Çağlar Karnıyarık
Vergi Dairesi Müdür Yardımcısı
ckarniyarik@gmail.com

Mükerrer ÖTV Ödemeyin…

4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde; ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların ithalatçıları veya rafineriler dahil imal edenler tarafından teslimi ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışının bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV' ye tâbi olduğu, 2/3-a maddesinde; vergiye tâbi malların, vergiye tâbi olan malların imali dışında her ne suretle olursa olsun kullanılması, sarfı, işletmeden çekilmesi  veya işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesinin teslim sayıldığı hüküm altına alınmıştır.

Kanunun, "Mükellef ve Vergi Sorumlusu" başlıklı 4 üncü maddesinde; ÖTV' nin mükellefinin bu Kanuna ekli; (I) sayılı listedeki malları imal veya ithal edenler ile bu malların müzayede yoluyla satışını gerçekleştirenler olduğu belirtilmiştir.

ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların ithalatı aşamasında vergiyi doğuran olay meydana gelmemekte olup söz konusu listede yer alan malların akaryakıt türevi ürünler olması kolaylıkla alıcı bulabilmeleri akaryakıt kaçakçılığı dolayısıyla vergi gelirlerinde herhangi bir aşınmaya sebebiyet verilmemesi için 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 16/4 üncü maddesinde ; (I) sayılı listedeki malların ithalinde, ödenecek ÖTV'ye karşılık olmak üzere türü, tutarı ve çözümüne ilişkin usul ve esasları Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenmek suretiyle teminat alınacağı, hükme bağlanmıştır.

Diğer bir deyişle Teminat alınmasındaki amaç, söz konusu malların ithalinin verginin konusunu oluşturmaması nedeniyle bu malların yurt içindeki ilk teslimlerinde beyan edilip ödenmesi gereken ÖTV'nin güvence altına alınmasıdır.

Söz konusu teminatın nasıl alınacağına ilişkin usul ve esaslar genel olarak ÖTV (I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin Gümrükte Alınacak Teminat bölümünde, nasıl çözüleceğine ilişkin usul ve esaslar ise aynı Tebliğin 3.2. (B) Cetvelindeki Mallar İçin Alınan Teminatın Çözümü İşlemleri bölümünde açıklanmıştır

(1) sayılı listede yer alan listedeki malların ithali sırasında mükelleflerce ÖTV Kanununun 16/4 üncü maddesi uyarınca, ilgili gümrük idaresine ÖTV teminatı verilmesi ve ÖTV'ye ilişkin yükümlülüklerin yasal mevzuat çerçevesinde yerine getirilmesi sonrasında da sözü edilen teminatın çözüm işlemlerinin yapılmasının talep edilmesi gerekmektedir.

ÖTV Kanunu I sayılı listenin (B) Cetvelinde yer alan Malların ithali sırasında ödenecek ÖTV'ye karşılık olmak üzere ÖTV’ye ilişkin olduğu bildirilen Türk Lirası olarak nakit teminatın veya ÖTV için düzenlendiği belirtilmiş olan banka teminat mektubunun Gümrük İdaresine verilmesi ve bu malların yurtiçi teslimlerinde bu teslimlerle ilgili hesaplanan ÖTV’nin beyanı ve ödenmesi üzerine elektronik ortamda doldurulmak suretiyle internet vergi dairesi üzerinden gönderilmesi gereken standart dilekçe ile teminatın çözümü talebinde bulunan mükelleflerin talebi üzerine ilgili vergi dairesince GİB sistemi kullanılmak suretiyle beyana konu teslim miktarına isabet eden ÖTV tutarı kadar teminatın çözümü işlemi gerçekleştirilir.

Makalemiz konusunu oluşturan ve ödenecek ÖTV'ye karşılık olmak üzere ÖTV’ye ilişkin olduğu bildirilen Türk Lirası olarak nakit teminat verilmiş olması ve İthal edilen malların, yurt içerisinde olduğu gibi satılması durumunda mükelleflerce 2.kez aynı tutarda finansman yüküne katlanmamaları gerektiği düşünülmektedir. Konunun daha anlaşılır olması açısından örneklendirmek gerekirse;

Örnek :

 İthalatçı  (C Ltd Şti), (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan 1000kg Motor Yağını 04/01/2020 tarihinde ithal etmiştir. Birim başına ÖTV Tutarı 1,5007 TL/Kg olup 1000kg Motor Yağı için ilgili Gümrük Müdürlüğüne 1.500,70.-TL Türk Lirası olarak nakit teminat vermiştir.

Gümrük Müdürlüğü ithalat işlemlerini gerçekleştirmiş ve söz konusu teminat tutarını Ek:11 Düzenlemek suretiyle İthalatçı  (C)’nin ÖTV mükellefiyetinin bulunduğu Ulus Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne teminatın alındığı tarihi takip eden günden itibaren beş iş günü içerisinde göndermiştir.

İthalatçı  (C Ltd Şti), ithal ettiği 1000kg Motor Yağını 10/03/2019 tarihinde (D)’ye satmıştır. Satışa ilişkin ÖTV Beyannamesini 20.03.2019 tarihinde Ulus Vergi Dairesi Müdürlüğüne vermiştir. Beyannamede  (1,5007 TL/Kg) X (1000Kg)= 1.500,70.-TL ödenecek ÖTV hesaplanmıştır.

