Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
akcakoca@superonline.com

Bu İş Çok Ciddi, Şakası Yok

Bugün, 11.Nisan.2025 Sabah sabah, Resmi Gazetenin bugünkü 32867 sayılı nüshasında yepyeni bir tebliğle karşılaştım. Bankacılık düzenleme ve denetleme kurumundan BANKALARIN YEŞİL VARLIK ORANI HESAPLAMASI HAKKINDA TEBLİĞ YAYIMLANDI.

Muhasebe ve denetim camiası yani bizler, yani SMMM-YMM ve BD ‘ ler her gün muhasebeden çok, sürdürülebilirlik, yeşil varlıklar vs. gibi olaylarla karşı karşıya. Şimdi de Bankacılar Yeşil varlık oranı hesaplaması ile karşı karşıya.

Aşağıda önemli bulduğumuz kısımlarını verdiğimiz bu tebliğin gereklerinin yerine getirilmesi için direkt ve dolaylı meslektaşlarımızı uyarmak istedim.

Bu Tebliğin amacı, bankaların çevresel olarak sürdürülebilir ekonomik faaliyetlerin finansmanına katkısının ölçümü için oluşturulan yeşil varlık oranı ve diğer anahtar performans göstergelerinin hesaplanmasına ve raporlanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir. Tebliğin 3. Üncü maddesi tebliğde geçen bazı tanımları açıklamaktadır.

Alım satım hesapları, anahtar performans göstergeleri, asgari güvenlik standartları, bağımsız doğrulayıcı taraf, brüt tutar, çevresel olarak sürdürülebilir ekonomik faaliyetler, döngüsel ekonomi, finansal varlık, kredi, kurul, kurum, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, taksonomi, teknik tarama kriterleri ve yenilenebilir enerji tanımları yapılmıştır.

Tebliğin 4. Üncü maddesinde yeşil varlık oranı hesaplaması aşağıdaki gibi tarif edilmektedir.

- (1) Bankaların çevresel sürdürülebilirliğe katkısı için birincil anahtar performans göstergesi yeşil varlık oranıdır. Yeşil varlık oranı, bankaların konsolide olmayan bilançolarında yer alan uyumlu varlıkların, yeşil varlık oranı kapsamındaki toplam varlıklara bölünmesi ile hesaplanır.

(2) Yeşil varlık oranı kapsamındaki toplam varlıklar; bilanço içi toplam finansal varlıklardan, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden, merkez bankalarından ve uluslar üstü kuruluşlardan alacaklar ile alım satım hesaplarında izlenen varlıklar, çıktıktan sonra kalan bilanço içi varlıkların itfa edilmiş maliyet ile ölçülen brüt tutarlarının toplanması ile hesaplanır.

(3) Uygun varlıklar; yeşil varlık oranı kapsamındaki toplam varlıklar içerisinde, kriterleri sağlayıp sağlamadığı dikkate alınmaksızın, teknik tarama kriterleri kapsamında yer alan tüm ekonomik faaliyetlere ilişkin bilanço içi finansal varlıkların itfa edilmiş maliyet ile ölçülen brüt tutarlarının toplanması ile hesaplanır.

(4) Uyumlu varlıklar; uygun varlıklar içerisinde,

a) Çevresel hedeflerden bir ya da daha fazlasına önemli ölçüde katkıda bulunma,

b) Diğer çevresel hedeflere önemli zarar vermeme,

c) Asgari sosyal güvenlik standartlarını sağlama,

koşullarını aynı anda yerine getiren ekonomik faaliyetlere ilişkin bilanço içi finansal varlıkların itfa edilmiş maliyet ile ölçülen brüt tutarlarının toplanması ile hesaplanır. Kurul, uyumlu varlıkların hesaplanmasında esas alınacak finansal varlıklar için alt sınır tutarları belirlemeye yetkilidir.

Yeşil varlık hesaplaması için çevresel hedefler Madde 5 de, Teknik tarama kriterleri madde 6 da, çevreye önemli zarar vermeme madde 7 de, asgari güvenlik standartları madde 8 de, kullanım yeri tesbit edilemeyen krediler madde 9 da anlatılmaktadır.

Raporlama konusu tebliğin 10. Uncu maddesinde aşağıdaki gibi açıklanmıştır.

 (1) Bankalar yeşil varlık oranının pay ve paydasını oluşturan varlıklara ilişkin belgelendirme, sınıflandırma, izleme ve kontrol süreçleri ile bunlara ilişkin politikalarını tesis etmek, veri tabanlarında gerekli düzenlemeleri yapmak ve raporlama sistemini oluşturmakla yükümlüdür.

(2) Bankalar yeşil varlık oranı raporlamalarını, Kurulca belirlenecek sürelerde Kuruma göndermekle yükümlüdür.

(3) Kurul, yeşil varlık oranı raporlama zorunluluğunu banka türü ve büyüklüğü bazında belirlemeye ve farklılaştırmaya yetkilidir.

Dikkate alınacak çevresel hedefler 11. Maddede, ikincil anahtar performans göstergeleri 12. İnci maddede açıklanmaktadır.

 Alt sınırlar  ve hedefler ise 13. Üncü maddede aşağıdaki şekilde yayımlanmıştır.

1) Kurul, yeşil varlık oranı ve diğer anahtar performans göstergeleri için alt sınırlar ve hedefler belirlemeye, bu sınırları ve hedefleri banka bazında farklılaştırmaya, belirlenen sınırlara ve hedeflere uyum sağlamayan bankalara yönelik, ilave sermaye yükümlülüğü dâhil olmak üzere, gerekli tedbirleri almaya yetkilidir.

Raporlama başlangıç tarihi, 1 no.lu geçici maddede 30.06.2025 olarak belirtilmiş olup bu tebliğ yayımı tarihinde yanı 11.Nisan.2025 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Meslektaşlarla birlikte özellikle bankacıların bu tebliği dikkatle inceleyip gereğini yapmaları bence çok önemlidir.

15.04.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.