Bülent Ak
Yeminli Mali Müşavir
bak@konseydenetim.com.tr

Yeminliler Zor Durumda

Önsöz

Efendim, vergi dünyamızda neler oluyor neler bitiyor, elimden geldiğince ortaya çıkan sorunları ele almaya, bilgim ve görgüm çerçevesinde analiz etmeye, gücüm yettiğince çözüm önerilerinde bulunarak sizlere aktarmaya çalışıyorum.

Gün geliyor büyük şehirlerde geçim zorluğunun artması nedeniyle göç yollarına düşen vergi memurlarımızdan ve boşalan vergi dairelerimizden bahsediyorum. Gün geliyor maaşlarının büyük bir kısmından emekli sandığına prim yatırılmayarak mağdur edilen emekli ve çalışan müfettişleri anlatıyorum. Gün geliyor, bir gece yarısında resmi gazetede yayımlanan ikincil düzenlemeden dolayı hakları yenen mükelleflerden, ama çoğu zaman da mevzuattaki aksaklıklar nedeniyle meslek mensuplarının yaşadığı sıkıntılardan bahsediyorum.

Efendim, terzi kendi söküğünü dikemezmiş. Bugüne kadar yeminli mali müşavirlerin de sorunları olduğu ve bunları ele almak aklıma gelmemişti, kabahat benim. İzin verirseniz bugün biraz da onların sorunlarını ele alalım.

Yeminliler Para Basıyor mu?

Efendim, bir zamanlar devrin başbakanı, ülkeyi nasıl zenginleştireceğini anlatmak için, “Her mahallede bir milyoner yaratacağım” demişti. Son yıllarda izlenen ekonomik politikalar sayesinde, paradan 6 sıfır atılmasına rağmen, günümüzde milyoner olmayan çok az insan kalmıştır sanıyorum.

Piyasada şöyle bir algı var, tüm yeminliler para basıyor ve çok fazla kazanıyor. Allaha çok şükür halimden şikâyet edecek değilim ama para basıyor değilim. Şunu söylemek lazım sanırım, yeminlilerin tamamı aynı gemide değil, kimisinin özel yatı var, kimisi bir cruise gemisinde lüküs kamarada yaşıyor, kimisi ise küçük bir sandalda çabalıyor. Beni soracak olursanız, küçük bir balıkçı teknem var, çok şükür çorba kaynıyor.

Algı Oyunları

Efendim, siz de görüyorsunuzdur, bazen sosyal medyada çeşitli hikâyeler dönüyor, yok yeni bir sistem hazırlanıyormuş da, her şeyi yeminlilere bağlayacaklarmış da, onlar onaylamadan bir şey olmayacakmış. Bu hikâyeleri yazanların hayal gücü gerçekten çok geniş, meslek gruplarını birbirine düşürmek için hazırlanan bu tür algı oyunlarına gerçekten inanan var mıdır acaba?

Maliyetler Çok Arttı

Efendim, yeminli mali müşavirler sonuç itibariyle hizmet firmalarıdır, mal almazlar mal satmazlar. Son yıllarda ülkede izlenen garip ekonomi politikaları, tüm çalışanların yaşam maliyetini ve geçim şartlarını inanılmaz derecede ağırlaştırmıştır.

Hizmet işletmelerinde maliyet unsurları esas itibarıyla çalışanlara ait ücretler, kira giderleri, ödenecek vergi ve sigorta primleri, akaryakıt ve ulaşım giderleri, iletişim ve kargo giderleri vb. giderlerden oluşmaktadır. Yeminlilerin son bir yılda maliyetlerinde en az %50-60 civarında bir artış olmuşken, bu maliyetlerini maalesef gelirlerine tam olarak yansıtma olanağı bulamamıştır.

Çoğu Yeminlinin Elinde Hiç İş Yok

Efendim, şimdi olmaz böyle şey diyeceksiniz, ama 2023 yılına ilişkin olarak aktaracağım bu verileri resmi kayıtlardan almış bulunuyorum. Diğer YMM Odaların durum nedir bilmiyorum ama Ankara YMM Odasına kayıtlı olarak çalışan yeminlilerden %26,29’unun elinde hiç tam tasdik işi yok, %29,64’ünün elinde ise ortalama olarak yaklaşık 3 tam tasdik işi var.

2023 Yılında Ankara YMM Odasına kayıtlı yeminli mali müşavirlerce, 6.528 adet tam tasdik sözleşmesi yapılmış olup, bu sözleşmelerin üyelere göre dağılımını gösteren tabloyu aşağıya koyalım, sonrasında hep birlikte analiz etmeye ve üzerinde yüksek sesle düşünmeye çalışalım.

