Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
akcakoca@superonline.com

YMM’lerin Vergi Dairesinden Bilgi İstemesi

Bugün değerli arkadaşım YMM. Zafer ÜRKMEZ üstadın İstanbul 2. İdare Mahkemesi’nden aldığı 2021/49 esas ve 2021/2109 karar sayılı kararını esas alarak bir yazı yazıyorum. Bu yazı gerek YMM’ler ve gerekse müşterileri ve vergi daireleri açısından çok ama çok önemlidir. 
Aslında YMM’ler YMM tebliğleri gereği vergi dairelerinden bilgi isteyebilir ve yıllardır da istiyorlardı. Ne oldu da vergi daireleri istenen bilgileri vermez oldu,  bunu hiç ama hiç anlayamadım. Sonuçta Zafer ÜRKMEZ’in bir yazısına bir vergi dairesi cevap vermeyi reddetmiştir. 
Mahkeme kararında belirtildiğine göre Vergi Dairesi:   YMM davacı tarafından 17/01/2019 tarih ve …..sayılı tam tasdik sözleşmesi ile tasdik hizmeti verilen mükellefinin mal aldığı firma hakkında inceleme yapabilmesi için ihtiyaç duyulan bilgi ve belgelerin (ilgili dönemle ilgili sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ve kullanma konularında olumsuz rapor veya tespit bulunup bulunmadığı) tarafına verilmesi istemiyle yaptığı başvuruların VUK 5. Maddesinde düzenlenen vergi mahremiyetinin ihlal edileceği gerekçesiyle reddetmiştir.  
YMM bu işlemin yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptali için İstanbul 2. İdare Mahkemesi’ne dava açmıştır. 
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 5. Maddesi’nde kurum ve kuruluşlar, bu kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere, gerekli idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdür denmektedir. Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.
Mahkeme kararının devamında kimlerin bilgi isteyebileceği, bu bilgileri görevden ayrılsalar dahi açıklayamayacakları tek tek sayılmaktadır. 
Daha sonra kararın ilerleyen bölümlerinde 3568 sayılı kanunla kurulan birlik ve meslek odalarına sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenledikleri veya kullandıkları vergi inceleme raporuyla tespit olunanların bildirilmesinin vergi mahremiyetini ihlal sayılmadığı açıklanmıştır. 
SMMM ve YMM’lerin çalışma usul ve esasları hakkında yönetmeliğin 41. Maddesi’nde, YMM’ler ilgili kanunlar, yönetmelikler ve tebliğlere göre yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. YMM’ler yaptıkları tasdikin kapsamını raporda açıkça belirtirler hükmü yer almaktadır.
Yazımız ve idare mahkemesinin kararı konusu davada YMM tasdik sözleşmesine istinaden tasdik raporuna dayanak oluşturmak amacıyla şirketin 2019 hesap döneminde mal/hizmet temin ettiği firma hakkında bilgi ve belgelerin temini amacıyla başvurularda bulunduğu görülmektedir.
Bu durumda, bir YMM’nin denetim ve tasdikine tabi olduğu ve vergi borçlarından dolayı müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu bir mükellef ile ilgili tüm muamele ve hesap durumlarına, vergi borçlarına müteallik olmak zorunda olduğu, bu nedenle de YMM’nin bu bilgilere matuf olmasının vergi mahremiyeti kapsamında değerlendirilmesine olanak bulunmamaktadır. Kaldı ki YMM’lerin, işleri dolayısıyla mükellefler ve mükelleflerle ilgili kimseler hakkında öğrendikleri bilgileri açıklayamayacakları ve kendilerinin veya üçüncü kişilerin yararına kullanamayacaklarının da izahtan vareste olduğu, istenen belgenin 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanunu Kapsamı dışında tutulmuş bilgi ve belge niteliğinde de bulunmadığı görülmekle, davacının tasdik raporu düzenlenmesi amacıyla talep edilen bilgi ve belgelerin 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanunu uyarınca kendisine verilmesi gerekirken verilmemesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. 
Sonuç olarak YMM’lerin vergi dairelerinden bilgi istemelerine vergi dairelerinin cevap vermesi gerektiği konusunda İstanbul 2. İdare Mahkemesi bir karar vermiştir. 
Aslında 3568 sayılı yasanın çıkmasından ve YMM tasdik hizmetleri başladığından beri vergi dairelerinden YMM’ler hemen hemen her türlü bilgi ve belgeyi yazı ile isteyebiliyor ve yazı ile de alabiliyordu. Ne oldu da vergi daireleri 3568 sayılı yasanın ve 4982 sayılı yasanın aksine hareket ederek bilgi vermemeye başladılar. Anlamak mümkün değil. 
Ama benim her zaman söylediğim gibi türkiyede mahkemeler var. Geç de olsa mahkemeler gereğini yerine getiriyorlar. Biraz da hızlansalar tabii ki daha iyi olur diyorum ve vergi dairelerinin de eskiden olduğu gibi ymm bilgi isteme yazılarına cevap vermeleri gerektiğini hatırlatıyorum. 

29.03.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.