Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
akcakoca@superonline.com

TC Merkez Bankası'nın Döviz Pozisyonu Konusundaki Yeni Yetkileri

Bizler ülke vatandaşları olarak seçimlerle uğraşırken 23.06.2018 tarih ve 30457 sayılı Resmi Gazetede 2018/11894 sayılı bir karar yayımlandı. 
Bana göre çok ama çok önemli bir karar bu karar ve gerisi de gelmesi gereken bir karar. 

Kararı aynen aşağıya alalım. 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketinin Esas Mukavelesinde değişiklik yapılmasına ilişkin Karar: 
Madde:1 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketi Esas Mukavelesinin 44. Üncü maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir. 
Gerçek ve Tüzel kişilerden bilgi isteme yetkisi: 
Madde: 44. Banka, gerçek ve tüzel kişilerin döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini izlemek amacıyla belirleyeceği gerçek ve tüzel kişilerden her türlü bilgi ve belgeyi istemeye yetkilidir. İstenilecek bilgi ve belgelerin kapsamı, toplanma ve izlenme yöntemi, doğruluğunun denetimi, paylaşımı, destek hizmeti temini de dahil olmak üzere usul ve esaslar Bankaca belirlenir.
Bu maddenin uygulanmasında destek hizmeti kuruluşu çalışanları hakkında da Banka Kanununun 35 inci maddesi ve 68. İnci maddesinin (II) numaralı fıkrasının (a) bendi hükümleri tatbik olunur. 
Bu karar, bana göre çok önemli bir karar olarak görünüyor. Neden derseniz?
Dünya çapında, bir vergi problemi bütün ülkeleri ilgilendiriyor, bütün ülkelerin Merkez Bankalarını ve Kara para araştırma birimlerini ilgilendiriyor. Meşhuuur Vergi cennetleri.
Allah Allah, bu da nereden çıktı dediğinizi duyar gibiyim. 
Burada hemen aklıma bir fıkra geldi. Padişahların veya şahların hüküm sürdüğü bir dönemde, halk yağmur veya ördek demeye korkuyormuş, neden biliyor musunuz? Tabii ki bir çok kimse bilmiyor. 
Efendim, bu padişahın burnu biraaz uzunmuş. Eğer yağmur derseniz ne olur? Yağmur yağar, bir takım su birikintileri olur ve bu su birikintilerinde ördekler yüzmeye başlarmış ve bu ördeklerin gagaları da uzunmuş padişahın burnunu hatırlatıyormuş. Böyle bir yazı veya kelime gazetede geçtiği an, o gazete taa padişaha kadar veya gizli servise kadar gider ve arkasındaki düşünce iyi mi, yoksa sevgili padişahımızı kötülemek için mi yazılmış, hakikaten yağmur yağmış mı gibi bir takım araştırmalar yapılırmış. Bizim bu yazı da o hesap. 
Merkez bankası gerçek ve tüzel kişilerden zaten bir çok bilgi alıyordu. Bunları kullanıp bir takım araştırmalar yapıyor ve bazı sonuçlara ulaşıyor, ona göre de kararlar alıyordu. Ancak, bu istenen bir çok bilgi, böyle bir yasaya dayanmıyordu. 
Şimdi Merkez Bankası yasasına eklenen bu madde ile Merkez Bankası gerçek ve tüzel kişilerden her türlü bilgi ve belgeyi isteyecek ve bu konuda araştırma da yapabilecek. Eee, ne olacak derdim ben olsam. 

Bakın şu anda ne oluyor ve ne olacak.
a. Uygulanmak üzere kapsamlı bir af yasası var. 
b. Bu af yasasına göre kişiler yurt dışındaki varlıklarını getirirse hiçbir vergi ödemeyecek. 
c. Ayrıca 2006 yılında çıkmış bir Vergi Cennetleri yasası var ve halen uygulanmıyor. 
d. Zaten dünyadaki Vergi cennetleri yasalarına baktığımızda bunu ABD nin ciddi olarak uyguladığını görüyoruz. Bizim gibi ülkeler yeni yeni uygulamaya başladı. 
e. Merkez Bankası yasasındaki bu değişiklik bana göre yağmur ve ördekleri hatırlatıyor. 
f. Zaten Merkez Bankası dolaylı olarak hangi firmanın, şahsın, hangi vergi cennetinde ne kadar parası olduğunu biliyor. 
g. Bir de Masak (Mali Suçları Araştırma Kurulu) var. 
h. Şimdi uygulanmakta olan af yasasından sonra bana öyle geliyor ki, artık Masak işi biraz daha sıkı tutacak ve vergi cennetleri ile iş yapan firmaları biraz daha fazla sıkıştıracak.
i. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin toplam dış borcu 100 milyar dolar civarlarında 
j. Oysa, Türkiye özel sektörünün borcu 350 milyar dolar dolaylarında. 
k. Özel ve tüzel kişiler, ya dışarıda para bırakarak ve bu paraları kendilerine borç vererek, veya Türkiyede üretilen hammadde ve malzemeler biraz daha pahalı olduğu için veya teşvik belgesi ile KDV siz alım yapabilmek için yurt dışını tercih ediyorlar. 
l. Yurt dışından alınan her malzeme için kısa veya uzun vadeli borçlanma tercih ediliyor. 
m. Hükümet, artık bu tip borçlanmaları veya yurt içinde yapılabilecek maddelerin alımını kısıtlayacak diye düşünüyorum. 
Merkez Bankası yasasındaki bu değişiklik için benim düşündüğüm yağmur ve ördek budur. Özel sektör ördekleri eğer aynı şekilde uygulamaya devam ederlerse, öyle bir yağmurla karşılaşabilirler ki hesabını veremezler. Zaten, ülkeden alabilecekleri maddeler yerine yurt dışını tercih etmeleri başlı başına bir araştırma ve engelleme uygulamaları konusu diye düşünürüm.

10.07.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.