	Sözleşme Sayısı	%	Üye Sayısı	%
Hiç Sözleşme Yapmayan	0	0	173	26,29
1 – 5 Adet Sözleşme Yapan	577	8,84	195	29,64
6 -20 Adet Sözleşme Yapan	2175	33,32	191	29,03
21 – 30 Adet Sözleşme Yapan	1334	20,44	53	8,05
31 – 50 Adet Sözleşme Yapan	1204	18,44	29	4,41
51 – 70 Adet Sözleşme Yapan	604	9,25	10	1,52
71 ve Üzerinde Sözleşme Yapan	634	9,71	7	1,06
Toplam	6.528	100,00	658	100,00

Yukarıdaki tablodan görüleceği üzere, odaya kayıtlı çalışanların yaklaşık %26,29’luk kısmını oluşturan tam 173 meslek mensubumuz tasdik sözleşmelerinin oluşturduğu pastadan kırıntı dahi alamamıştır. İkinci kademede bulunan mensuplarımızın %29,64’lük kısmını oluşturan 195 mensubumuz ise 577 tam tasdik sözleşmesi imzalamış ve adam başına ortalama 2,96 sözleşme yaparak, pastadan sadece %8,84’lük ince bir dilim almayı başarmış görünüyor.

Efendim, bu iki kademeyi birlikte değerlendirdiğimizde, durumun vahameti ortaya çıkıyor. Ankara YMM Odası Çalışanlar Listesine kayıtlı olan 368 üye, toplam üye sayısının %55,93’ünü oluştururken, bu iki grubun tam tasdik sözleşmesi pazarından sadece %8,84 pay aldığı ortaya çıkıyor.

Tabii bu durum birçok farklı etmene bağlı olabilir. Bazı üyelerimiz tam tasdik sözleşmesi sorumluluğu almak istemiyor olabilir yahut kıdemli üstatlarımız işlerini hafifletip kendisine daha çok zaman ayırmayı tercih ediyor olabilir. Nedenleri üzerinde durmakta fayda var.

Çalışkan Üstatlarımız Gözlerimizi Yaşartıyor

Yukarıdaki tabloda yer alan verileri analiz etmeye devam edelim. Ankara YMM Odasına mensup 658 üye, 2023 yılında toplam 6.528 tam tasdik sözleşmesi yapmış, yani ortalamaya vuracak olursak, üye başına ortalama 10 sözleşme yapıldığını söyleyebiliriz.

Diğer taraftan, anılan yılda odaya kayıtlı 17 üyenin, 50 ve üzerinde tam tasdik sözleşmesi yaparak, tam tasdik pastasının %18,96’lık kısmını aldığını görüyoruz. Üstatlarımızın bu çalışkanlıkları doğrusu gözlerimizi yaşartıyor, Allah kendilerine bol kazanç versin efendim.

Mesleğimize Prestij Kazandırılması ve Yeni İş Alanlarının Geliştirilmesi Şart

Efendim, kimsenin elindeki işi alıp, işi olmayan başka meslek mensubuna verecek halimiz yok. Meslek mensubu işini doğru düzgün yapıyorsa, müşterisi aldığı hizmetten memnunsa, ne diyeceğiz? Sen işinin birazını bırak, işi olmayanlar mı yapsın diyeceğiz? Böyle bir şey elbette olmaz. Dolayısıyla, pastanın büyütülmesine ve piyasaya sunduğumuz hizmetlerin çeşitliliğinin artırılmasına odaklanmak bana daha doğru gibi geliyor.

Diğer taraftan, mesleki bilgi ve tecrübesi çok fazla olan mensuplarımızın bir kenarda oturuyor olması benim içime sinmiyor. Bu mensuplarımızı da oyuna dâhil edecek “Yeni İş Alanlarının” geliştirilmesi gerekir. Tek çalışanı olan işyerlerine dahi hizmet vermeyi bir şekilde başaran, İş Sağlığı ve Güvenliği sektöründeki şirketleri gıptayla izliyorum.

Mesleğimize prestij kazandıracak, atıl durumda kalmış kıdemli üstatlarımızı da oyuna dâhil edecek, iş çeşitliliğimizi artıracak projelerin ortaya konularak gerçekleştirilmesi gerekiyor. Önümüzdeki günlerde bu konu üzerinde durmaya, somut olarak neler yapılabilir ortaya koymaya ve yüksek sesle düşünmeye devam edeceğim.

Son Enflasyon Bükücü

Haberi ilk Abdullah Tolu kardeşimin x’te yaptığı bir paylaşımdan aldım. Birkaç defa okudum, ama bir türlü kabullenmek istemedim. Vergi hukukumuz sizlere ömür efendim, terki diyar eylemiş bulunuyor. Danıştay 3. Dairesi, hukuki bir garabet yaratan 563 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği’nin 4. maddesinin iptali ve yürütmesinin durdurulması talebiyle açılan davada, yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş, Maliye’ye sıkıntı yok yürüyün kardeşim demiş.