 Beyannamede hesaplanan verginin son ödeme tarihi 25.03.2019’dir.

Bu durumda İthalatçı  (C Ltd Şti) son ödeme tarihi olan 25.03.2019’den önce veya en geç bu tarihte Ulus Vergi Dairesine vereceği dilekçeyle söz konusu malın ithalat aşamasında ödenecek ÖTV'ye karşılık olmak üzere ilgili Gümrük İdaresine 1.500,70.-TL Türk Lirası olarak verilen nakit teminattan mahsup edilmesini talep etmelidir.

Bu durumda, mükellef kurum ithalat aşamasında ödenecek ÖTV'ye karşılık olmak üzere ilgili Gümrük İdaresine Türk Lirası olarak verilen nakit teminatın varlığı nedeniyle mahsup talebinde bulunabileceği mütalaa edilmektedir.

Mütalaamızın dayanağını ise Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 27/06/2011 tarihli "ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listede yer alan malların ithalinde gümrük idaresince alınan teminatın ÖTV ve diğer vergi borçlarına mahsubuna ilişkin uygulama" ile ilgili genel yazısı oluşturmaktadır.

Bahsi geçen Genel Yazıda;

 " ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı liste kapsamında ithal edilerek yurt içerisinde kullanılan veya teslim edilen mallarda ÖTV'ye ilişkin yükümlülüklerin süresi içerisinde yerine getirilmemesi veya ödenmesi gereken verginin yasal süresinde ödenmemesi halinde ilgili vergi dairesince, vadesi geçmiş ÖTV borçlarının 7 gün içinde ödenmesini aksi takdirde söz konusu verginin hesaplanmasına esas teşkil eden malların ithali sırasında gümrük idaresine Türk Lirası olarak verilen teminattan vergi borcunun (bu borca ilişkin gecikme zammı ve varsa gecikme faizi ve vergi cezaları dahil) tahsilinin gerçekleştirileceği hususunun mükellefe bir yazı ile bildirilmesi, yazının tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde borcun ödenmemesi halinde de, teminatı elinde bulunduran gümrük müdürlüğünden teminat olarak alınan paradan söz konusu vergi borcuna karşılık gelen tutarın vergi dairesi müdürlüğü hesabına aktarılmasının istenilmesi gerekmektedir.

 Söz konusu teminatın vergi borcunu karşılayamaması halinde ise
6183 sayılı Kanuna göre gerekli takip ve tahsil işlemlerinin yapılması gerektiği tabiidir.
...
ilgili vergi dairesince nakit teminatı elinde bulunduran gümrük müdürlüğüne 6183 sayılı Kanunun 79 uncu maddesi uyarınca gönderilecek haciz bildirisi ile söz konusu amme
alacaklarının takip ve tahsilinin yapılması gerekmektedir. Bu durumlarda ödeme tarihi,
gümrük müdürlüğü tarafından vergi dairesi hesaplarına gönderilen paraya ilişkin Merkezi
Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin ilgili maddelerine istinaden hazırlanan muhasebe işlem
fişinin düzenlendiği tarih olacaktır." açıklamalarına yer verilmiştir.

Bu bağlamda Genel Yazıda ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı liste kapsamında ithal edilerek yurt içerisinde kullanılan veya teslim edilen mallarda ÖTV'ye ilişkin yükümlülüklerin süresi içerisinde yerine getirilmemesi veya ödenmesi gereken verginin yasal süresinde ödenmemesi halinde ilgili vergi dairesince ne şekilde işlem yapılması gerektiğine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

İthali sırasında gümrük idaresine Türk Lirası olarak verilen teminattan ÖTV'ye ilişkin vergi borcunun (bu borca ilişkin gecikme zammı ve varsa gecikme faizi ve vergi cezaları dahil) tahsilinin belirli şartlar dahilinde yapılabileceği belirtilmiştir.

Yukarıda yer alan açıklamalar doğrultusunda; Makalemiz konusunu oluşturan ve ödenecek ÖTV'ye karşılık olmak üzere ÖTV’ye ilişkin olduğu bildirilen Türk Lirası olarak nakit teminat verilmiş olması ve İthal edilen malların, yurt içerisinde olduğu gibi satılması durumunda mükelleflerce 2.kez aynı tutarda finansman yüküyle karşılaşmamaları için makalemiz konusuyla ilgili ÖTV (I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin Gümrükte Alınacak Teminatın nasıl çözüleceğine ilişkin usul ve esasları belirleyen 3.2. (B) Cetvelindeki Mallar İçin Alınan Teminatın Çözümü İşlemleri bölümünde; İthal edilen malların olduğu gibi yurtiçi teslimlerinde; bu teslimlerle ilgili hesaplanan ÖTV’nin ödenecek ÖTV'ye karşılık olmak üzere ithalat aşamasında alınan nakit teminattan mahsup  edilebileceğine ilişkin gerekli açıklamaların yapılması gerekmektedir.

05.02.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.