yararlanabilecek yatırıma katkı tutarının belirlenmesinde 1. sınırda kalınmıştır. Örnekte diğer faaliyetlerden elde edilen kazancın daha fazla olması durumunda, hak kazanılmayan tutar üzerinden yararlanabilecek yatırıma katkı tutarının önüne geçmek adına hesaplanan bu tutar dikkate alınmamıştır. Katkı sağlanabilecek toplam yatırım tutarından kalan (harcama yapılmayan) kısım kadar ilave yatırım harcaması yapılması şartıyla dikkate alınabilecektir.

2. Sınır:

Gerçekleştirilen yatırım harcaması    =======>  12.000.000 TL

Yatırım döneminde yararlanılabilecek 6.600.000 TL’lik yatırıma katkı tutarından kalan (6.600.000-3.080.000-60.000) 3.460.000 TL’lik kullanılabilir tutar için; 2021 hesap döneminde yatırımın henüz tamamlanmaması-işletme dönemine geçilmemesinden dolayı diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına da indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün bulunmaktadır. Tahsilinden vazgeçilen kurumlar vergisi tutarı (4.000.000 TL x %20) 800.000 TL’dir.

Kurumlar vergisi matrahı (4.000.000+300.000)	4.300.000 TL
İndirimli KV olmasaydı ödenecek KV (4.300.000 TL x %20)	860.000 TL
Yararlanılabilecek azami yatırıma katkı tutarı (6.600.000 – 3.080.000)	3.520.000 TL
İndirimli KV matrahı (4.000.000+300.000)	4.300.000 TL
İndirimli orana tabi matrah üzerinden hesaplanan KV                                           (vergi indirim oranı %100 olması nedeniyle)	0 TL
Genel orana tabi matrah	0 TL
Cari dönemde yararlanılan toplam yatırıma katkı tutarı (800.000 + 60.000)	860.000 TL

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Buna göre, 2021 hesap döneminde hak kazanılan yatırıma katkı tutarının (6.600.000-3.080.000=3.520.000TL) bu yatırımın kısmen işletilmesinden elde edilen kazanca ve diğer faaliyetlerden elde edilen kazanca indirimli kurumlar vergisi uygulanması nedeniyle tahsilinden vazgeçilen 860.000 TL’lik yatırıma katkı tutarından faydalanmıştır. Dolayısıyla kalan (6.600.000-3.080.00-60.000-800.000) 2.660.000 TL’lik yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar, gerçekleştirilen yatırım harcaması üzerinden hak kazanılan yatırıma katkı tutarını aşmamak üzere; yatırım dönemi (tamamlama vizesi yapılması amacıyla Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihini içeren geçici vergilendirme döneminin son gününe kadar olan süre; yatırımın fiilen tamamlandığı tarihin, tamamlama vizesinin yapılmasına ilişkin olarak Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihinden önceki geçici vergilendirme dönemine isabet etmesi halinde ise yatırımın fiilen tamamlandığı tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin son gününün yatırım döneminin sona erdiği tarih) bitene kadar diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlarla birlikte, yatırım teşvik belgesi kapsamındaki bu yatırımdan elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir.

HESAPLAMA TABLOSU
Toplam Yatırım Tutarı (İndirimli KV Kapsamında Olmayan Harcamalar Hariç)	15.000.000 TL
Yatırıma Katkı Oranı (%40+%15)	55
Vergi İndirim Oranı	100
Toplam Yatırıma Katkı Tutarı	8.250.000 TL
Fiilen Gerçekleştirilen Yatırım Harcaması (Yatırımın Başlangıcından İtibaren)	12.000.000 TL
Fiili Yatırım Harcaması Nedeniyle Hak Kazanılan Yatırıma Katkı Tutarı	6.600.000 TL
Önceki Dönemlerde Yararlanılan Yatırıma Katkı Tutarı                                       (Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazanç Dolayısıyla)	3.080.000 TL
Cari Dönemde Yararlanılan Yatırıma Katkı Tutarı (Yatırımdan Elde Edilen Kazanç Dolayısıyla)	60.000 TL
Cari Dönemde Yararlanılan Yatırıma Katkı Tutarı (Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Gelirler Dolayısıyla)	800.000 TL
Cari Dönemde Yararlanılan Toplam Yatırıma Katkı Tutarı	860.000 TL
Cari Dönem Dahil Olmak Üzere Yararlanılan Toplam Yatırıma Katkı Tutarı	3.940.000 TL
Sonraki Döneme Devreden Yatırıma Katkı Tutarı	2.660.000 TL

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Öte yandan, XYZ A.Ş.’nin yatırım döneminden sonra (işletme döneminde) diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar genel oranda kurumlar vergisine tabi tutulacak olup bu dönemden itibaren, toplam yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılmayan kısmına ulaşılıncaya kadar, sadece yatırım teşvik belgesi kapsamındaki bu yatırımdan elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir.

Kaynakça

• 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
• Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ
• 10 Seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
• 1950 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı
• Özelgeler

 

                 1 Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı 14.05.2013 tarih ve 38418978-125[32/A-12/1]-446 sayılı özelgesi

                 2 İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı 24.02.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 32/A-738 sayılı özelgesi

                 3 Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı 28.11.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.16.16.01-125[ÖZG-12/26]-419 sayılı özelgesi

                 4 Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı 10.06.2016 tarih ve 17192610-125[ÖZG-2015-55]-147 sayılı özelgesi

                 5 Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı 29.12.2017 tarih ve 38418978-125[32A-15/4]-531740 sayılı özelgesi

                 6 Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı 03.04.2014 tarih ve 17192610-125[ÖZG-13/7]-91 sayılı özelgesi

                 7 Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığı 10.05.2016 tarih ve 50426076-125[32/A-2015/20-260]-87 sayılı özelgesi

                 8 İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı 17.02.2015 tarih ve 62030549-125[32A-2013/331]-269 sayılı özelgesi

                 9 Kırşehir Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü 10.05.2016 tarih ve 66491453-007-3 sayılı özelgesi

                10 İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı 17.07.2014 tarih ve 84098128-125[32A-201322]-436 sayılı özelgesi

28.01.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.