Bu yargı kararının kabul edilmesi mümkün değil, 2024 yılı 2. geçici vergi beyan dönemi başladıktan ve beyannameler yürürlükteki yasalara uygun olarak verildikten sonra, uzatma üzerine uzatma vererek, 2023 yılı brüt ciroları 50 milyonun altında olan mükelleflerin enflasyon düzeltmesi yapma haklarının, bir tebliğle ellerinden alınması düşünülemez.

Diğer taraftan, Danıştay’ın aldığı bu karar aslında bir hayli geç kalmış bir karar. Neden diyecek olursanız, bu karar 3. defa uzatılan beyan verme süreci bitmeden önce çıkmış olsaydı, hiç değilse mükelleflerin önünü görme ve riskten kaçınma imkânı olacaktı.

Dolayısıyla, karar süresinde çıkmayınca, o tarihten bu yana yürüyen zaten yürüdü, duran ise durdu. Yasalara itibar eden bir kısım mükellefimiz, tebliğde yer alan düzenlemeyi dikkate almadan, verdikleri beyannameler üzerinde herhangi bir değişiklik yapmadı. Mükelleflerin hatırı sayılır bir kısmı ise, şimdi durup durduk yerde bakanlıkla takışmayalım deyip, yasalara uygun olarak verdikleri beyannameleri daha sonradan çıkan tebliğe göre düzeltti.

Size işin daha garip tarafını söyleyeyim mi? Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2023 yılı cirosu 50 milyondan daha düşük olan mükelleflere, 2024 yılı 2 ve 3. geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapmalarını yasaklamışken, şimdi aynı mükelleflerden 2024 yılı kurumlar vergisi beyanı için, bu defa yılın tamamını kapsayacak şekilde enflasyon düzeltmesi yapmalarını istiyor ve zorunlu tutuyor. Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu?

Paraşüt Çocuklar

Efendim, hep vergi konuşacak değiliz, whatsapp gruplarında yaptığımız bazı sohbetlerde, çocuklarını özel okullarda okutan arkadaşlar, okul ücretlerinin ne denli yüksek olduğundan yakınıyorlar. Duyduğum rakamlara inanmakta zorluk çekiyorum, milyonlar havada uçuşuyor.

Maliye Bakanlığında çalışırken, iki sene süreyle ABD’de geçici görevli olarak bulunan bir kardeşiniz olarak, az çok oradaki sistemi öğrenmiş bulunuyorum. Trump ne yapar, ortalığı daha fazla karıştırıp sistemi değiştirir mi bilmiyorum, ama ABD’de ilk ve orta öğrenim ücretsiz yani bedava. 

Bu nedenle, Güney Korelilerin bir kısmı çocuklarını varsa ABD’de bulunan yakın akrabalarının yanına gönderiyor. Çocuk aldığı ilk ve orta öğrenim için para ödemiyor, dil sorununu hallediyor, kaliteli bir eğitim almış oluyor. Bu çocuklar o kadar fazla ki bunlara “Paraşüt Çocuk” adını takmışlar.

Yüksek öğrenimde ise başka ülkelerde çok cazip fırsatlar var, İsviçre’de üniversite eğitimi parasız, buradaki okullara milyonlarca lirayı bayılmaktansa, antenleri açmakta ve dünyaya açılmakta fayda var, benden söylemesi takdir size kalmış.

Kendinize Bir Şans Tanıyın

Efendim, yıllar önce kısmet olmuş büyüleyici güzellikte Sevilla’yı gezmiştim. Bu şehirdeki bir  tütün fabrikasında işçi olarak çalışan “Carmen” isminde bir kadının hüzünlü aşk öyküsünü besteleyen Bizet’in ne acıdır ki kendi yaşam öyküsü de hüzünle sona ermiştir.

Prömiyeri 1875’te Paris'te Opera Comique'te yapılan Carmen, inanılması zor ama dönemin ahlaki normlarına göre uygunsuz bir eser olduğu yönünde sanat eleştirmenlerinin çok ağır saldırısına uğramış ve ilk temsilinde başarısız olmuştur.

Bizet büyük bir bunalımın içine düşmüş ve 36 yaşında kalp krizi geçirerek hayata veda etmiştir. Sonrasında ise eserin müzikal kalitesi ve anlattığı hikâyenin hüznü tüm sanatseverleri adeta büyülemiştir. Besteci ne yazık ki kendi başarısını göremedi ve zevkini tadamadı ama Carmen opera tarihinin en çok sevilen ve sahne alan eseri oldu.

Evet, hayat böyle bir şey, başarı bazen gecikmeli gelebiliyor. O nedenle çabalarımızın karşılığı olan meyveleri toplamak için sabırlı olmakta, başarısız olsanız dahi kendimize bir şans daha tanımakta ve yola devam etmekte fayda var, hayat sürdüğü sürece umut da vardır. Başarı belki sizi bir sonraki durakta bekliyor olacaktır.

31.01.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.