Bülent Ak
Yeminli Mali Müşavir
Eski Baş Hesap Uzmanı
bak@konseydenetim.com.tr

Winter Is Coming...

Muhtemelen seyretmişsinizdir diye düşünüyorum. Geçtiğimiz yıllarda dünyada en çok ses getiren televizyon dizisi yapımlarından birisi de “Game of Thrones – Taht Oyunları” olmuştu. Dizide yer alan bir replik hala aklımda, winter is coming …

“Yazların onlarca yıl, kışların ise bir ömür sürebildiği diyar, içten içe kaynamaktadır. Yedi Krallık'ı koruyan Sur'un ardında tekinsiz güçler toplanmaktadır. Kuzeyden gelen tehditlere karşı diyarı Gece Nöbetçileri savunmaktadır. Sonunda kış gelir ve yüzlerce metre yükseklikteki Sur, kuzeydekilerin amansız saldırılarına karşı dayanamaz ve düşer.”

~.~

Vergi sistemimizin uygulanmasına taraf olan, mükelleflerin ödevlerini yerine getirmesini sağlayan meslek mensupları bugünlerde maalesef çok dertli. Enflasyon oranlarına ilişkin resmi verilerin gerçeği ne derece yansıttığı uzunca bir süredir kamuoyunda tartışma konusu. Ancak, resmi verilere göre bile, 2022 yılı haziran ayı sonu itibarıyla, son 6 aylık dönemdeki enflasyon oranı %42,35 iken, son bir yıllık dönemdeki enflasyon oranı ise %78,62 olarak gerçekleşti.

Mali müşavir veya yeminli mali müşavir olarak faaliyette bulunduğumuz hizmet sektörünün en önemli maliyet kalemi ofis çalışanlarının ücretleri. Ofis çalışanlarının ücretlerine, gerçek enflasyon düzeyine göre yetersiz de kalsa, ciddi oranlarda artışlar yapılmakta. Asgari ücretin işverene olan maliyeti geçtiğimiz yıla göre; 2022 yılı ocak ayı itibarıyla %40 olarak artmışken, temmuz ayında yapılan ara zamla birlikte, artış oranı %8ı'i bulmuştur. Ayrıca, diğer maliyet unsurlarının da (işyeri kirası, ulaşım, kâğıt-kırtasiye vb. genel giderler) ciddi oranlarda artış gösterdiği herkesin malumudur.

Bu gelişmeler karşısında, meslek mensupları finansal açıdan gerçekten dağılmış durumda. Devlet tarafından onaylanmış, 2022 Yılı SMMM ve YMM Asgari Ücret Tarifesine göre, meslek mensuplarının bir önceki yıla göre ücretlerinde yapılan artış oranı ise, inanmayacaksınız ama sadece ve sadece %25, yazıyla yazacak olursak, yüzde yirmi beş.

Elbette bu tarife adı üzerinde asgari ücret tarifesi, hemen hemen hiçbir meslek mensubunun bu tarifede yer alan ücretler ile çalışma imkânı zaten bulunmamaktadır. Enflasyonun yakıcılığı karşısında ücret tarifesi de erimiş, önemini, uygulanabilirliğini ve ücretler için referans olma özelliğini yitirmiştir.

Diğer taraftan, girdi maliyetlerindeki artışlar nedeniyle, sabahtan akşama satış etiketlerini değiştiren, gelen siparişler için günlük teklif vermeye başlayan iş alemine, bazı istisnalar haricinde, meslek mensubu olarak enflasyonun ücretlerimizdeki aşındırıcı etkilerini ve yaşadığımız zorluğu anlatmakta ve kabul ettirmekte zorluk çekiyoruz.

Gerek yılın başında olsun gerekse insaflı iş sahiplerinin kabulüyle yılın ortasında olsun, yapılan ücret artışları gerçek enflasyon düzeyini yakalamak bir yana hizmet üretim maliyetlerindeki artışları bile yakalamaktan çok uzakta kalmıştır.

