Cem Çelik
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
cemcelik@atadenetim.com.tr

Mali Af Düzenlemesinde Yargı Aşamasındaki Vergi Alacakların Durumu

Uzun bir zamandan bu yana sık sık dillendirilen ve beklenen kamuoyunda Mali Af olarak adlandırılan BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI düzenlemesi ile ilgili olarak en somut bilgiler, bizzat Hükümet yetkilileri tarafından açıklanmıştır. 

Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Ali BABACAN ’ın 15.11.2010 tarihindeki  basın toplantısında açıkladığı ve yakın zamanda TBMM’ye gönderilmesi beklenen “BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN TASARISI” ile ilgili olarak; kamuoyuna yansıyan muhtelif bilgilerden yola çıkılarak hazırlanan YARGI AŞAMASINDAKİ VERGİ ALACAKLARIN DURUMU yazımızda bilgilerinize sunulmuştur. 

Yapmış olduğumuz araştırmalar ve incelmeler sonrasında en somut haliyle beklenen düzenlemeleri bu yazımızda sizlerle paylaşıyoruz. Ancak belirtmek gerekir ki; taslağın yasalaşması sürecinde pek çok değişikliğe uğraması muhtemel ve mümkündür. Dolayısı ile bu yazımızda yer alan açıklamalarımızın bir ön bilgilendirme olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. 

Sayın Bakan’ın yaptığı açıklamaların özeti aşağıdaki gibidir; 

“İhtilaflı Kamu Alacaklarında; 

İhtilafın bulunduğu safhaya göre; 

-         Alacak asıllarının % 50’si veya % 20’si,

-         Asla bağlı olmayan cezaların %25’i veya %10’u,

-         Gecikme faizi ve gecikme zammı yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak hesaplanacak tutar,

ödenecektir.
 

Bir diğer deyişle; 

Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının tamamı ile gecikme cezası,

Gecikme zammı, gecikme faizi, faiz gibi fer’i alacaklardan vazgeçilecektir.” 

Belirttiğimiz üzere, araştırmalarımız sonrasında Sayın Bakan’ın açıklamalarına ek olarak şunları ilave etmek mümkündür. 

- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Vergi Mahkemeleri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış tarhiyatlarda, vergilerin % 50'si ile bu tutara gecikme zammı ve gecikme faizi yerine bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin (veya ÜFE) aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın; 6 / 9 / 12 / 18 eşit taksitte 12 / 18 / 24 / 36 ayda tamamen ödenmesi, dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartıyla vergilerin % 50'sinin, gecikme zammı, gecikme faizi ile vergi cezaları ve bunlara uygulanan gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilir. 

- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bölge idare mahkemeleri nezdinde itiraza veya Danıştay nezdinde temyize ilişkin olarak dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış tarhiyatlarda, bu maddeye göre ödenecek alacak asıllarının tespitinde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla tarhiyatın bulunduğu en son safhadaki tutar esas alınır. Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce verilmiş en son kararın; 

a)   Terkin kararı olması halinde, yani davayı 1. Derece mahkemesinde mükellefin kazandığı durumlarda,  mükelleflerin bu madde hükmünden yararlanabilmeleri için ilk tarhiyata esas alınan verginin % 20'si ile bu tutara gecikme zammı ve gecikme faizi yerine bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin (veya ÜFE) aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın, yukarıda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, verginin kalan % 80'inin, gecikme zammı, gecikme faizi ile vergi cezalarının tamamının,

 

b)   Tasdik veya tadilen tasdik kararı olması halinde, yani mükellefin davayı kaybettiği veya kısmen kaybettiği durumlarda, tasdik edilen verginin tamamı ile bu tutara gecikme zammı ve gecikme faizi yerine bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin (veya ÜFE) aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın, yukarıda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla gecikme zammı, gecikme faizi ile vergi cezalarının tamamının,  

Tahsilinden vazgeçilir. Şeklinde olması beklenmektedir. 

Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için bir örnek vermek gerekirse; 

-     Yapılan bir incelme sonrasında yazılan vergi inceleme raporuna istinaden Şubat 2006 dönemine ilişkin 10.000.000,00.-TL KDV tarhiyatı ve 10.000.000,00.-TL Vergi Ziyaı Cezası tarhiyatı söz konusu olmuştur. Mükellefe gönderilen vergi / ceza ihbarnamesinde yer alan rakamlar bunlardır. Mükellef ilgili tarhiyatı dava konusu etmiştir. Vergi aslına işlemiş olan gecikme zammı 13.300.000,00.-TL’dir. 

-     Mükellef Mali Af’tan yararlandığında ödeyeceği tutar aşağıdaki gibi olacaktır. 

Vergi aslının % 50’sinden feragat edilecektir. Ceza ve gecikme zammının tamamı terkin edilecektir. Vergi aslının % 50’sine ilgili tarihten bugüne TEFE/ÜFE hesaplaması yapılacaktır. Bu tutarın yaklaşık olarak % 40 olduğunu varsayalım. Mükellef mali aftan yararlandığında ve davasından vaz geçtiğinde mali idare’ye 7.000.000,00.-TL ödeyecektir. Oysaki güncel vergi riski 33.300.000,00.-TL’idi. 

Aynı olayda eğer mükellef davayı birinci derece mahkemesinde kazanmış olsaydı ve aftan yararlanmak suretiyle davadan vaz geçmiş olsaydı; 

- Vergi aslının % 80’sinden feragat edilecektir. Ceza ve gecikme zammının tamamı terkin edilecektir. Vergi aslının % 20’sine ilgili tarihten bugüne TEFE/ÜFE hesaplaması yapılacaktır. Bu tutarın yaklaşık olarak % 40 olduğunu varsayalım. Mükellef mali aftan yararlandığında ve davasından vaz geçtiğinde mali idare’ye 2.400.000,00.-TL ödeyecektir. Oysaki güncel vergi riski 33.300.000,00.-TL’idi. 

Aynı olayda eğer mükellef davayı birinci derece mahkemesinde kaybetmiş olsaydı ve aftan yararlanmak suretiyle davadan vaz geçmiş olsaydı; 

- Vergi aslından feragat söz konusu olmayacaktır. Ceza ve gecikme zammının tamamı terkin edilecektir. Vergi aslına ilgili tarihten bugüne TEFE/ÜFE hesaplaması yapılacaktır. Bu tutarın yaklaşık olarak % 40 olduğunu varsayalım. Mükellef mali aftan yararlandığında ve davasından vaz geçtiğinde mali idare’ye 14.000.000,00.-TL ödeyecektir. Oysaki güncel vergi riski 33.300.000,00.-TL’idi. 

Yukarıda ayrıntılı olarak değinmediğimiz bir diğer konu da vergi aslına bağlı olmayan cezalardır. Sayın Bakan’ın da belirttiği üzere aftan yararlanan mükellefler için, davanın seyrine göre toplam tutarın % 25’i veya % 10’u kadar bir tahsilat yapılacak ve ihtilaf sonlandırılacaktır.

25.11.2010

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.