Bilindiği üzere ilk kez 2012 yılında 6322 sayılı Kanun’la Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. Maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde yapılan düzenlemeyle, Türkiye’de yerleşmiş olmayanlara Türkiye’den verilen ve yurt dışında yararlanılan bazı yüksek katma değer oluşturma potansiyeli bulunan hizmetler nedeniyle elde edilen kazancın % 50’si gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
2023 yılında 7491 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle, kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin beyannamenin verilmesi gereken tarihe kadar tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi şartı ile söz konusu yüksek katma değer oluşturan hizmetlerden elde edilen kazançlara uygulanan istisna oranı % 50’den % 80’e çıkartılmıştır.
02.08.2024 tarihli ve 32620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7524 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 36 ncı maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 32/C bendiyle yurt içi asgari kurumlar vergisi 25 yıl aradan sonra mevzuatımıza yeniden girmiştir.
Yurtiçi asgari kurumlar vergisini kısaca, işletmelerin genel kurallar çerçevesinde bazı vergi muafiyet ve istisnalarını kullanarak hiç ödemediği veya az vergi ödediği karları üzerinden, indirim ve kanunda belirtilen istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının en azından %10’u kadar vergi ödemesini sağlayacak düzenleme olarak tanımlayabiliriz.
Söz konusu kanunda yurt içi asgari kurumlar vergisi hesaplanırken, kurum kazancından bazı istisna ve indirimlerin indirim konusu yapılmasına izin verilirken bir çoğunun indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.
Bizi ilgilendiren ve yazımızın konusunu oluşturan istisna; Türkiye’de yerleşmiş olmayanlara Türkiye’den verilen ve yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi ve veri saklama, ürün testi, sertifikasyon, veri işleme ve veri analizi hizmetlerinden elde edilen kazançlara uygulanan gelir ve kurumlar vergisi istisnasıdır.
Yukarıda da belirtildiği üzere ilk kez 2012 yılında bazı yüksek katma değer oluşturma potansiyeli bulunan hizmetler nedeniyle elde edilen hizmetlerden elde edilen kazançlara % 50 olarak uygulanan ve daha sonra 2023 yılından itibaren %80’ e çıkartılan istisna, yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması ile yeniden %50’ye düşürülmüş görünmektedir. Bunu bir örnek ile açıklamaya çalışalım;
Yurtdışına yazılım hizmeti veren ve 2025 yılı gelirlerinin tamamı bu kapsamda olan A Yazılım Limited Şirketi, 2025 yılında 1.000.000 TL kazanç elde etmiştir. Yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması olmadığı durumda vergileme aşağıdaki gibi olacaktır;
Ticari Kazanç |
1.000.000,00 |
KV 10/1-ğ İstisna (%80) |
800.000,00 |
KV Matrahı |
200.000,00 |
KV (%20)[1] |
40.000,00 |
Net Kar |
960.000,00 |
Hesaplamayı yurt içi asgari kurumlar vergisine göre tekrar yapacak olursak vergilendirme aşağıdaki gibi olacaktır;
Ticari Kazanç |
1.000.000,00 |
KV 10/1-ğ İstisna (%80) |
800.000,00 |
KV Matrahı |
200.000,00 |
KV (%20) [2] |
40.000,00 |
Yurt içi Asgari Kurumlar Vergisi [3] |
100.000,00 |
Net Kar |
900.000,00 |
Yukarıdaki tabloda da görüleceği üzere, A Yazılım Limited Şirketi’nin hesaplanan kurumlar vergisi tutarı yurtiçi asgari kurumlar vergisi oranının %10 olması sebebiyle 100.000 TL olacaktır.
Şimdi %50’ den %80’e çıkartılan hizmet ihracından elde edilen kazançlardaki istisnanın neden yurt içi kurumlar vergisi uygulaması ile yeniden %50’ye düşürüldüğünü, aynı örnek üzerinden 2023 yılından önceki oran ile tekrar hesaplayarak açıklamaya çalışalım;
Ticari Kazanç |
1.000.000,00 |
KV 10/1-ğ İstisna (%50)[4] |
500.000,00 |
KV Matrahı |
500.000,00 |
KV (%20) |
100.000,00 |
Net Kar |
900.000,00 |
Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere; yurtdışına verilen nitelikli hizmetleri teşvik mahiyetinde daha önce verilen istisnanın, asgari kurumlar vergisi düzenlemesiyle geri alındığı görülmektedir.
Başka bir anlatımla asgari kurumlar vergisi düzenlemesi olmasa yurtdışına verilen nitelikli hizmetlerden elde edilecek kazanç için 40.000,00 TL kurumlar vergisi ödenmesi gerekirken son düzenleme ile 100.000,00 TL vergi ödenmek durumunda kalınarak vergi maliyeti %60 artmış olacaktır.
Son yıllarda Hazine ve Maliye Bakanlığı ile mükellefleri karşı karşıya getiren, biz mali müşavirleri de arada bırakan birçok uygulamadan bahsedebiliriz. Bunun en büyük örneklerinden birisi enflasyon muhasebesinde yaşanılan süreçtir. Enflasyon muhasebesinin neden geldiğini, niçin ve nasıl ertelediğini meslek camiası olarak anlamakta zorlanıyoruz.
Kurumlar vergisi oranı sorulduğunda düşünmeden söyleyebilecek meslek mensubunun bile az olduğunu düşünüyoruz desek abartmış olmayız.
Asgari kurumlar vergisi uygulamasının da; bugün yeterince konuşulmasa da, 2025 ve takip eden yıllarda biz meslektaşlar ile vergi mükelleflerini karşı karşıya bırakacağını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Zira bazı yüksek katma değer oluşturma potansiyeli bulunan hizmetler nedeniyle elde edilen kazanca % 50 olarak uygulanan ve daha sonra 2023 yılından itibaren %80’ e çıkartılan istisna yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması ile yeniden %50’ye neden düşürülmüş olabilir ki?
[1] 5520 sayılı KVK 32 inci maddesi uyarınca ihracat gelirlerine uygulanan 5 puan indirim uygulanmaktadır.
[2] 5520 sayılı KVK 32 inci maddesi uyarınca ihracat gelirlerine uygulanan 5 puan indirim uygulanmaktadır.
[3] Yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulamasına göre kurumlar vergisi; indirim ve kanunda belirtilen istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’ undan az olmaz.
[4] 2012 yılında 6322 sayılı yasa ile 2023 yılında yürürlüğe giren 7491 sayılı kanuna kadar söz konusu hizmetler nedeniyle elde edilen kazancın %50’ si gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
22.10.2024
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.