Cazim Gürbüz
Yeminli Mali Müşavir
cazimgurbuz@yahoo.com

Eshamlı Komandit Şirket'in Dayanılmaz Vergisel İncelikleri

“Hisseli Komandit Şirket”, “Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket” olarak da anılan “Eshamlı Komandit Şirket”, uygulamada çok az rastlanan bir şirket türüdür. Bu tür şirkete ilişkin hükümler, Türk Ticaret Kanunu’nun 475-484’üncü maddelerinde düzenlenmiştir. Adi Komandit Şirket’ten en belirgin farkı, sermayenin hisselere bölünmüş olmasıdır. Eshamlı Komandit Şirket TTK’nın 475. maddesinde şöyle tanımlanmaktadır: “Sermayesi paylara bölünen ve ortaklardan bir veya birkaçı şirket alacaklılarına karşı bir kollektif şirket, diğerleri anonim şirket ortağı gibi sorumlu olan şirkettir”. Bu tanımda, kollektif şirket ortağı gibi sorumlu olan ortaktan komandite, anonim şirket ortağı gibi sorumlu olan ortaktan da komanditer ortaklar anlaşılmalıdır.

Gerek Gelir Vergisi, gerekse Kurumlar Vergisi kanunlarında, Eshamlı Komandit Şirketler için bir dizi ve ilginç düzenlemeler yapılmış olup, neredeyse bu konu bir uzmanlık konusu haline gelmiştir.

Eski Kurumlar Vergisi Kanunu 14. maddesinin 5. fıkrası, bu tür şirketlerde, komandite ortağın kâr payının gider olarak kaydedilip kurum kazancından indirileceğini öngörüyordu. 5520 sayılı yeni Kurumlar Vergisi yasamız da, 8. maddesinin 1. fıkrasının ç bendinde aynı hükmü olduğu gibi korumuştur. Komandite ortağın kâr payı, Eshamlı Komandit Şirket’in kurum kazancından ayrılıp, GVK 37. maddesine göre şahsi ticari kazanç olarak Gelir Vergisine tâbi tutulacaktır. Gider yazılacak kâr payı, mali bilançoya göre belirlenen kâr payıdır. Komandite ortağın kâr payı ödendiğinde ise, ticari bilanço kârı esas alınacaktır. Kurum kazancından indirilecek olan istisna ve indirimlerin bir kısmı gelir vergisini ilgilendirmemektedir, bu nedenle, ticari kazanç olarak vergilendirilecek komandite ortağın kâr payı tespit edilirken bu durumun göz önüne alınması gerekir.

Komanditer ortakların kâr payları ise, Gelir Vergisi Kanunu’nun 75/2 ve 22/2 maddeleri esaslarına göre vergilendirilir.

Yukarıya yazdıklarımız özetlersek:

1-Komandite ortağın kâr payı, kurum kârından indirilir, komanditer ortaklara isabet eden bölüm, kurum kazancı olarak beyan edilir.

2- Komandite ortağın kâr payı, mali kâra göre hesaplanacak, kendisine ödeme yapıldığında ise, ticari bilanço kârı esas alınacaktır. Bu kâr payı, GVK açısından ticari kazanç hükmündedir, beyanı da ona göre yapılır.

3-Gelir Vergisini ilgilendirmeyen istisna ve indirimler, komandite ortağın kâr payından indirilmeyecek, indirilmişse eklenecektir.

Uygulama alanı yok denecek az da olsa, biz muhasebe mesleğinin çilekeş insanları, mesleğimizi ilgilendiren her konuyu ve düzenlemeyi bilmek, öğrenmek durumundayız. Ancak bu olgu ve zorunluluk, eleştiri getirmemizi engelleyemez. Şu Eshamlı Komandit Şirket, devekuşunu hatırlatıyor insana, hani sormuş ya eskiler “Deve misin , kuş musun?” diye. Batıdan aynen almışız bu şirket türünü, şimdi de “türünün son örneği” misali orada öylece duruyor, dönüp de bakan yok. Bırakın Eshamlı Komandit’i, artık Kollektif Şirket bile kurulmuyor. Yeni Türk Ticaret Kanunu, “Bütün bu olumsuzlukları, bu afakîlikleri gidermeli, ayağı yere basan düzenlemeler getirmelidir” diyoruz, son olarak.

 

22.08.2007

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.