Özetle söylemek gerekirse, yaptığımız işe ilişkin finansal mimari temellerinden sallanmakta olup, yıkılmak üzeredir. Denetim hizmetleri için kısa bir analiz yapmaya çalışalım. Bilindiği üzere, denetim hizmeti ekip işidir, ekip kurmazsanız, yani eleman çalıştırmazsanız, sağlıklı bir denetim hizmeti vermeniz mümkün değildir.

Ücret maliyetlerindeki artışlar ile hasılat tutarlarındaki artışlar açısından bir karşılaştırma yapalım. 2021 yılında bir asgari ücretlinin işverene görünen maliyeti 4.203,56 TL olmuştur ki bunun üzerine yol, yemek ve kıdem tazminatı koyarsanız, gerçek maliyeti daha fazladır. Şu an itibarıyla ise bir asgari ücretlinin işverene görünen maliyeti ise 7.603,43 TL olmuştur.

Bu verilere göre, 2021 yılı için asgari ücret tarifesine göre belirlenmiş, kurumlar vergisi beyannamesinin denetimi ve tasdiki için, cirosu minimum düzeyde olan firmaların asgari ücret tutarı KDV hariç aylık 1996,47 TL’dir. Yani bir meslek mensubunun denetim ekibinde bir asgari ücretli eleman çalıştırması için, başka hiçbir gideri olmasa bile, en az (4.203,56 /1996,47 =) 2,11 adet tam tasdik yapması ve aldığı ücretin tamamını yanında çalışan elemana vermesi gerekmektedir.

Aynı analizi içinde bulunduğumuz yıl yani 2022 yılının ikinci yarısı itibarıyla yapacak olursak şöyle bir tabloyla karşı karşıya kalıyor olacağız. 2022 yılı için asgari ücret tarifesine göre belirlenmiş, kurumlar vergisi beyannamesinin denetimi ve tasdiki için, cirosu minimum düzeyde olan firmaların asgari ücret tutarı KDV hariç aylık 2.495,62 TL’dir. Yani bir meslek mensubunun denetim ekibinde bir asgari ücretli eleman çalıştırması için, başka hiçbir gideri olmasa bile, en az (7.603,43 /2.495,62 =) 3,05 adet tam tasdik yapması ve aldığı ücretin tamamını yanında çalışan elemana vermesi gerekmektedir.

Anlaşılacağı üzere, denetim işiyle uğraşan bir meslek mensubunun, yanında asgari ücretli birisini çalıştırabilmesi için, asgari ücret tarifesinde yer alan ücret seviyesine göre, geçtiğimiz yıla göre her bir çalışanı için en az bir tasdik işi daha bulması ve yapması gerekmektedir. Bu durum ise daralan piyasa şartlarında mümkün değildir.

Meslek mensubu arkadaşlarımız bu yıl için hizmet maliyetlerindeki artışları, ne yazık ki aldıkları ücretlere tam olarak yansıtma olanağı bulamamıştır. Çalışanların ücretlerinde temmuz ayında yapılan %30’luk ilave zam, meslek mensuplarının birçok çalışanını tatmin etmemiş, diğer taraftan seçim öncesi olması nedeniyle, asgari ücrete yılbaşında çok daha yüklü bir zam daha geleceğinin sinyalleri şimdiden görülmeye başlanmıştır.

Vergi düzenlemelerinin uygulanmasında pandemi döneminde canı pahasına hizmet vermeyi görev edinmiş meslek mensupları zor günler yaşıyor, ancak daha da zor günler bizi bekliyor. Açıklamaya çalıştığımız şartlar altında, birçok meslek mensubu önümüzdeki yıl ofislerini kapatmak durumunda kalabilir.

Dizideki repliği hatırlatmak gerekirse, “Winter is coming” yani kış geliyor. Umarım meslek mensuplarımız hayatta kalmayı başarır ve vergi sistemimize hizmet vermeye devam ederler.

08.08.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.