Cem Çelik
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
cemcelik@atadenetim.com.tr

Anayasa Mahkemesi Önemli Bir Hatayı Düzeltti

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28. Maddesinin (1) numaralı fıkrasının “Ancak, haciz veya ihtiyati haciz uygulamaları ile ilgili davalarda verilen kararlar hakkında, bu kararların kesinleşmesinden sonra idarece işlem tesis edilir” biçimindeki son cümlesinin iptaline karar verilmiştir.

Yukarıdaki iptal kararı İstanbul 5. Vergi Mahkemesi’nin 2012/107 esas sayılı başvurusu neticesinde verilmiştir. Yukarıdaki karar Anayasa Mahkemesinin resmi sitesinde yayınlanmasına rağmen, resmi gazetede yayınlanmamıştır, dolayısıyla da henüz yürürlük kazanmamıştır ve gerekçesi hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

T.C. Anayasası’nın 153. Maddesi şu şekildedir; “Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir. İptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz. Anayasa Mahkemesi bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez.

Kanun, kanun hükmünde kararname veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.

İptal kararının yürürlüğe girişinin ertelendiği durumlarda, Türkiye Büyük Millet Meclisi, iptal kararının ortaya çıkardığı hukukî boşluğu dolduracak kanun tasarı veya teklifini öncelikle görüşüp karara bağlar. İptal kararları geriye yürümez. Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar.”

Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği madde hükmü yıllarca büyük sıkıntılara yol açmış bir düzenlemedir. Mükellefler mahkemelerde davalarını kazanmalarına rağmen haciz işlemleri devam etmiştir. En çok da ödeme emirlerine karşı açılan davalarda sıkıntılar yaşanmıştır. Ödeme emrine karşı açılan davalar; usul yönünden, esas yönünden kazanılmasına rağmen haciz uygulamaları yıllarca devam etmektedir. Ödeme emrine karşı açılan dava birinci derece mahkemesi kararına istinaden ilgili idarece düzeltme fişi ile kaldırılıyor; haczin esasını oluşturan işlem ortadan kalktığı halde haciz kalkmıyor. Bu durum bir hatadan, yanlıştan başka bir şey olamazdı. Anayasa Mahkemesi verdiği karar ile bir hatayı düzeltmiştir.

Örneğin bir vergi davasını kazanan mükellefin düzeltme fişi suretiyle vergi ve cezaları düzeltiliyor ancak haciz uygulanmış ise, davayı kazanmış olmasına rağmen haczin kalkması mümkün olamıyor taki, Danıştay’ın onaması, karar düzeltmenin müessesesinin onaması, ilgili mahkemenin onaması gibi birinci derece mahkemesinin kararından sonra yaklaşık 3 yıl gibi bir süreden sonra kararın kesinleşmesi söz konusu olabilmektedir. Ülkemizde bir vergi davası kararının kesinleşmesi 3-4 yıl gibi bir sürede gerçekleşmektedir.

2577 sayılı kanunun 28. Maddesi; “Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez.” Şeklindedir. Yani mahkemelerin kararları 30 gün içerisinde uygulanıyor ancak; nedense haciz ve ihtiyati haciz işlemlerinde bu karar uygulanmıyordu. Aslında bu durum bir çelişkidir. Uygulamada da mükelleflere büyük zararlar vermiştir. İstanbul 5. Vergi Mahkemesi’nin çok isabetli başvurusu sonunda verilen kararın birçok sıkıntıyı ortadan kaldıracağı kesindir. Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı sadece vergi ile ilgili alanları değil tüm idari haciz uygulamalarını da kapsadığını belirtmekte fayda bulunmaktadır.

Şimdi; Anayasa Mahkemesi’nin bu kararının gerekçesi görüp ve Resmi Gazete’de yayınlanmasını bekleyeceğiz.

27.07.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.